Hút 'nhầm' mỏ cát, đất bãi trôi sông

Xã Thiệu Nguyên có 130 ha đất bãi bồi chạy dọc theo sông Chu, trong đó có 70 ha đất canh tác cơ bản được chia cho người dân, diện tích còn lại là đất công ích được xã cho đấu thầu để sản xuất hoa màu. Bãi bồi thuộc các thôn Nguyên Trung, Nguyên Lý (xã Thiệu Nguyên) từ lâu đã nổi tiếng màu mỡ, mang về nguồn thu nhập không nhỏ cho người dân địa phương. Tuy nhiên, những năm gần đây, theo phản ánh của người dân, Tổng Công ty XD và TM Hưng Đô (đóng tại H.Thiệu Hóa) cố tình khai thác cát ngoài vị trí mỏ cát số 5 dưới sông Chu (thuộc địa bàn các thôn Nguyên Trung và Nguyên Lý). “Ban ngày dân chúng tôi cắt cử nhau canh gác, ném đất đá xua đuổi thì người ta cho phương tiện sang bên kia sông đậu, chờ đêm xuống, nhất là lúc nửa đêm về sáng, lại ào sang hút cấp tập rồi chở cát đi”, ông Nguyễn Như Thơ, ngụ xóm Nguyên Trung kể.

Việc hút cát ngoài vị trí mỏ được cấp phép của doanh nghiệp đã khiến nhiều diện tích đất bãi của người dân bị sạt lở xuống sông. Bà Nguyễn Thị Lệ (thôn Nguyên Lý) cho biết, một nửa diện tích trong tổng số 600 m2 đất cơ bản ở khu vực bãi bồi của gia đình bà đã bị cuốn xuống sông. Bà Lệ nhiều lần làm đơn kiến nghị chính quyền yêu cầu Tổng công ty XD và TM Hưng Đô đền bù thiệt hại hoa màu, nhưng chưa được giải quyết. Theo bà Lệ, việc sạt lở không những làm mất vĩnh viễn nhiều diện tích đất canh tác mà còn khiến việc sản xuất trên diện tích đất còn lại gặp rất nhiều khó khăn, do không giữ được nước. “Trước đây, phía bên ngoài bãi còn có bờ bao giữ nước nên việc canh tác dễ dàng, giờ nước đều trôi tuột xuống sông, trồng cấy cây gì cũng khó”, bà Lệ than thở.

Ông Lê Văn Thắng, Chủ tịch UBND xã Thiệu Nguyên, cho biết, sau khi được giao quyền khai thác mỏ cát số 5, Tổng công ty XD và TM Hưng Đô đã tổ chức khai thác bên ngoài phạm vi mỏ, khiến phần chân bãi bồi bị khoét sâu, gây sạt lở gần 12 ha đất nông nghiệp, nhiều đoạn sạt lở sâu vào thân bãi khoảng 80 - 90 m. “Chúng tôi đã yêu cầu doanh nghiệp đền bù thiệt hại cho người dân do việc khai thác cát ngoài phạm vi mỏ gây ra nhưng họ chỉ giải thích là khai thác “nhầm” vị trí”, ông Thắng nói.

Theo ông Thắng, địa phương đã dựng chòi canh ngoài bãi bồi, tổ chức lực lượng luân phiên canh gác nên việc hút cát “nhầm” không còn ngang nhiên như trước, nhưng đêm xuống, các tàu lại vào khai thác cát trộm, gây mất an ninh trật tự. “Cũng đã vài lần chúng tôi bắt quả tang, tạm giữ phương tiện, nhưng việc kiểm soát các phương tiện khai thác cát là rất khó khăn. Họ bố trí người trên bờ, khi lực lượng công an, dân quân tự vệ tổ chức đi tuần thì báo tin cho các đối tượng dưới sông rời phương tiện đi nơi khác. Khi anh em ra đến nơi thì chẳng còn tàu thuyền nào ở đó cả”, ông Thắng cho hay.

Theo ông Thắng, ngày 16.3, UBND xã Thiệu Nguyên đã có văn bản báo cáo UBND H.Thiệu Hóa và UBND tỉnh Thanh Hóa về tình trạng khai thác cát sai quy định của Tổng Công ty XD và TM Hưng Đô, làm thiệt hại gần 12 ha đất canh tác của người dân. UBND xã cũng đề nghị cấp trên hỗ trợ kè đê ngăn chặn tình trạng sạt lở và giữ nước canh tác cho diện tích còn lại; xử lý nghiêm đơn vị khai thác cát này với hình thức tước giấy phép và đóng cửa mỏ cát số 5, để ổn định sản xuất cũng như tình hình an ninh, trật tự ở địa phương.