Liên kết lưới truyền tải điện khu vực, đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia

Về vấn đề này, ông Phạm Lê Phú, Tổng giám đốc Tổng công ty Truyền tải điện Quốc gia (EVNNPT) đã có những chia sẻ.

Ông Phạm Lê Phú

Nhiều chuyên gia cho rằng việc liên kết lưới điện truyền tải giữa các quốc gia trong khu vực có ý nghĩa rất quan trọng, vậy hiện nay EVNNPT đã triển khai liên kết lưới điện với các nước trong khu vực như thế nào?

Ông Phạm Lê Phú: Theo tính toán của Trung tâm Điều độ hệ thống điện Quốc gia, trong năm 2022 và một số năm tiếp theo tại khu vực miền Bắc, ở một số thời điểm có thể rất căng thẳng trong đảm bảo điện nên chúng ta vẫn phải tiếp tục nhập khẩu điện từ các nước láng giềng. Hiện Việt Nam đã nhập khẩu điện từ các nhà máy thủy điện của Lào, Trung Quốc qua các đường dây 220kV.

Mục đích của việc nhập khẩu điện là để bù cho phần công suất thiếu hụt có thể xảy ra trong các năm tới nhằm thực hiện yêu cầu của Thủ tướng Chính phủ là luôn đảm bảo đủ điện cho các hoạt động kinh tế xã hội.

Ngoài ra, EVNNPT còn liên kết với lưới điện Campuchia thông qua đường dây 220kV Châu Đốc - Ta Keo từ hơn 10 năm nay (chủ yếu Việt Nam bán điện cho Campuchia).

Đường dây 220kV Châu Đốc - Tà Keo liên kết lưới điện Campuchia - Việt Nam

Lộ trình thời gian tới EVNNPT có đẩy mạnh liên kết sâu rộng với các nước trong khu vực không thưa ông?

Chủ trương thì Chính phủ đã chỉ đạo từ đầu những năm 2000 với chiến lược trọng tâm là nhập khẩu 2.000 - 3.000MW. Ta đã liên kết lưới điện với các nước trong khu vực, khởi đầu là cấp điện áp 110kV, rồi 220kV. Việc kiên kết lưới điện nhằm khai thác hiệu quả các nguồn tài nguyên sẵn có, giảm tổn thất truyền tải, tăng tính dự phòng, từng bước khởi tạo và hoàn thiện thị trường điện khu vực và quốc tế.

Trong 10 năm tới sẽ đẩy mạnh liên kết với lưới điện của Lào ở các tỉnh biên giới phía Bắc và miền Trung. Ngoài ra EVNNPT sẽ nâng cấp liên kết lưới điện khu vực lên cấp điện áp 500kV tại 3 điểm Sơn La, Quảng Nam, Kon Tum để tham gia hình thành xương sống lưới điện truyền tải ASEAN Power Grid (APG) đã được lãnh đạo ASEAN thông qua từ năm 2014, hướng tới thị trường điện các nước ASEAN nằm trong Cộng đồng kinh tế ASEAN.

Thách thức khi liên kết lưới điện với các nước và giải pháp để vận hành an toàn lưới là gì, thưa ông?

Do mỗi nước trong khu vực áp dụng các tiêu chuẩn kỹ thuật và quy trình vận hành khác nhau nên khó khăn lớn nhất khi bắt đầu liên kết lưới điện với các nước khu vực là hài hòa các tiêu chuẩn kỹ thuật để thiết kế, xây dựng các công trình lưới điện liên kết cũng như việc phối hợp vận hành lưới điện truyền tải liên kết các nước.

Để giải quyết vấn đề này, các cán bộ kỹ thuật của EVNNPT và các công ty truyền tải điện đã trực tiếp đào tạo kỹ thuật và tham gia phối hợp vận hành, cùng xử lý sự cố với cán bộ kỹ thuật của phía bạn để đảm bảo vận hành an toàn, liên tục các đường dây truyền tải liên kết.

Ngoài ra, dưới sự bảo trợ của chính phủ các nước trong khuôn khổ hợp tác ASEAN và các nước tiểu vùng sông Mê Kông GMS, các nước bạn Lào và Campuchia đã hài hòa các tiêu chuẩn kỹ thuật của mình để phù hợp với các tiêu chuẩn của Việt Nam và quốc tế.

Trong thời gian tới, khi Việt Nam nâng cấp liên kết lưới điện truyền tải thành cấp siêu cao áp 500kV thì các yêu cầu về đào tạo nguồn nhân lực vận hành, xây dựng các tiêu chuẩn kỹ thuật đấu nối chung, cũng như phối hợp vận hành ở cấp siêu cao áp sẽ phải được thực hiện như những năm đầu liên kết lưới điện xuyên biên giới. Hơn nữa EVNNPT đã có Công ty dịch vụ kỹ thuật truyền tải điện (NPTS) chuyên nghiệp nên việc hỗ trợ các nước bạn vận hành sẽ có thể thực hiện tốt hơn so với trước đây.