Lùi thời điểm thi hành Bộ luật hình sự 2015: Nghi phạm, tội danh bị ảnh hưởng

28/06/2016 14:06 GMT+7

Bộ luật Hình sự (BLHS) 2015 được Quốc hội khóa XIII thông qua vào tháng 11.2015, có hiệu lực từ 1.7.2016. Tuy nhiên, ngày 27.6, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) đã tổ chức phiên họp bất thường để trao đổi các vấn đề liên quan tới khắc phục sai sót trong Bộ luật này.

Theo đó, UBTVQH đã đề xuất trình các ĐBQH một dự thảo nghị quyết về xem xét lùi thời điểm áp dụng chính thức BLHS 2015. Cùng với đó là việc lùi thời điểm có hiệu lực chính thức của bộ luật Tố tụng hình sự (BLTTHS) và luật Tổ chức điều tra hình sự.
Trước thông tin trên, Thanh Niên đã trao đổi với một số chuyên gia pháp lý xung quanh những tác động của BLHS 2015 gần đến sát ngày có hiệu lực nhưng lại lùi thời điểm áp dụng chính thức.

tin liên quan

Xem xét tạm hoãn áp dụng bộ luật Hình sự 2015
Sáng qua (27.6), Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) tổ chức phiên họp bất thường với sự tham dự của trưởng hoặc phó đoàn đại biểu Quốc hội (ĐBQH) các tỉnh, thành trên cả nước.

BLHS 2015 đã bỏ một số tội, do đó nếu sau thời điểm ngày BLHS 2015 có hiệu lực thi hành 1.7.2016 mới phát hiện thì không được điều tra truy tố. Tuy nhiên, do lùi thời hiệu mà phát hiện thì người đó có thể bị truy tố

Luật sư Lê Ngọc Luân

Vừa có lợi, vừa bất lợi
LS Nguyễn Văn Quynh (Đoàn LS TP Hà Nội) thì cho rằng việc lùi thời điểm có hiệu lực của BLHS 2015 vừa có lợi vừa bất lợi đối với từng tội danh cụ thể.
Cụ thể, việc áp dụng BLTTHS mới, đối với một số tội danh quá thời hạn tạm giam sẽ phải cho về chứ không được giữ lại để tiếp tục điều tra. Tội đánh bạc như BLHS 1999 thì từ 2 triệu đồng trở lên là bị truy cứu nhưng BLHS 2015 thì từ 5 triệu đồng trở lên mới phải chịu trách nhiệm hình sự.
Bên cạnh đó, Tội vi phạm quy định về vệ sinh an toàn thực phẩm như Điều 244 BLHS quy định thì: “Người nào mà chế biến, cung cấp hoặc bán thực phẩm mà biết rõ là thực phẩm không đảm bảo tiêu chuẩn vệ sinh sinh an toàn gây thiệt hại đến tính mạng và sức khỏe người tiêu dùng”.
Thực tế chưa xử lý được vụ việc nào liên quan đến điều luật này vì việc chứng minh xâm phạm đến sức khỏe rất khó khăn và mua bán cũng không có hóa đơn chứng từ. Thế nhưng trong BLHS mới thì tội danh này chỉ cần thu lợi bất chính từ 50 triệu đồng trở lên là phải chịu trách nhiệm hình sự.
Theo BLTTHS mới, ngay khi vừa bị tạm giữ nghi phạm có quyền gọi điện thoại để luật sư có mặt ngay
Theo BLTTHS mới, ngay khi vừa bị tạm giữ nghi phạm có quyền gọi điện thoại để luật sư có mặt ngay Ảnh minh họa: Thanh Đức
“Theo BLTTHS mới, nghi phạm khi vừa bị bắt hoặc tạm giữ có quyền im lặng, gọi cho luật sư để luật sư có mặt ngay. Đây là một điều luật tiến bộ, giống với nước ngoài nhưng lại lùi thời điểm thi hành là điều bất lợi cho công dân khi vướng vào vấn đề phạm pháp hình sự”, LS Quynh nói thêm.
Tín hiệu tốt
LS Lê Việt Hùng (Hãng luật Minh Mẫn) thì cho rằng việc lùi thời điểm có hiệu lực của BLHS 2015 là một tín hiệu tốt vì kịp thời sửa đổi trước khi chính thức có hiệu lực. “Chỉ sợ đến khi có hiệu lực đem ra áp dụng mới thấy bất cập rồi sửa thì mới bị rối”, LS Hùng bày tỏ.
LS Hùng cũng cho rằng BLHS 2015 có rất nhiều điều có lợi cho nghi phạm nên việc hoãn lại thì những đối tượng này sẽ chịu thiệt thòi, mất cơ hội được tuyên vô tội trong một số trường hợp. Ở khía cạnh khác, việc lùi thời điểm có hiệu lực BLHS 2015 đồng nghĩa với việc những tiến bộ chưa được áp dụng, những kỳ vọng không được thực thi đúng thời hạn.
Theo LS Lê Ngọc Luân (Hãng luật Gold Key) việc lùi thời điểm có hiệu lực của BLHS 2015 sẽ có tác động, ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của bị can, bị cáo.
LS Luân nêu ý kiến: “BLHS 2015 đã bỏ một số tội, do đó nếu sau thời điểm ngày BLHS 2015 có hiệu lực thi hành 1.7.2016 mới phát hiện thì không được điều tra truy tố. Tuy nhiên, do lùi thời hiệu mà phát hiện thì người đó có thể bị truy tố”.
Theo BLHS 2015, đánh bạc dưới 5 triệu đồng sẽ không phải chịu trách nhiệm hình sự
Theo BLHS 2015, đánh bạc dưới 5 triệu đồng sẽ không phải chịu trách nhiệm hình sự Ảnh minh họa: Hoàng Long
Ngoài ra, theo LS Luân, BLHS 2015 quy định một số tội có khung hình phạt nhẹ hơn so với BLHS hiện hành. Vì vậy, nếu vụ án được xét xử kể từ ngày BLHS 2015 có hiệu lực mới thì bị can, bị cáo bị ảnh hưởng quyền lợi rất lớn.
Top

Bạn không thể gửi bình luận liên tục. Xin hãy đợi
60 giây nữa.