Hơn 230.000 người Việt du học trên toàn cầu, đông nhất không ở Mỹ, Úc, châu Âu

Cơ quan Thống kê giáo dục ĐH Anh (HESA) hôm 29.8 công bố số lượng sinh viên nước ngoài đến nước này học tập, trong đó bao gồm du học sinh Việt. Đây cũng là một trong những đơn vị cuối cùng có thống kê chính thức về số học sinh, sinh viên Việt Nam ở nước ngoài trong năm học 2022-2023. Vậy, dòng chảy du học sinh Việt đang như thế nào sau khi các thị trường năng động trở lại hậu Covid-19?

Nhật Bản, Trung Quốc "giảm nhiệt"

Theo Viện Phát triển giáo dục Hàn Quốc (KEDI), đến tháng 4.2023, Việt Nam có 43.361 người du học Hàn Quốc, chiếm 23,8% trong tổng số sinh viên quốc tế ở nước này, tăng 14,3% so với năm 2022. Đây là mức cao nhất từng được ghi nhận từ trước đến nay, "bỏ xa" số liệu các năm gần đây vốn chỉ dao động trong khoảng 35.000-38.000 người, cao hơn kỷ lục trước đó 5.024 người (vào năm 2020).

Nhìn chung, trừ giai đoạn dịch bệnh vào năm 2021 khiến số du học sinh Việt giảm nhẹ, những năm qua người Việt du học Hàn Quốc ngày càng tăng. Từ 4.451 du học sinh Việt vào năm 2015, chỉ sau 4 năm, con số này tăng gấp 8,4 lần và duy trì đà tăng trưởng từ 2021 đến nay. Theo thống kê, Hàn Quốc cũng là quốc gia có đông du học sinh Việt nhất đến hiện tại.

Chung đà tăng trưởng, Đài Loan năm nay ghi nhận có 27.491 người Việt đến học, tăng 3.763 người so với 2022 và tiếp tục đứng nhất về số du học sinh từ 2020 đến nay. Nhìn chung, số học sinh Việt du học Đài Loan tăng liên tục từ 2007. Theo đó, năm 2016 cán mốc gần 5.000 người, 2018 đạt hơn 10.000 và 2023 lập kỷ lục ở mốc hơn 27.000 người, theo thống kê của cơ quan giáo dục Đài Loan.

Trái ngược với Hàn Quốc và Đài Loan, Nhật Bản năm nay tiếp tục đà giảm, vốn đã bắt đầu từ 2019. Cụ thể, theo dữ liệu tính đến đầu tháng 5.2023 từ Tổ chức Hỗ trợ sinh viên Nhật Bản (JASSO), Việt Nam có 36.339 người du học Nhật, giảm 2,8% so với 2022 và là quốc gia duy nhất sụt giảm về số lượng trong top 5 nước có đông du học sinh nhất tại Nhật. Việt Nam cũng chiếm 13% trong tổng số sinh viên nước ngoài du học Nhật.

Đáng chú ý, Nhật Bản từ điểm đến được du học sinh Việt ưa chuộng nhất, vượt qua các nước phương Tây vào những năm 2018-2019 khi liên tục có hơn 72.000 người lựa chọn, nay chứng kiến mức giảm hơn 50%. Đây cũng là năm đầu tiên Việt Nam đứng thứ 3 về số du học sinh sau khi liên tục giữ vị trí thứ 2 từ 2014. Song, nước ta xếp thứ 2 nếu chỉ tính riêng số du học sinh theo học toàn thời gian tại các cơ sở giáo dục ĐH của Nhật.

Tương tự, Trung Quốc năm nay cũng ghi nhận sự sụt giảm về số du học sinh Việt, theo thống kê từ Đại sứ quán Trung Quốc tại Việt Nam. Cụ thể, năm 2023 ghi nhận có 23.500 người Việt du học Trung Quốc, giảm 3.500 người. Ngoài ra, theo dữ liệu từ cơ quan chính phủ Trung Quốc và Bộ GD-ĐT Việt Nam, số du học sinh Việt ở nước này tăng nhẹ ở giai đoạn 2018-2021 (từ 11.299 lên 12.000 người, riêng dữ liệu năm 2019 không được công bố).

Hầu hết các nước nói tiếng Anh tăng

Trong các quốc gia du học nói tiếng Anh thu hút nhiều người Việt nhất, Úc lần đầu vượt Mỹ để vươn lên đứng đầu với 32.948 người vào 2023, tăng hơn 46% so với 2022, theo thống kê từ Bộ Giáo dục Úc. Con số này cũng lập kỷ lục về số du học sinh Việt đến Úc, khi thời điểm cao nhất từng ghi nhận là 26.008 người vào 2019, và đưa Việt Nam thành quốc gia đứng thứ 6 về số du học sinh tại Úc.

Đây cũng là năm thứ 3 liên tiếp Việt Nam tăng trưởng về số du học sinh ở quốc gia này, sau giai đoạn cứ tăng hoặc giảm khoảng 7-15% trong những năm vừa qua, do nước này phải đóng cửa biên giới vì dịch Covid-19.

Tương tự Úc, người Việt cũng đứng thứ 6 về số du học sinh tại Mỹ với 31.310 bạn vào 2023 và cũng lần đầu cán mốc hơn 30.000 người sau 2 năm dưới mức 30.000. Theo đó, dữ liệu từ Cơ quan Thực thi di trú và hải quan Mỹ (ICE) cho thấy người Việt giảm 21% trong giai đoạn 2018-2021, từ 37.242 xuống 29.597, rồi tăng nhẹ vào 2022 (145 người) và tăng đáng kể mới đây (1.568).

Tại Canada, năm 2023 ghi nhận 17.175 du học sinh Việt đến học, lần đầu có động thái tăng sau giai đoạn liên tục giảm từ 2019-2022, theo thống kê từ Bộ Di trú, người tị nạn và quốc tịch Canada (IRCC). Cụ thể, sau khi tăng nhẹ ở giai đoạn 2018-2019, số du học sinh Việt tại Canada liên tục giảm, xuống 16.045 người vào 2022 và mới đây tăng nhẹ 7%. Hiện, Việt Nam đứng thứ 8 về số du học sinh tại Canada.

Xu hướng tăng cũng diễn ra ở New Zealand, với 1.736 người Việt du học quốc đảo này vào 2023, theo dữ liệu từ Cơ quan Giáo dục New Zealand (ENZ). Con số trên tăng 10% so với 2022 nhưng vẫn cách mức kỷ lục khoảng một nửa (3.042 người vào 2019), tập trung đông nhất ở các ĐH (1.120), trường phổ thông (308). Đây cũng năm đầu tiên nước này công bố trở lại dữ liệu về số du học sinh sau thời gian gián đoạn do Covid-19.

Đáng chú ý, theo thống kê từ HESA, Anh là nước duy nhất trong số những quốc gia du học truyền thống sụt giảm về số du học sinh Việt trong 2023. Cụ thể, Việt Nam có 3.240 người du học Anh vào năm ngoái, giảm hơn một nửa so với năm trước đó (7.140 người) và thấp hơn cả thời điểm đại dịch diễn ra (3.725 vào 2020). Tuy nhiên, khó dự đoán xu hướng này có tiếp tục diễn ra hay không khi nước này chứng kiến sự tăng, giảm liên tục về số du học sinh Việt.

NGỌC LONG

Một số quốc gia khác cũng ghi nhận số du học sinh Việt đáng kể là Pháp (5.254), Đức (5.844), Hà Lan (1.289), Malaysia (740), Hungary (600). Như vậy, ước tính có 230.827 người Việt du học ở các nước, vùng lãnh thổ vào năm học 2022-2023. Dữ liệu này chưa bao gồm một số quốc gia có ghi nhận người Việt du học song Thanh Niên chưa tìm được nguồn công bố chính thức hoặc nguồn chính thức không đề cập số lượng du học sinh Việt như Singapore, Phần Lan, Ireland, Nga, Thái Lan...