IS có thể dùng vũ khí hóa học cố thủ Mosul

Hôm qua 18.10, chiến dịch giải phóng Mosul, cứ điểm cuối cùng của tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) tại Iraq bước sang ngày thứ hai. Theo Reuters, quân đội Iraq và lực lượng tự vệ người Kurd với sự yểm trợ của nhiều bên đã có được những bước tiến đáng kể. Tuy nhiên, các nguồn tin cho biết IS cũng đã chuẩn bị cho một cuộc chiến kéo dài, thậm chí có thể dùng tới vũ khí hóa học.

Tờ The Guardian ngày 18.10 dẫn lời các nguồn tin từ Mosul cho biết người dân tại thành phố lớn thứ hai Iraq này đã nhận lệnh từ IS phải “chuẩn bị kháng chiến lâu dài”. Theo các nhân chứng, các tay súng hiện đã trà trộn vào khu dân cư, đào hầm trú ẩn và đặt kho vũ khí tự tạo trong nhà dân nhằm tránh né không kích.

Nguy hiểm hơn, một số tay súng đã đào tẩu khỏi Mosul hồi tháng 9 hôm qua cho biết IS đã tích trữ sẵn một kho vũ khí hóa học khổng lồ, bao gồm khí mù tạt và chlorine trong hệ thống hầm ngầm chằng chịt bên dưới thành phố. Các hầm này cũng được cho là có đủ lương thực và thuốc men để đối phó một cuộc bao vây kéo dài.

Trước tình hình trên, Tổ chức Di dân quốc tế (IOM) thông báo đang nỗ lực thu thập mặt nạ chống độc để phân phát cho người dân trong vùng chiến sự. Phía quân chính phủ và lực lượng người Kurd cũng đã được chuẩn bị các biện pháp phòng độc. Ngoài ra, Reuters dẫn lời đại diện IOM tại Iraq Thomas Weiss lo ngại IS có thể dùng hàng chục ngàn dân thường tại Mosul để làm lá chắn sống chống lại bước tiến của quân chính phủ. Bên cạnh đó, các nguồn tin tình báo cho biết IS đã đào hệ thống công sự chằng chịt quanh thành phố vừa để phòng thủ vừa để ngăn người dân trốn chạy. Các tay súng nhận lệnh bắn bỏ bất kỳ ai bị phát hiện tìm cách ra khỏi thành phố.

Taliban phục kích Phó tổng thống Afghanistan Phó tổng thống Afghanistan Abdul Rashim Dostum vừa thoát chết trong một trận phục kích của các tay súng Taliban nhằm vào đoàn xe của ông. Theo Reuters, vụ việc xảy ra khi ông Dostum đang trên đường trở về sau chuyến thị sát chiến trường ở miền bắc Afghanistan. Giới chức cho biết 5 binh sĩ thiệt mạng và một số tay súng Taliban bị tiêu diệt trong cuộc phục kích tại huyện Ghormach, thuộc tỉnh Helmand. Tuy nhiên, Phó tổng thống Dostum đã may mắn không bị thương tích. Phía Taliban chưa có phản ứng gì về thông tin trên. Cuối tuần qua, quân đội Afghanistan đã phát động chiến dịch quân sự ở tỉnh Faryab nhằm tiêu diệt các tay súng Taliban đang cố thủ tại đây.

Cũng trong hôm qua 18.10, Hãng tin Amaq, được cho là có liên hệ với IS, loan tin tổ chức này đã thực hiện 10 vụ tấn công liều chết nhằm vào lực lượng giải phóng, và đã “bảo vệ thành công” 5 ngôi làng ngoại ô Mosul trước đợt tiến công của lực lượng người Kurd. Ngoài ra, có tin ít nhất 70 chiến binh người Kurd thiệt mạng bởi một chiến binh IS lao xe bom vào đoàn xe quân sự tiến về Mosul, nhưng thông tin này chưa được xác nhận.

Ngày 18.10, quân đội Iraq và lực lượng người Kurd thông báo đã giành lại được khoảng 20 ngôi làng phía nam và đông nam Mosul. Hiện quân chính phủ đang tiến công Mosul trên các mặt trận phía nam và đông nam, trong khi các tay súng người Kurd tập trung đánh phá vòng phòng thủ của IS trên mặt trận phía đông. Các tay súng người Kurd vốn cũng được triển khai ở phía bắc và đông bắc Mosul. Lực lượng này tuyên bố đã kiểm soát phần lớn tuyến đường dài 80 km nối liền Erbil, thủ phủ của Khu tự trị Kurdistan của người Kurd, với Mosul.

Cùng lúc, lực lượng liên quân quốc tế đã không kích ít nhất 17 vị trí của IS để yểm trợ các chiến binh Kurd vượt qua một khu vực bị IS cài mìn dày đặc. Hiện giao tranh chưa có dấu hiệu hạ nhiệt và theo thông tín viên của BBC đi cùng lực lượng chính phủ Iraq, chiến trường ác liệt nhất hiện nằm cách Mosul khoảng 20 km về phía nam. Chiến sự chắc chắn sẽ còn diễn biến ác liệt hơn khi các bên tiến sát thành phố.

Bên cạnh đó, phần lớn sự hỗ trợ của liên quân diễn ra dưới hình thức các cuộc không kích và huấn luyện, nhưng các nhóm quân nhân của Mỹ, Pháp và Anh cũng đã có mặt tại chỗ để cố vấn cho lực lượng bản địa. Trong ngày 18.10, Iran, Úc và New Zealand đã cam kết hỗ trợ chiến dịch giải phóng Mosul của Iraq. Cùng ngày, Reuters dẫn lời Thủ tướng Thổ Nhĩ Kỳ Binali Yildirim cho biết không quân nước này đã “tham gia” các cuộc không kích của liên quân ở Mosul nhưng không nói rõ chi tiết. Sau đó, ông Yildirim tuyên bố lại rằng chiến đấu cơ Thổ Nhĩ Kỳ “sẽ được triển khai vào thời gian thích hợp”. Tuy nhiên, cũng có một số ý kiến lo ngại rằng sự góp mặt của nước này có thể làm tình hình thêm phức tạp vì lực lượng người Kurd, vốn được Mỹ hỗ trợ, cũng là mục tiêu công phá của chính quyền Ankara.

Trong tình hình hiện nay, giới quan sát cảnh báo trận chiến sẽ vô cùng khó khăn và có thể kéo dài nhiều tuần. “Đây sẽ là chiến dịch không thể dự báo trước và vô cùng dữ dội”, NBC dẫn lời đặc phái viên của Mỹ tại Iraq Brett McGurk cảnh báo.