Hội nghị cà phê quốc tế và công bố Liên minh cà phê Việt Nam-Thế giới

Tuy nhiên, ngành cà phê toàn cầu cùng các quốc gia sản xuất cà phê thành viên đang đứng trước những thách thức chưa từng có: biến đổi khí hậu làm giảm năng suất lên đến 50% ở một số vùng; giá cà phê biến động mạnh do lạm phát và xung đột địa chính trị; và sự mất cân bằng trong chuỗi giá trị, nơi nông dân chỉ nhận được 10 - 20% giá bán lẻ.

Nằm trong khuôn khổ Lễ hội di sản cà phê toàn cầu 2025, ngày 22.12.2025, tại Khách sạn Đà Lạt Palace Heritage, Ban tổ chức Lễ hội đã tổ chức Hội nghị cà phê quốc tế và công bố Liên minh cà phê Việt Nam - Thế giới (Global Coffee Aliance - GCA). Sự kiện đã thu hút nhiều tham luận của các nhà quản lý, chuyên gia, doanh nghiệp, đại diện cộng đồng doanh nhân cà phê toàn cầu, cùng nhau nhìn nhận, kết nối và kiến tạo tương lai bền vững cho ngành cà phê Việt Nam và thế giới.

Những "cú sốc" từ thị trường và khí hậu

Phát biểu tại hội nghị, ông Nguyễn Nam Hải, Chủ tịch Hiệp hội Cà phê - Ca cao Việt Nam, cho biết ngành cà phê toàn cầu đang đối mặt với những thách thức chưa từng có. Xung đột địa chính trị làm đảo lộn chuỗi cung ứng, trong khi lạm phát và việc Mỹ áp thuế đối ứng lên các nước sản xuất lớn như Brazil, Việt Nam, Colombia... tạo áp lực lớn lên chi phí.

Đặc biệt, biến đổi khí hậu đang đe dọa trực tiếp đến nguồn cung. Niên vụ 2023 - 2024, nắng nóng kỷ lục khiến năng suất sụt giảm mạnh. Sang niên vụ 2024 - 2025, dù thời tiết thuận lợi hơn nhưng các cơn bão liên tiếp tại Việt Nam đã gây mưa lũ, làm gãy đổ vườn cây và chậm tiến độ thu hoạch.

Ngoài ra, quy định chống phá rừng của EU (EUDR) - dù đã được đề xuất hoãn lộ trình đến cuối năm 2026 đối với doanh nghiệp lớn - vẫn là "thước đo" bắt buộc. Các sản phẩm muốn vào châu Âu phải đảm bảo không gây phá rừng và có khả năng truy xuất nguồn gốc rõ ràng.

Tham vọng 10 tỉ USD và chiến lược "thoát" xuất thô

Theo số liệu từ Tổng cục Thống kê, diện tích cà phê Việt Nam năm 2025 đạt trên 720.000 ha. Trong niên vụ 2024 - 2025, kim ngạch xuất khẩu đạt con số kỷ lục hơn 8.4 tỉ USD (tăng 55,5% về giá trị so với niên vụ trước). Tuy nhiên, một thực tế tồn tại là cà phê nhân sống vẫn chiếm đến 91% tỷ trọng xuất khẩu.

Ông Lương Văn Tự, Chủ tịch Hiệp hội Thông tin tư vấn kinh tế thương mại Việt Nam, nhấn mạnh: "Để đưa kim ngạch đạt trên 10 tỉ USD trong 25 năm tới, Việt Nam phải đẩy mạnh chế biến sâu, giảm xuất khẩu thô. Cần tập trung vào ba trụ cột: năng suất, chất lượng và giá trị gia tăng".

Liên minh GCA: "Cánh tay nối dài" cho nông dân

Điểm nhấn của hội nghị là sự ra đời của Liên minh GCA. Bà Lê Hoàng Diệp Thảo, CEO King Coffee, dẫn lại báo cáo của Tổ chức Cà phê quốc tế (ICO) cảnh báo: Nếu không hành động, thế giới có nguy cơ thiếu hụt 50 triệu bao cà phê mỗi năm vào thập kỷ 2030.

GCA được kỳ vọng sẽ dẫn dắt chương trình "Cà phê Xanh 2050" với mục tiêu giảm 50% phát thải carbon vào năm 2030 và đạt trung lập carbon vào năm 2050. Liên minh cũng đặt mục tiêu xây dựng "Quỹ Hỗ trợ nông dân toàn cầu" trị giá 1 tỉ USD để nâng thu nhập cho người trồng cà phê thêm ít nhất 50%.

Tại bàn tròn thảo luận, các chuyên gia như ông Phạm S, nguyên Phó chủ tịch tỉnh Lâm Đồng và lãnh đạo Sở Nông nghiệp tỉnh Lâm Đồng đồng quan điểm về việc ứng dụng AI vào dự báo thời tiết và tối ưu hóa thu hoạch cho nông dân qua ứng dụng di động.

"Việt Nam không chỉ là nước sản xuất lớn thứ hai thế giới, mà phải trở thành biểu tượng của sự minh bạch và bền vững với thương hiệu quốc gia Vietnam Coffee Excellence", một đại biểu nhận định.

Khán phòng khách sạn sang trọng rộn tiếng vỗ tay sau lời kết ghi nhận những ý kiến tâm huyết tại hội nghị của Ban tổ chức. Cũng tại Đà Lạt, năm 2017 Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn Việt Nam đã tổ chức hội nghị chiến lược phát triển ngành cà phê đến 2025. Cũng thật ý nghĩa khi năm 2025, Hội nghị di sản cà phê toàn cầu lại tiếp tục nêu tầm nhìn đến 2050, bàn chiến lược cho ngành cà phê 25 năm tới. Khi cà phê không chỉ là một loại đồ uống mà cầu nối văn hóa và là động lực phát triển. những cam kết ngày hôm nay góp phần biến tầm nhìn thành hiện thực ngày mai, mang lại lợi ích cho mọi bên tham gia.