Bố mẹ tôi có 3 người con đều đã trưởng thành và có gia đình riêng. Năm 2015, bố mẹ tôi lập di chúc văn bản tại văn phòng công chứng, để lại căn nhà cho con trai trưởng; 2 thửa đất còn lại được chia cho tôi và người em trai út. Năm 2016, bố tôi mất, hai năm sau thì mẹ tôi cũng qua đời. Khi anh em tôi chuẩn bị hồ sơ khai di sản thừa kế thì chú ruột cho biết, lúc bố tôi nằm viện có di chúc 'miệng' để lại căn nhà cho em út.
Ông bà nội, ông bà ngoại đã qua đời trước bố mẹ tôi. Việc có hai di chúc như vậy thì chia tài sản sẽ thực hiện như thế nào? Chúng tôi nên chia theo di chúc 'miệng' hay di chúc đã được lập bằng văn bản trước đó?
Bạn đọc Văn Hưng có thắc mắc như nêu trên gửi đến Báo Thanh Niên.
Di chúc miệng cần phải được công chứng hoặc UBND cấp xã chứng thực xác nhận chữ ký hoặc điểm chỉ của người làm chứng
NGỌC DƯƠNG
Luật sư tư vấn
Luật sư Nguyễn Thị Diễm Phương tư vấn, theo điều 629 bộ luật Dân sự: "Trường hợp tính mạng một người bị cái chết đe dọa và không thể lập di chúc bằng văn bản thì có thể lập di chúc miệng. Sau 3 tháng kể từ thời điểm di chúc miệng mà người lập di chúc còn sống, minh mẫn, sáng suốt thì di chúc miệng mặc nhiên bị hủy bỏ".
Căn cứ theo điều 630 bộ luật Dân sự, di chúc hợp pháp phải có đủ các điều kiện sau đây:
Thứ nhất, người lập di chúc minh mẫn, sáng suốt trong khi lập di chúc; không bị lừa dối, đe dọa, cưỡng ép.
Thứ hai, nội dung của di chúc không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội; hình thức di chúc không trái quy định của luật.
Trong trường hợp trên, di chúc 'miệng' được coi là hợp pháp, nếu bố bạn thể hiện ý chí cuối cùng của mình trước mặt ít nhất 2 người làm chứng và được người làm chứng ghi chép lại, cùng ký tên hoặc điểm chỉ. Trong thời hạn 5 ngày làm việc, di chúc này phải được công chứng viên hoặc cơ quan có thẩm quyền như UBND cấp xã chứng thực xác nhận chữ ký hoặc điểm chỉ của người làm chứng.
Khi một người để lại nhiều bản di chúc đối với một tài sản thì chỉ bản di chúc sau cùng có hiệu lực (theo điều 643 bộ luật Dân sự).
Căn cứ vào các quy định trên, trường hợp di chúc bằng văn bản của bố mẹ có trước thì mới xét tới bản di chúc 'miệng' của bố bạn. Bạn nên hỏi lại người chú về di chúc miệng của bố bạn xem có đúng theo quy định trên hay không. Căn nhà là tài sản chung của bố mẹ nên cho dù di chúc 'miệng' của bố bạn có hợp pháp thì em trai út cũng chỉ được hưởng 1/2 giá trị căn nhà thuộc phần của bố. 1/2 giá trị căn nhà còn lại của mẹ thì anh trai trưởng được hưởng.
Còn nếu di chúc miệng của bố bạn lập trước thì sẽ không có giá trị. Khi ấy bản di chúc bằng văn bản của bố mẹ bạn sẽ có hiệu lực. Nghĩa là căn nhà sẽ thuộc về con trai trưởng, 2 thửa đất còn lại được chia cho bạn và người em trai út. Gia đình bạn vẫn tiến hành kê khai di sản theo di chúc tại tổ chức hành nghề công chứng trong phạm vi tỉnh thành có bất động sản.
Bình luận (0)