Làng hoa đầu tiên ở Đà Lạt

Làng hoa Hà Đông thuộc P.8, TP. Đà Lạt  đến nay vừa tròn 75 năm tuổi (1938- 2013), là làng chuyên canh hoa đầu tiên của Đà Lạt.

Theo sáng kiến của Tổng đốc Hà Đông Hoàng Trọng Phu, quản đạo Đà Lạt Trần Văn Tý và thương tá Canh nông Hà Đông Lê Văn Định cần tuyển dụng một số người từ tỉnh Hà Đông vào Đà Lạt khai hoang để trồng rau, hoa. Năm 1936, có 35 người từ các làng chuyên canh rau hoa nổi tiếng lâu đời quanh Hồ Tây như Quảng Bá, Tây Tựu, Ngọc Hà, Xuân Tảo, Vạn Phúc, Nghi Tàm (thuộc huyện Hoàn Long, tỉnh Hà Đông nay là Hà Nội) xung phong vào Đà Lạt.  Sau 6 tháng đến vùng đất mới, nơi khí hậu giá lạnh, núi đồi hoang vu, cuộc sống gặp nhiều khó khăn cùng nỗi nhớ nhà nên có 15 người bỏ về quê cũ. Những người ở lại vẫn kiên trì khai phá đất đai. Họ viết thư về động viên vợ con, anh em họ hàng vào đoàn tụ gia đình hợp sức làm ăn. Nhờ đó, ấp Hà Đông được hình thành vào năm 1938 và tên gọi Hà Đông chính thức được ghi nhận trong giao dịch hành chính ở Đà Lạt. Làng hoa Hà Đông ngày nay, không chỉ có người dân gốc Hà Đông mà có sự hiện diện của cư dân 44 tỉnh, thành phố từ mọi miền đất nước.

Cụ Ngô Văn Ngôn, là người đầu tiên đã mang 2 ngàn củ hoa lay ơn từ Hà Nội vào Hà Đông trồng thành vườn hoa đầu tiên của Đà Lạt. Hoa bán cho các gia đình công chức Pháp rất được giá. Từ đó, nhiều gia đình khác tiếp tục mang theo nhiều giống hoa cúc, huệ vào trồng… Còn cụ Nguyễn Phượng Toàn lại là người tiên phong trồng thử nghiệm thành công cây dâu tây trên đất Hà Đông. Với tinh thần chịu thương chịu khó, hăng say lao động, người dân Hà Đông còn biết ứng dụng kinh nghiệm nhiều đời trồng rau, trồng hoa ở đất Bắc và có nhiều sáng kiến nhằm khắc phục những khó khăn của thời tiết giá lạnh để rau, hoa cho năng suất cao. Ngày xưa, người dân Hà Đông chuyên canh hoa lay ơn, cúc Nhật và dâu tây, xà lách... Còn hôm nay, Hà Đông là vùng sản xuất hoa tập trung, có  230/450 hộ canh tác hoa.

Tuy diện tích chỉ 38 ha, nhưng hầu hết canh tác theo công nghệ cao trong nhà kính nên thu nhập từ nghề trồng hoa rất ổn định. Ngày 9.6, tại lễ kỷ niệm 75 năm thành lập ấp Hà Đông, ông Vũ Nhuần, Phó làng hoa Hà Đông cho biết: “Làng hoa hiện có 38 ha canh tác các loại hoa nhưng nhiều nhất vẫn là hoa cúc. Mỗi ha cho thu nhập bình quân 2,5 tỉ đồng/năm”. Làng hoa có 11 cơ sở ươm các giống hoa mới, đa dạng chủng loại  cho năng suất cao. Nhiều gương mặt nông dân sản xuất giỏi của TP. Đà Lạt là người làng hoa Hà Đông như ông Đoàn Văn Quỳnh, chủ vườn lan Anh Quỳnh, chuyên canh tác địa lan; ông Nguyễn Văn Đông, chủ vườn hoa Đông Nga, chuyên canh tác hồng môn, mõm sói; ông Tạ Văn Minh, chuyên sản xuất giống hoa cúc các loại; ông Tạ Minh Quân chuyên canh hoa cát tường; ông Nguyễn Đình Bộ, người có nhiều kinh nghiệm canh tác hoa quỳnh, ông Vũ Nhuần chuyên canh hoa cúc, loa kèn… Người già nhất trong làng hoa hiện nay ngày ngày vẫn ra vườn trồng hoa là cụ bà Ngô Thị Luận (84 tuổi).

Sau 75 năm "khai sơn phá thạch" thấm đẫm biết bao mồ hôi, nước mắt làng hoa Hà Đông trở thành “thương hiệu” của thành phố Festival hoa Đà Lạt, là một trong 3 làng nghề truyền thống của Đà Lạt hiện nay.

Bài ảnh : Lâm Viên