Hồi sinh sim rừng Măng Đen

Kiểm tra bồn chuẩn bị đóng rượu - Ảnh: Trần Hiếu

Kon Plông có khí hậu mát mẻ quanh năm, từ lâu được khách thập phương ví như Đà Lạt thứ hai. Vùng đất hoang sơ với hơn 90% là người dân tộc ít người rộn ràng trong mùa sim rừng chín từ tháng 7 đến tháng 10. Những trái sim rừng chín mọng từ đây ngược xuôi khắp cả nước và ra cả nước ngoài. Và từ ba năm nay, hàng chục ngàn người dân Cơ Tu, Xê Đăng đã có thêm một nguồn thu đáng kể khi nhà máy chế biến rượu vang sim được xây dựng ở khu vực này.

A Huy, một người dân Xê Đăng nói: “Ngày trước cứ vào vụ sim chín, cả làng kéo nhau vào rừng hái. Nhưng hái cũng không hết, sim chín rụng rất nhiều. Thương lái mua cầm chừng với giá chỉ 5.000-6.000 đồng/kg. Nhưng nay sim bán được giá tới 12.000 đồng/kg. Nhà mình có 5 người, cứ đến vụ sim kiếm được hơn 60 triệu đồng. Mình có nhà, có xe cũng nhờ cây sim. Vậy nên người các làng tự bảo nhau không được phá rừng, phá cây sim để kiếm tiền mỗi năm”.

Dân các xã Bờ Ê, xã Hiếu, Măng Bút, Măng Cành… của H.Kon Plông cứ mỗi mùa sim chín lại ùn ùn kéo nhau vào rừng như trẩy hội. Và dòng rượu vang sim thương phẩm từ vùng đất này vài năm nay đã có mặt, được ưa chuộng ở thị trường cao nguyên nói riêng, trong nước nói chung. Sản phẩm này theo nhiều người sành đồ uống nhận xét là rất đặc biệt, hoàn toàn xứng đáng là thức uống ở các cuộc gặp gỡ. Nhiều khách trung ương đến thăm Kon Tum, lên khu du lịch Măng Đen của H.Kon Plông khi thưởng thức dòng vang sim không ngớt lời khen ngợi. Hay khách phương xa tới đây thế nào cũng tìm mua vài chai vang sim Măng Đen về làm quà. Sự bảo chứng đó làm sống lại những rừng sim bạt ngàn, cũng là cơ hội đổi đời cho hàng chục ngàn người dân bản địa khu vực này.

Cùng với văn hóa phi vật thể đặc sắc của cao nguyên, rượu vang sim đang định hình, neo lại trong lòng khách thập phương, trở thành phong vị ẩm thực độc đáo. Và người có cuộc gặp gỡ với những đồi sim bạt ngàn để cho ra dòng sản phẩm rượu vang sim là một nữ doanh nhân giản dị đến từ nơi chẳng liên quan đến núi rừng, đó là miền sông nước Cần Thơ.

Dẫn chúng tôi đi xem dãy bồn chứa hàng chục ngàn lít rượu sim chưa thành phẩm, anh Trần Văn Lộc, phụ trách kỹ thuật của Công ty THHH MTV sim Thiên Sơn cho biết: “Chúng tôi được tỉnh Kon Tum giao 467 ha rừng có sim để làm nguyên liệu cho rượu vang sim. Ngoài ra, tại H.Kon Plông, theo khảo sát của chúng tôi có khoảng 17.000 ha rừng có sim mọc dày. Mỗi năm chúng tôi mua hơn 100 tấn sim. Người dân cứ việc hái về, chúng tôi có xe tới tận nhà để thu mua sim. Có bao nhiêu cũng mua hết cho bà con. Từ nguồn nguyên liệu quý giá này, kết hợp với công nghệ hiện đại sản xuất vang của Bordeaux (Pháp) được cải tiến, cộng với nguồn men chuyên sản xuất vang của Pháp, chúng tôi đã cho ra sản phẩm đặc trưng của rượu vang, đậm đà hương vị tự nhiên của sim rừng. Qua nhiều công đoạn mới ra được vang sim sau thời gian ủ ít nhất một năm. Rượu để lâu càng ngon”.

Mỗi năm, công ty đều ươm thêm cây sim để trồng trên những khoảng đất rừng còn trống, làm nguyên liệu cho dòng vang sim luôn được tiêu thụ mạnh này. Ông Đặng Thành Nam, Phó chủ tịch UBND H.Kon Plông nói: “Sản phẩm rượu vang sim được sản xuất ở huyện đã giúp cho nhiều người dân có thêm nguồn thu nhập không nhỏ, giúp cho chúng tôi có thêm một đặc sản nữa để phát triển kinh tế - xã hội”.

Bà Nguyễn Thị Nhiệm, Giám đốc Công ty TNHH MTV sim Thiên Sơn nói về cơ duyên ra đời của rượu vang sim Măng Đen: “Trong một lần theo bạn rủ rê lên cao nguyên chơi, tôi đã đến H.Kon Plông và quá thích khí hậu ở đây. Thấy đồng bào gùi sim đi bán cho thương lái nên tôi lân la hỏi dò, trong đầu nảy ra ý tưởng sản xuất rượu sim. Nói là vậy nhưng vào việc không đơn giản. Hơn một năm sau nhà máy mới thành hình. Trước đó, tôi đã mời chuyên gia đến đây, họ nói rằng khí hậu ở đây không cần làm phòng lạnh, rất lý tưởng để sản xuất rượu vang sim”.

Hiện rượu vang sim Măng Đen ngoài bán ra thị trường đã có bán tại hệ thống siêu thị Co.op Mart trên toàn quốc. Bà Nhiệm cho biết đang đàm phán với một số siêu thị của Nhật Bản và Malaysia để đưa sản phẩm rượu vang sim vào trưng bày, bán cho khách hàng.