Malaysia báo động nạn nghiện thuốc lá ở giới trẻ

Tờ The Star dẫn kết quả nghiên cứu mới của Bộ Y tế Malaysia cho thấy cứ mỗi 5 nam thanh thiếu niên từ 10 - 19 tuổi thì có một người hút thuốc lá. Thậm chí, nhiều học sinh vẫn còn đang mặc đồng phục vừa ra khỏi trường là lập tức phì phèo.

Trong khuôn khổ cuộc khảo sát về hút thuốc lá và thuốc lá điện tử ở thanh thiếu niên Malaysia (gọi tắt Tecma), Bộ Y tế nước này tiến hành thăm dò 14.833 học sinh từ 138 trường học ở 15 bang. Kết quả cho thấy thậm chí có những thanh thiếu niên bắt đầu hút thuốc từ lúc 10 tuổi.

Giới trẻ Malaysia dễ dàng tiếp cận thuốc lá vì có thể mua từ những người bán vô trách nhiệm, bất chấp lệnh cấm bán cho học sinh. Trên phân nửa số học sinh tham gia khảo sát cho hay thường mua tại siêu thị, cửa hàng tạp hóa và những tiệm hàng rong gần trường mà không hề gặp bất cứ sự ngăn chặn nào.

Tecma là nghiên cứu cấp quốc gia đầu tiên tại Malaysia cung cấp nhiều thông tin đáng báo động về tình trạng hút thuốc lá, thuốc lá điện tử và vape (thiết bị hút hơi nước) của người trong độ tuổi 10 - 19. Một điều đáng lo ngại khác là cứ 10 thanh thiếu niên không hút thì có một người trả lời rằng có thể bắt đầu hút trong tương lai.

Về thuốc lá điện tử và vape, Tecma khuyến cáo: “Những thiết bị này cũng gây nghiện như thuốc lá truyền thống”. The Star dẫn lời Thứ trưởng Y tế Malaysia Chong Sin Woon cho hay bộ này sẽ tiến hành một cuộc họp khẩn để thảo luận về những phát hiện đáng lo ngại từ cuộc khảo sát. “Chúng ta phải tăng cường chiến dịch phòng chống thuốc lá tại các trường học. Trong khi đó, cơ quan hữu trách cần mạnh tay xử lý những trường hợp vi phạm pháp luật, bán thuốc lá cho học sinh”, ông Chong nói.

“Nghiện thuốc lá là căn bệnh kinh niên. Sau khi hút chỉ 3 điếu, hệ thụ cảm ở não sẽ bị bão hòa. Bộ não ở lứa tuổi đang phát triển lại có thể dễ dàng thay đổi để thích nghi với trải nghiệm mới. Như vậy, hút những điếu thuốc lá đầu tiên khi còn trẻ sẽ dần dần dẫn đến nghiện suốt đời”, tiến sĩ Siddiq Amer Nordin, chuyên gia nghiên cứu về nghiện nicotine thuộc Đại học Malaya, cảnh báo với The Star.

Theo kết quả khảo sát, đối tượng hút thuốc lá chủ yếu là nam sinh, nhưng tiến sĩ N.Thiyagar, Phó giám đốc Hiệp hội Sức khỏe thanh thiếu niên Malaysia, cho biết xu hướng bé gái ở tuổi thiếu niên hút thuốc cũng đang gia tăng. Một trong số nguyên nhân chủ yếu là các nữ sinh truyền nhau lời đồn hút thuốc có thể giảm cân, từ đó dẫn đến áp lực “phải hút, phải ốm” để không thua sút bạn bè hoặc cố trở thành “hot girl”. Tiến sĩ Thiyagar cũng lưu ý thanh thiếu niên hút thuốc dễ rơi vào con đường nghiện ngập ma túy và rượu bia sau này.

Nhóm chuyên gia thực hiện khảo sát Tecma khuyến cáo cách tốt nhất để vận động thanh thiếu niên từ bỏ thuốc lá là tăng cường giáo dục ý thức trong nhà trường và gia đình, tăng cường các hoạt động tình nguyện cho họ tham gia và quên dần thuốc lá.

Mặt khác, dù thanh thiếu niên không quan tâm đến hậu quả lâu dài từ việc hút thuốc lá nhưng họ lo sợ về những hậu quả ngắn hạn. Vì thế, thay vì cảnh báo về ung thư hay bệnh phổi, các nhà giáo dục, tư vấn viên có thể nói nghiện thuốc lá sẽ dẫn đến vàng răng, hôi miệng, sạm da… cũng như ảnh hưởng đến học tập. Bên cạnh đó, theo tiến sĩ Thiyagar, điều kiện tiên quyết khác là các bậc phụ huynh và người thân phải bỏ thuốc lá.

Bộ Y tế Malaysia hồi năm 2015 công bố báo cáo cho thấy khoảng 20.000 người Malaysia tử vong hằng năm do thuốc lá và trong số nam giới nghiện thuốc thì những người ở độ tuổi 15 - 24 chiếm tỷ lệ cao nhất. Theo số liệu cập nhật năm 2016, ước tính có 5 triệu người Malaysia hút thuốc lá, chiếm 22,8% dân số, và 40% trong số này từ 19 - 30 tuổi.