Mẫu đất đầu tiên từ tiểu hành tinh Bennu về đến trái đất

REUTERS

Một thiết bị của Cơ quan Hàng không và Vũ trụ Mỹ (NASA) mang theo mẫu đất lớn nhất từng được thu thập từ bề mặt của một tiểu hành tinh vừa được đưa về trái đất, đáp xuống sa mạc Utah (Mỹ) vào ngày 24.9 (giờ địa phương).

Khoang tàu chứa mẫu đất được phóng ra khi tàu vũ trụ OSIRIS-Rex di chuyển cách trái đất khoảng 107.826 km, theo Reuters. Khoang tàu đã bung dù và hạ cánh đúng dự kiến xuống một bãi tập và thử nghiệm của quân đội Mỹ phía tây thành phố Salt Lake.

Việc thu thập mẫu từ tiểu hành tinh nằm trong sứ mệnh của NASA và Đại học Arizona (Mỹ). Đây là mẫu vật thứ 3 từ một tiểu hành tinh và là mẫu vật lớn nhất từng được đưa về trái đất để phân tích. Trước đó Nhật Bản từng thu thập mẫu vật tương tự vào năm 2010 và 2020.

REUTERS

Cách đây khoảng 3 năm, tàu vũ trụ OSIRIS-REx đã thu thập mẫu vật từ Bennu, một tiểu hành tinh nhỏ giàu carbon được phát hiện vào năm 1999. Bennu được xếp loại là "vật thể gần trái đất" vì nó di chuyển tương đối gần trái đất theo chu kỳ 6 năm một lần, mặc dù khó có khả năng va chạm.

Bennu có đường kính khoảng 500 m, rất nhỏ so với tiểu hành tinh Chicxulub va chạm trái đất cách đây 66 triệu năm, được cho là đã gây tác động khiến loài khủng long tuyệt chủng.

Giống như các tiểu hành tinh khác, Bennu là tàn tích của hệ mặt trời sơ khai. Do thành phần hóa học và khoáng vật học ngày nay của nó hầu như không thay đổi kể từ khi hình thành khoảng 4,5 tỉ năm trước, nó chứa đựng những manh mối quý giá về nguồn gốc và sự phát triển của các hành tinh như trái đất.

Thậm chí nó có thể chứa các phân tử hữu cơ tương tự như những phân tử cần thiết cho sự xuất hiện của vi khuẩn.

REUTERS

Các mẫu được sứ mệnh Hayabusa2 của Nhật Bản đưa về 3 năm trước từ Ryugu, một tiểu hành tinh gần trái đất khác, được phát hiện có chứa 2 hợp chất hữu cơ, củng cố giả thuyết rằng các thiên thể như sao chổi, tiểu hành tinh và thiên thạch lao xuống trái đất sơ khai đã gieo mầm cho những thành phần cơ bản của sự sống.

Tàu OSIRIS-REx được phóng lên vào tháng 9.2016 và đến Bennu vào năm 2018. Sau đó, tàu quay quanh tiểu hành tinh gần 2 năm, trước khi mạo hiểm tiếp cận để lấy một mẫu vật liệu trên bề mặt bằng cánh tay rô bốt vào ngày 20.10.2020.

Tàu vũ trụ rời Bennu vào tháng 5.2021 để thực hiện hành trình dài 1,9 tỉ km trở lại trái đất, bao gồm 2 quỹ đạo quanh mặt trời.

Mẫu vật từ Bennu nặng khoảng 250 gram, vượt xa con số 5 gram được mang về từ Ryugu vào năm 2020 hoặc mẫu vật nhỏ được mang về từ tiểu hành tinh Itokawa vào năm 2010.

Khoang tàu và mẫu vật được trực thăng đưa đến một cơ sở ở Utah để kiểm tra sơ bộ, trước khi được một máy bay vận tải quân sự đưa đến Trung tâm Vũ trụ Johnson của NASA ở Houston (bang Texas). Tại đây, nó sẽ được mở vào ngày 26.9 để các mẫu được chia thành các mẫu nhỏ hơn và gửi đến khoảng 200 nhà khoa học ở 60 phòng thí nghiệm trên khắp thế giới để nghiên cứu.

Trong khi đó, tàu vũ trụ OSIRIS-REx của NASA dự kiến tiếp tục khám phá Apophis, một tiểu hành tinh gần trái đất khác.