Máy bay trinh sát U-2 vẫn còn bay sau 60 năm

(Tin Nóng) Loại máy bay trinh sát nổi tiếng U-2 của Không quân Mỹ sẽ còn phục vụ dài dài dù đã 60 năm tuổi, theo Breaking Defense.

Nhóm Skunk Works làm việc với một chiếc U-2 của Không lực Mỹ - Ảnh: Không lực Mỹ

Phóng viên trang tin quốc phòng của Mỹ này vừa có chuyến tham quan Palmdale, bang California, nơi là căn cứ chính của loại máy bay trinh sát bay rất cao và tuyệt mật thời Chiến tranh lạnh của Mỹ.

Palmdale cũng là nơi thiết kế chế tạo các máy bay bí mật của Mỹ. Sân bay chính ở đây có thể thấy cả chiếc Boeing 747 từng chở tàu con thoi, và gần đó là 1 máy bay ném bom tàng hình B-2, pháo đài bay B-52, máy bay trinh sát bay cực nhanh SR-71 Blackbird... Và tất nhiên không thiếu U-2.

Nơi đây có khu chế tạo máy bay gọi là Blackbird Park, hay phổ thông hơn là cái tên Joe Davies Heritage Airpark. Nhà máy này là nơi tập đoàn Lockheed Martin, qua nhánh nghiên cứu Skunk Works đã phát triển chiếc U-2 nổi danh.

Sáu mươi năm trước, vào năm 1955, chương trình U-2 hoàn thành và được CIA tài trợ 2 triệu USD. Từ đó đến nay nhóm Skunk Works còn phát triển các siêu máy bay khác như SR-71, F-117, F-22.

Vừa qua, Không lực Mỹ có ý định cho nghỉ hưu toàn bộ 27 chiếc U-2 lọi 1 chỗ ngồi và 5 chiếc U-2 huấn luyện 2 chỗ ngồi. Tuy nhiên ngân sách bị cắt giảm nên Không lực Mỹ phải duy trì hoạt động của đội bay U-2 (ở căn cứ Beale, bang California) thêm 4 năm nữa, đến 2019.

Nhóm Skunk Works cam đoan sẽ hiện đại hoá U-2 cho hoạt động thêm một số năm nữa (có thể đến năm 2050), quan trọng là nâng cấp radar, thay động cơ… Nhóm này còn có đề án kết hợp U-2 với máy bay trinh sát không người lái RQ-4 Global Hawk của Northrop Grumman, gọi là RQ-X hoặc UQ-2. Tuy nhiên Không lực Mỹ cho hay còn quá sớm để nói đến chương trình U-2 bay mà không có phi công điều khiển.

Máy bay trinh sát U-2 bay ra mắt năm 1955, và đây là loại máy bay bay cao nhất so với các máy bay hiện nay: hơn 21,3 km, có tốc độ 805 km/giờ, tầm hoạt động 10.300 km, bay liên tục 12 giờ. Do bay ở độ cao như vậy, phi công phải mặc bộ đồ giảm áp như của phi hành gia.

U-2 với các trang thiết bị quay phim, chụp ảnh hiện đại, đóng góp lớn trong việc bay thám thính, trinh sát lãnh thổ đối phương.

U-2 chuẩn bị cất cánh với đôi cánh dài quá khổ - Ảnh: Không lực Mỹ

Phi công U-2 phải mặc bộ đồ giảm áp như của phi hành gia - Ảnh: Không lực Mỹ

Một số chiếc từng bị hạ khi bay do thám, như chiếc U-2 bị tên lửa Liên Xô bắn rơi vào ngày 1.5.1960, phi công  Gary Powers bị bắt làm tù binh và được trao trả 2 năm sau.

Được biết radar Liên Xô bắt được tín hiệu U-2 khi từ Pakistan định bay xuyên qua Liên Xô để đến Na Uy. Chiếc U-2 này bị phát hiện khi cách biên giới Liên Xô 15 km. Liên Xô đã phóng 3 quả tên lửa, 1 quả bắn trúng U-2, quả kia bắn rơi 1 máy bay đánh chặn của Liên Xô đang rượt theo U-2.

Tháng 10.1962, một máy bay U-2 đã chụp được ảnh Liên Xô triển khai tên lửa ở Cuba. Cũng trong tháng này, một chiếc U-2 bay cho CIA bị Cuba bắn rơi, phi công thiệt mạng.

Từ 1962 - 1968, có 5 chiếc U-2 do phi công Đài Loan lái bay vào thám thính Trung Quốc bị bắn rơi chủ yếu bằng tên lửa Dvina S-75 do Liên Xô cung cấp.

Tháng 10.1966, một chiếc U-2 khi bay thám thính miền Bắc Việt Nam thì bị trục trặc, phải quay về và rơi gần Biên Hoà, phi công nhảy dù an toàn.

U-2 bay rất cao, trên 21 km - Ảnh: Không lực Mỹ

Hiện U-2 đang được duy trì hoạt động theo dõi từ khu vực Thái Bình Dương đến Trung Đông, hỗ trợ các chiến dịch không kích chống quân IS ở Iraq và Syria.

Ông Scott Winstead, trưởng dự án phát triển U-2 của Tập đoàn Lockheed Martin cho rằng việc duy trì U-2 có phi công lái được xem là 1 đòn răn đe, bởi lẽ việc bắn rơi chiếc máy bay trinh sát có phi công nhưng không có vũ trang này sẽ được phía Mỹ xem là hành động gây chiến. Vì vậy việc sử dụng U-2 thường được xem là một tín hiệu về chính trị.