Khi tuyến giáp lên tiếng

Lệ Thủy

Tuyến giáp là một tuyến nội tiết nằm ở phần trước của cổ. Tuyến giáp tiết ra: Một chất nội tiết gọi là thyroxine. Chất này góp phần vào việc chuyển hóa của cơ thể. Chuyển hóa, nói một cách rất đơn giản, là hoạt động chuyển chất này thành chất khác nhằm vào mục đích dự trữ hay cung cấp năng lượng cho các hoạt động của cơ thể. Một chất nội tiết khác gọi là calcitonin, góp phần điều hòa mức calcium và phosphate trong cơ thể.   

Bệnh ung thư tuyến giáp thường gặp ở phụ nữ hơn là ở nam giới

Đây là ung thư đứng hàng thứ năm ở phụ nữ Việt Nam. Khoa học vẫn chưa nhận diện được chính xác các nguyên nhân của ung thư tuyến giáp, tuy nhiên một vài nguyên cứu cho thấy những người bị tiếp xúc với phóng xạ có nguy cơ bị ung thư tuyến giáp cao hơn so với những người khác. Tần suất bị ung thư tuyến giáp cũng cao hơn ở những nước mà chế độ ăn có nồng độ i ốt (iodine) thấp.

Một số người bị một số bệnh như là bệnh di truyền có tên là Cowden, bệnh đa pô lýp trong gia đình (familial polyposis), có nguy cơ phát triển ung thư tuyến giáp cao hơn. Một số dạng ung thư tuyến giáp cũng có tính di truyền. Các nghiên cứu khoa học gần đây cũng cho thấy rằng đột biến của một số gen cũng có thể gây ra một số loại ung thư tuyến giáp.

Các biến chứng thường gặp trong & sau khi mổ

Biến chứng trong cũng như sau mổ của phương pháp phẫu thuật này khá thấp (chiếm 4,8%) bệnh nhân bị khàn tiếng tạm thời nhưng sau đó bệnh nhân hồi phục hoàn toàn sau 6 tuần. Đây là biến chứng hoàn toàn có thể tránh được nếu bác sĩ cẩn thận hơn trong phẫu thuật cắt dây chằng. Hai trường hợp tụ dịch ở cổ được xử lý chọc hút tại chỗ. Dù bác sỹ đã thực hiện đặt ống dẫn lưu cho 100% trường hợp bệnh nhân khi mổ nhưng vẫn gặp biến chứng này điều đó có thể do sau khi mổ có hiện tượng tiết dịch từ nơi mổ.

Phương pháp phẫu thuật nội soi ít xâm lấn

Bác sĩ Đỗ Hữu Liệt – Trưởng khoa Ngoại - BV Chợ Rẫy cho biết: Phương pháp phẫu thuật cắt tuyến giáp nội soi tiếp cận đường nách và quầng vú đã được các bác sĩ bệnh viện Chợ Rẫy sử dụng thành công trên các ca bệnh. Đây là phương pháp ít xâm lấn (không ảnh hưởng đến các cơ quan xung quanh), đáp ứng về mặt thẩm mỹ cho bệnh nhân, không để lại sẹo hoặc có thể che giấu các vết sẹo.

Bác sĩ sẽ phẫu thuật cho bệnh nhân theo 3 ống ở phía trên quầng vú, và 2 ống ở vùng nách cùng bên. Mô bệnh phẩm được bỏ vào bao và lấy qua lỗ ở nách. Khi đặt xong 2 ống bác sỹ dùng mốc đốt tạo khoảng trống dưới da trước cơ ngực lớn. Khi có khoảng trống đủ rộng, ống còn lại  được đặt phía trên quầng núm vú. Tất cả các ống  đều ở cùng bên với bướu của tuyến giáp.

CO2 được bơm với áp lực 10mmHg, bác sỹ dùng mốc đốt và ống hút để tạo khoảng trống từ ngực lên đến cổ và bộc lộ toàn bộ thùy và bướu của tuyền giáp. Sau đó dùng dao siêu âm phẫu tích các cực của tuyến giáp, bộc lộ tuyến cận giáp và thần kinh thanh quản quặt ngược trước khi cắt thùy tuyến giáp. Sau khi cắt xong thùy tuyến giáp, ê kíp bác sỹ bơm nước kiểm tra chảy máu, cho bệnh phẩm vào bao, đặt 1 ống dẫn lưu nhỏ qua lỗ đường nách trước, lấy bệnh phẩm qua lỗ đường nách giữa và gởi giải phẫu bệnh lý. Các lỗ ống được khâu với chỉ vicryl 4.0 tan nhanh và không cần phải cắt chỉ. Ống dẫn lưu được rút 1 ngày sau mổ. Bệnh nhân đều được thực hiện thành công với phương pháp mổ nội soi.

Cách phòng ngừa đơn giản

Biện pháp tốt nhất để phòng ngừa bướu cổ trước tiên vẫn là bổ sung đầy đủ lượng iốt cho cơ thể. Theo khuyến cáo của tổ chức Y tế thế giới, nếu một người tiêu thụ iốt trên 1.000mcg/ngày sẽ dẫn đến tình trạng thừa iốt. Đối với thể trạng của người Việt Nam, ngưỡng an toàn cho mỗi người dùng là bổ sung 200mg iốt trong một ngày. Ngoài muối, có thể dùng các loại dầu iốt đường tiêm hoặc đường uống (lipiodol) theo chỉ định của bác sĩ để phòng bướu cổ đơn thuần. Một số thực phẩm như cá, mắm tôm, nước mắm... cũng rất giàu iốt nên có thể bổ sung thêm từ nguồn thực phẩm này.

Cải xoong cũng có tác dụng phòng chống bệnh bướu cổ, trong cải xoong có nhiều chất dinh dưỡng, vitamin và đặc biệt là hoạt chất senevol, iốt chữa được bệnh. Cải xoong không những có một loại rau ăn ngon mà còn góp phần phòng chống bướu cổ vì cải xoong là nguồn cung cấp iốt cho cơ thể. Món cải xoong trộn dầu giấm ăn sống không chỉ là một món ăn ngon được nhiều người ưa thích, mà còn là một bài thuốc chữa ho, chảy máu chân răng và phòng bệnh bướu cổ tốt. 

Thực phẩm cần kiêng cữ

Trong một số loại thức ăn như khoai mì, hạt kê, các loại rau họ cải như bắp cải, sữa đậu nành và các chế phẩm từ đậu nành như đậu phụ... luôn có tồn tại các tác nhân gây bệnh bướu cổ. Các loại rong tảo biển, mặc dù nằm trong nhóm thực phẩm có iốt nhưng do chứa quá nhiều nên cũng gây nên tình trạng quá tải iốt và cũng làm cho bệnh nhân bị bướu cổ. Ở một số vùng do người dân sử dụng nước ở các mạch nước ngầm có chứa nhiều chất disulfure để uống cũng có thể bị bệnh bướu cổ, do chất disulfure ức chế sự hữu cơ hóa trong quá trình tổng hợp hormon tuyến giáp và làm tăng thể tích tuyến giáp.