Một bà lão ngoài 70 tuổi ở Phố cổ Hà Nội tôi quen thường tìm mua bưởi Diễn từ tháng 10, tháng 11 âm lịch hàng năm.
Một cái gác xép chất đầy bưởi Diễn, khách đến nhà chẳng cần mời mứt, kẹo gì, chỉ bổ bưởi, xong chỉ lên nước da vẫn còn rất căng và tự hào: Bí quyết là nhờ bưởi.
Bà lão người Hà Nội gốc, đừng hòng cô hàng rong nào đi qua mà gạt được bà thứ bưởi trồng lung tung ở đâu là bưởi Diễn.
|
Trái bưởi căng mọng, chỉ to bằng cái bát ăn cơm, màu vàng tươi, thơm đến mát lạnh, để cho đến khi héo quắt queo lại, tưởng trái đã hỏng nhưng chỉ cần dùng tay cũng có thể bóc được vỏ, ấy mới là thứ quả ngon thứ thiệt.
Bà cụ Ngô Thị Bảo nhà ở thôn Cao Xá, huyện Hoài Đức, Hà Nội, 80 tuổi nhưng vẫn theo nghề thu mua bưởi Diễn rồi bán trong nội thành Hà Nội. Cụ Bảo cho hay năm nay đúng mùa bưởi trổ hoa thì mưa bão nên mất mùa, bưởi ăn cũng nhạt hơn mọi năm. Đúng bưởi Diễn xịn, mỗi quả có giá 60.000 - 70.000 đồng, đấy là mua tận vườn, còn đến tay khách là phải 80.000 - 90.000 đồng.
“Chớ có háo mấy hàng bưởi trên phố, có 50.000 một quả to như cái nồi, thơm thì thơm, vàng thì vàng thật nhưng nhẹ bồm bộp, ăn nhạt thếch, đấy là “nhái” bưởi Diễn đấy”, cụ Bảo mách.
Muốn có trái bưởi ngon thực sự, các chủ vườn đã phải tính toán thời gian thật kĩ lưỡng để hái bưởi. Không hái quá sớm, bưởi chưa kịp ngọt, nhưng cũng không hái quá muộn, khi những cành lá non trên cây đã trổ ra là bưởi đã mất nước, nhạt thếch.
Bưởi Diễn có thể để lâu vài tháng. Bưởi ngon nhất là khi hái từ trên cây xuống, để khoảng tháng rưỡi, vỏ quắt lại, múi căng mọng, ăn ngọt đến tận chân răng. Ấy là lời cụ Bảo miêu tả.
Thế nhưng giờ đi tìm bưởi trồng ở chính làng Diễn thì khó như tìm kim đáy bể. Đầu tháng Chạp, chúng tôi đến Phú Diễn, quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội. Một người làng cười lớn khi thấy mấy cô cậu trẻ măng đi tìm bưởi Diễn trong cái thời tấc đấc tấc vàng, cửa nhà san sát.
Lại xịch xe lên trên Nhổn một chút, mấy ông lão bán cam cổng chợ chỉ tay lên tít đất Hoài Đức, bảo may ra trên đó còn bưởi Diễn. Thế là bưởi Diễn đã nhập hộ khẩu vào Hoài Đức tự bao giờ?
Ngay đất Cao Xá, Hoài Đức nhà cụ Ngô Thị Bảo cũng trồng bưởi Diễn. Giống cây đúng là chiết từ cây bưởi Diễn thật, nhưng đã qua bao nhiêu đời, đất trồng thì không phải làng Diễn, nên trái bưởi ăn không còn tròn vị như thứ quả cây lưu danh trong cả ca dao “Cam Canh, bưởi Diễn, hồng xiêm Xuân Đỉnh”.
Nhiều cây bưởi làng Cao Xá đến giờ chỉ còn lác đác quả chín vàng. Người dân bảo thương lái đã về thu mua từ tháng 10 âm lịch để còn buôn đi khắp cả nước. Nhà nào còn là để dành biếu xén.
Nhà anh Ngô Văn Mỹ trồng khoảng 20 gốc bưởi Diễn. Mỗi cây bưởi nếu chăm sóc cẩn thận, đúng quy trình thì có khoảng 70 - 80 quả nhưng anh Mỹ “trồng chơi”, mỗi cây được khoảng 30 quả. Nhiều thương lái đã tìm đến tận vườn, trả anh mỗi quả 60 - 70.000 đồng nhưng anh không bán.
“Ngon thì không sao. Dở thì mang tiếng. Chẳng giàu nghèo gì vài trăm quả bưởi”, anh Mỹ thật thà.
Bưởi nhà anh Mỹ chất đầy gầm chiếc phản gụ, bước vào nhà đã thấy thơm đến khoan khoái.
Đĩa bưởi không phải gốc ở làng Diễn nhưng vẫn thơm, ngon, ngọt vô cùng. Không biết vì ông chủ mến khách, hay thứ bưởi được trồng trên đất của người có tâm? Hương bưởi thật lạ, cứ nao nức, dịu dàng hòa vào làn gió đông se lạnh càng làm chúng tôi thấy Tết đang ở gần lắm lắm.
|
Bí quyết chọn bưởi Diễn "xịn" Trái bưởi Diễn ngon thì quả chỉ nhỉnh hơn chén ăn cơm một chút, cuống nhỏ, cầm đằm tay, màu vàng óng, thơm ngát. Bề ngoài, vỏ bưởi căng mịn, mỏng dính, gọt không khéo lưỡi dao có thể “lẹm” vào thịt bưởi như chơi. Múi bưởi Diễn căng mọng, màu vàng nhạt, rất ít hạt, tép bưởi to, đều, mọng nước nhưng bóc dễ dàng mà tép bưởi không bị nát, ăn giòn tan, ngọt đậm đà, không the đắng. Giá bưởi Diễn dao động 80 – 90.000 đồng mỗi quả. Chỉ cần để bưởi dưới sàn nhà, nơi khô ráo, thông thoáng, có thể để bưởi ăn dần trong cả nửa năm không bị hỏng. |
Bài: Hồng Nhung
Ảnh: Cẩm Giang
Bình luận (0)