Kiểm tra khả năng nói ở trẻ

Thực hiện sớm cuộc kiểm tra đơn giản về ngôn ngữ ở trẻ đang tập nói có thể ngăn chặn nguy cơ trẻ thua sút bạn bè khi trưởng thành.

Việc kiểm tra khả năng nói của trẻ với danh sách gồm 310 từ căn bản, các bậc cha mẹ có thể xác định liệu con mình có đang đối mặt với nguy cơ khó khăn về ngôn ngữ vào lúc trưởng thành? Báo Telegraph dẫn kết quả nghiên cứu của Đại học Bryn Mawr ở Pennsylvania (Mỹ) cho thấy nếu trẻ nói không được đến 50 từ trong danh sách này vào năm lên 2, chúng nhiều khả năng sẽ thua sút bạn bè về khoản từ vựng, ngữ pháp và kỹ năng đọc vào năm 17 tuổi. Phát hiện sớm trẻ chậm nói có thể giúp phụ huynh can thiệp kịp lúc để cải thiện tình trạng trên, bằng cách áp dụng những biện pháp nhằm tăng cường sự phát triển ở trẻ.

Tiến sĩ Leslie Rescorla của trường Bryn Mawr khẳng định danh sách kiểm tra này có thể nêu bật sự yếu kém có liên quan đến sự phát triển ngôn ngữ sớm và từ đó củng cố kỹ năng nói sau này của trẻ. Những trẻ nói chậm đối mặt với nguy cơ cao mắc những tình trạng rối loạn như tự kỷ, khả năng ngôn ngữ kém... Khoảng 8% trẻ chậm nói khi lên 2 tuổi thuộc dạng không cần phải lo lắng, vì chúng sẽ sớm phát triển bình thường như những trẻ khác, nhưng nếu vẫn không qua được đợt kiểm tra vào lúc 2 tuổi rưỡi hoặc 3 tuổi, có thể cần phải được điều trị bằng biện pháp ngôn ngữ để giúp trẻ phát huy hết tiềm năng sau đó. Kết quả nghiên cứu do giáo sư Rescorla thực hiện thậm chí còn cho rằng nếu không kịp thời can thiệp, trẻ sẽ gặp khó khăn trong quãng đời học tập và cuộc sống trưởng thành.

Giáo sư Rescorla đã thực hiện dự án trên trong 15 năm, với đối tượng là 40 trẻ có xuất thân danh giá bị xếp vào dạng nói chậm nhưng sau đó phát triển bình thường. Trong khi hầu hết các trẻ đều bắt kịp và phát triển khả năng từ vựng như các trẻ khác vào lúc 4 hoặc 5 tuổi, chúng vẫn thua các bạn đồng trang lứa suốt những năm đi học. Bài kiểm tra do giáo sư Rescorla thiết kế có thể hoàn thành trong 10 phút, và bác sĩ có thể lập tức đưa ra chẩn đoán chính xác về khả năng nói của trẻ. Theo đó, các bậc cha mẹ được yêu cầu kiểm tra từng từ một trong danh sách mà trẻ mới nói và chọn ra 5 ví dụ tổ hợp từ mà trẻ đã dùng. Một trẻ có khả năng nói bình thường có thể nói được 150 đến 200 từ trong danh sách, còn trẻ chậm nói chỉ đưa ra được khoảng 25 từ.

Các từ mà trẻ có thể nói được phải là những từ cơ bản, như là “mẹ” hoặc “không”, chứ không phải các từ phức tạp hơn như “điện thoại di động” hoặc “con vỏi con voi”. Nếu sự chậm trễ không liên quan đến các tình trạng như tự kỷ, liệu pháp ngôn ngữ có thể giúp trẻ phát triển hết mức tiềm năng của mình. Một số trẻ cần phải nghe một từ nhiều lần mới học được, trong khi những trẻ khác cần được nói trực tiếp chứ không học ngôn ngữ qua hành động xem băng đĩa hoặc truyền hình.

Phi Yến