Từ những lần gấp ‘cho vui’
Tình yêu với nét đẹp văn hóa Nhật Bản nảy nở khi anh Đạt “chạm ngõ” bộ môn origami từ bé. Theo lời những người thân kể, lúc mới lên 5, dù chưa biết mặt chữ, anh đã có thể gấp nhiều mẫu khác nhau nhờ xem những ký hiệu trong cuốn sách hướng dẫn xếp giấy cho trẻ em.
Lớn lên, khi trở thành nhà nghiên cứu và giảng dạy về động vật tại Trường ĐH Khoa học tự nhiên (ĐH Quốc gia TP.HCM), anh có dịp tham gia những chuyến đi thực địa trong rừng. Ở nơi hoang vu không đèn, không internet, không sóng điện thoại, anh chọn việc gấp giấy để giết thời gian và cũng nhằm giải tỏa áp lực công việc. Bên cạnh chất liệu giấy sẵn có như giấy xử lý mẫu, sổ tay thực địa, anh còn sử dụng tiền lẻ để sáng tác các mẫu origami.
 |
Anh Liên Quốc Đạt cầm trên tay tác phẩm origami của mình |
NVCC |
Sau 6 năm gắn bó với công việc nghiên cứu (2010-2016), anh chuyển hướng kinh doanh và thành lập công ty sản xuất bao bì. Cũng từ đây, anh Đạt toàn tâm toàn ý theo đuổi bộ môn origami và quyết tâm biến tiền lẻ thành chất liệu sáng tác được nhiều người biết đến. Theo anh, đây còn là cách để “đóng dấu” tác phẩm do chính tay người Việt thực hiện.
Dựa trên những hiểu biết về ưu nhược của việc sáng tạo sản phẩm origami từ tiền lẻ, anh chia sẻ: “Hiện nay có nhiều tác phẩm rất kén giấy, như các mẫu phức tạp thì phải dùng giấy khổ lớn, mẫu gấp côn trùng thì đòi hỏi giấy dai, mỏng, hoặc mẫu gấp ướt thì cần giấy màu nước để áp dụng kỹ thuật gấp ướt. Trái lại, tiền giấy khá nhỏ, có kích thước chỉ bằng một nửa tờ giấy thủ công hình vuông. Thực chất, đây lại là lợi thế vì nếu mẫu nào gấp được bằng tiền giấy thì cũng có thể gấp được từ bất kể loại giấy nào khác. Vì vậy, tôi chọn cách đơn giản hóa mẫu origami từ tiền lẻ để giúp ai cũng có thể làm được”.
 |
Tác phẩm Long Quân lấy cảm hứng từ hình ảnh con rồng Việt Nam dựa trên truyền thuyết Lạc Long Quân và Âu Cơ |
NVCC |
 |
Tác phẩm Phượng Hoàng (trái) và Rồng Ryujin (phải) được lấy cảm hứng từ thần thoại |
NVCC |
Được biết, cảm hứng sáng tác của anh Đạt bắt nguồn từ sự yêu thích với những nhân vật trong loạt game điện tử như Final Fantasy, Warcraft hay trong các bộ tiểu thuyết, thần thoại từ Đông sang Tây. Thời gian trung bình để anh “thai nghén” một tác phẩm có thể từ vài giờ đến vài tuần, khi bắt tay thực hiện thường không quá 50 bước và mất 15-20 phút để hoàn thành.
Là người từng có thâm niên nghiên cứu động vật, anh khẳng định bước nắn mẫu cho tác phẩm là khó nhằn nhất vì đây là bước thể hiện cái “thần” của con vật. “Trong quá trình sáng tác, tác giả phải cố gắng giữ được tỷ lệ cơ thể của mẫu vật đúng với giải phẫu học cũng như nắm rõ tập tính của các loài động vật. Chẳng hạn, nhiều người muốn khắc họa hình ảnh con rắn với hành động nhe răng, lè lưỡi. Nhưng thực tế, nó chỉ lè lưỡi khi dò tìm đường đi và khi tấn công con mồi thì chỉ nhe răng nanh chứ không lè lưỡi”, anh giải thích.
Đến giây phút vươn ra "biển lớn"
Theo anh Đạt, ước tính có trên 200 mẫu được anh “nhào nặn” từ 1 tờ tiền lẻ và hơn 100 mẫu được tạo ra từ nhiều tờ tiền ghép lại. Toàn bộ tác phẩm đều được anh “ký gửi” vào trong kênh YouTube.
Nói về việc thành lập kênh YouTube, anh cho biết mục đích ban đầu là để lưu giữ quá trình tạo ra những “đứa con tinh thần”. Về sau, khi được cộng đồng yêu origami đón nhận, anh bắt đầu ra video đều đặn hơn vào thứ bảy hàng tuần. Từ những mẫu vật nhỏ xinh, dễ làm như thỏ, chuột cho đến những sinh vật thần thoại có phần dụng công thực hiện hơn như long thần Ryujin, rồng Bahamut, Tôn Ngộ Không… Các tác phẩm muôn hình vạn trạng của anh Đạt cứ thế “chiêu đãi” thị giác người theo dõi.
 |
Tác phẩm Phật Tổ được gấp từ một tờ 500 đồng. Đây cũng là tác phẩm anh Đạt thực hiện khi vừa bình phục sau cơn đột quỵ |
 |
Rùa biển là một trong những tác phẩm anh Đạt tâm đắc nhất |
Anh tiết lộ tác phẩm khiến mình tâm đắc nhất là một chú rùa biển và cho biết: “Mẫu rùa ban đầu mình làm khá đơn giản, chỉ mất 15 phút. Nhưng sau đó phát hiện cấu trúc mẫu rùa giống với mẫu rùa của tác giả Linh Sơn, điều này khá hy hữu vì các tác phẩm origami thường được gấp bằng giấy vuông chứ không gấp bằng giấy chữ nhật. Vì vậy, tôi quyết định làm lại, nâng cấp mẫu rùa, từ mai trơn thành cấu trúc mai hoàn chỉnh như mai rùa thật”.
 |
Một số tác phẩm của anh Đạt được bạn bè thế giới làm bằng tiền từ quốc gia của họ |
 |
Các tác phẩm của Đạt được trưng bày tại triển lãm Origami ở Chicago (Mỹ) |
NVCC |
Các tác phẩm độc đáo của anh dần lan xa đến bạn bè quốc tế tại các nước Mỹ, Nga, Hàn Quốc, Nhật Bản… Một số người còn gấp những mẫu origami theo hướng dẫn của anh bằng đồng tiền từ quốc gia của họ. Tháng 9.2021, những tác phẩm origami gấp từ tiền giấy của anh có cơ hội được trưng bày trong các triển lãm origami tại Chicago (Mỹ).
Đem bộ môn xếp giấy origami vào chương trình giảng dạy tại trường học là mong mỏi bấy lâu của anh Đạt. “Origami không đòi hỏi tài năng hay sự khéo tay như các môn nghệ thuật khác mà chỉ cần sự tỉ mỉ, kiên trì vì origami chỉ dùng toàn những nếp gấp thẳng. Origami có thể giúp chúng ta hoàn toàn tập trung đến trạng thái tương tự như thiền định hay yoga. Tôi mong có thể chia sẻ cho mọi người từ những bước gấp cơ bản về origami cho đến quá trình sáng tác một tác phẩm, thậm chí vẽ diagram để thực hiện một cuốn sách hướng dẫn. Với tôi, origami là một bộ môn khoa học”, anh tâm niệm.
Bình luận (0)