Hội thảo giải pháp tín dụng chính sách xã hội trong bối cảnh mới

Phó trưởng Ban Kinh tế T.Ư Nguyễn Hồng Sơn khẳng định mục tiêu thực hiện tiến bộ, công bằng xã hội là chủ trương xuyên suốt, nhất quán của Đảng; TDCSXH là một giải pháp sáng tạo, có tính nhân văn sâu sắc và phù hợp với thực tiễn Việt Nam.

Chỉ thị số 40-CT/TW đáp ứng nguyện vọng nhân dân, củng cố niềm tin vào Đảng và Nhà nước, giảm nghèo bền vững, tạo việc làm, phát triển nguồn nhân lực, thu hẹp khoảng cách phát triển, bảo đảm an sinh xã hội và ổn định chính trị, kinh tế.

Đồng chủ trì Hội thảo khoa học có Phó Trưởng Ban Kinh tế Trung ương Nguyễn Hồng Sơn; Phó Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia TP.HCM Lê Văn Lợi; Phó Thống đốc Thường trực NHNN Việt Nam Đào Minh Tú và Tổng giám đốc NHCSXH Dương Quyết Thắng. Cùng tham dự hơn 200 đại biểu là đại diện một số Bộ, ban, ngành Trung ương, đại diện lãnh đạo các địa phương, các chuyên gia, nhà khoa học, nhà quản lý kinh tế và các trường đại học và doanh nghiệp.

Báo cáo Kết quả thực hiện Chỉ thị số 40-CT/TW, Tổng Giám đốc NHCSXH Dương Quyết Thắng cho biết: sau khi Ban Bí thư ban hành Chỉ thị số 40-CT/TW và Kết luận số 06-KL/TW, NHCSXH đã xây dựng kế hoạch và tổ chức thực hiện.

Trong đó, NHCSXH đã phối hợp với các Bộ, ngành và cơ quan liên quan để tham mưu Quốc hội, Chính phủ tháo gỡ khó khăn về nguồn lực, điều chỉnh cơ chế TDCSXH phù hợp với thực tế; tham mưu với chính quyền địa phương để triển khai hiệu quả TDCSXH, góp phần thực hiện các Chương trình mục tiêu quốc gia về giảm nghèo bền vững, xây dựng nông thôn mới và phát triển KTXH vùng đồng bào DTTS và miền núi.

Qua 10 năm triển khai, đến 30.4.2024, tổng nguồn vốn TDCSXH đạt trên 373.000 tỉ đồng, tăng 235.745 tỉ đồng, gấp 2,72 lần so với khi bắt đầu thực hiện Chỉ thị số 40-CT/TW; tăng trưởng bình quân hằng năm đạt 10,6%. Nguồn vốn nhận ủy thác từ địa phương các cấp đạt 45.766 tỉ đồng, chiếm 12,3% tổng nguồn vốn, tăng 41.874 tỉ đồng so với trước khi có Chỉ thị số 40-CT/TW. 100% đơn vị cấp tỉnh, cấp huyện đã cân đối, ủy thác vốn ngân sách địa phương sang NHCSXH để bổ sung nguồn vốn cho vay.

Là cơ sở để NHCSXH đảm bảo hoàn thành 100% chỉ tiêu, kế hoạch được Thủ tướng Chính phủ giao trong 10 năm qua, giúp trên 20,6 triệu lượt hộ nghèo và ĐTCS khác được vay vốn với doanh số cho vay đạt 706.668 tỉ đồng.

Tính đến ngày 30.4.2024, tổng dư nợ các chương trình TDCSXH đạt trên 346.000 tỉ đồng, tăng gần 218.000 tỉ đồng so với cuối năm 2014, với hơn 6,8 triệu hộ nghèo và các ĐTCS, tốc độ tăng trưởng bình quân hằng năm đạt 10,5%. Tỷ lệ nợ quá hạn và nợ khoanh giảm từ 0,93%/tổng dư nợ xuống còn 0,56%/tổng dư nợ, trong đó nợ quá hạn chiếm 0,2%/tổng dư nợ.

Sau khi Chỉ thị 40-CT/TW được ban hành, Quốc hội đã thúc đẩy thể chế hóa, giao Chính phủ triển khai nhiều chương trình TDCS, như Nghị quyết số 111/2024/QH14, ngày 5.2.2024; bổ sung nguồn vốn phát triển KTXH ở vùng DTTS và miền núi; cho phép các địa phương cân đối ngân sách, ủy thác nguồn vốn qua NHCSXH để hỗ trợ sản xuất, kinh doanh, ổn định kinh tế, phát triển làng nghề truyền thống, du lịch nông thôn.

Đến ngày 31.3.2024, dư nợ cho vay đồng bào DTTS và miền núi đạt 120.115 tỉ đồng, chiếm 35,3% tổng dư nợ tại NHCSXH, với trên 2,2 triệu khách hàng còn dư nợ. Trong đó, dư nợ đối với khách hàng là hộ DTTS là 83.186 tỉ đồng, với trên 1,5 triệu khách hàng còn dư nợ, chiếm 24,45% tổng dư nợ tại NHCSXH, bình quân 54 triệu đồng/hộ DTSS, trong đó bình quân chung là 49,7 triệu đồng.

Nhiều giải pháp hỗ trợ NHCSXH hiệu quả chương trình TDCSXH

Vụ trưởng Vụ tín dụng các ngành kinh tế NHNN Hà Thu Giang cho biết: Quán triệt các Nghị quyết của Đảng, đặc biệt Chỉ thị số 40-CT/TW và Kết luận số 06-KL/TW, NHNN đã triển khai nhiều giải pháp hỗ trợ NHCSXH thực hiện hiệu quả các chương trình TDCSXH; xây dựng khuôn khổ pháp lý cho hoạt động TDCSXH và chỉ đạo các tổ chức tín dụng đồng hành cùng NHCSXH, thông qua việc duy trì 2% số dư tiền gửi và mua trái phiếu NHCSXH được Chính phủ bảo lãnh.

Tại Hội thảo, các diễn giả chỉ ra một số hạn chế trong TDCS như: một số cấp ủy chưa quan tâm đúng mức, chính sách tín dụng mức vay thấp, chậm điều chỉnh, chất lượng TDCS không đồng đều, nguồn lực chưa đáp ứng nhu cầu, phối hợp chương trình dự án KTXH với TDCSXH chưa hiệu quả.

Cần tiếp tục phổ biến và thực hiện Chỉ thị số 40-CT/TW và Kết luận số 06-KL/TW; tăng cường vai trò lãnh đạo của Đảng và chính quyền đối với TDCSXH. Hoàn thiện cơ chế, chính sách về huy động, quản lý và sử dụng tài chính, đối tượng, địa bàn, mức cho vay, lãi suất.

Ưu tiên ngân sách Nhà nước và địa phương, thu hút nguồn vốn hợp pháp khác cho TDCSXH.

Tăng cường phối hợp giữa các cấp, ngành và phát huy vai trò của Ủy ban T.Ư MTTQ Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội trong giám sát và phản biện xã hội.

NHCSXH cần tham mưu Bộ, ngành triển khai Chiến lược phát triển đến năm 2030, nâng cao năng lực quản trị, điều hành; xây dựng nền tảng ngân hàng số, đa dạng hóa sản phẩm và dịch vụ phù hợp cho người nghèo.

Tăng cường đào tạo cán bộ, kiện toàn và bồi dưỡng nhân sự, khẳng định vị trí là nhà cung cấp tài chính vi mô lớn nhất Việt Nam và châu Á.

Kết luận Hội thảo, Phó giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia TP.HCM Lê Văn Lợi cho rằng, các tham luận, góp ý tại Hội thảo đã cung cấp cơ sở khoa học và thực tiễn cho việc kiến nghị Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với TDCSXH. Các ý kiến đóng góp cụ thể cơ sở khoa học và bài học kinh nghiệm để xây dựng Đề án "Tổng kết 10 năm thực hiện Chỉ thị số 40-CT/TW ngày 22.11.2024 của Ban Bí thư về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với TDCSXH".