Món ăn bài thuốc cho người ngủ mê

Chú ý chế độ ăn uống

Theo lương y Quốc Trung, bản chất của giấc ngủ là một quá trình ức chế lan khắp vỏ não, và lan xuống cả các phần ở dưới vỏ não. Lúc thức, hoạt động của vỏ não do những điểm hưng phấn và ức chế xen kẽ nhau, hạn chế lẫn nhau, ức chế không khuếch tán lan tỏa được, vì thế không ngủ. Khi ức chế chiếm ưu thế, nó sẽ phá tan sự hạn chế của hưng phấn, khuếch tán khắp vỏ não, lan xuống phần dưới vỏ não và tạo được giấc ngủ. Những người ngủ hay mê, theo đông y đó là “Tâm tàng thần, chủ thần chí” nên xảy ra hiện tượng ngủ mê nói sảng. Như vậy là bệnh chứng có quan hệ tới tạng tâm thuộc phạm trù chính xung do rối loạn nhịp tim, hoặc do tâm thận bất giao (thủy hỏa vị tế), cần chú ý bồi bổ huyết, an thần.

Thức ăn thanh đạm như rau củ quả tốt cho người ngủ hay mê sảng - Ảnh: Hạ Huy

Về ăn uống, bình thường phải bảo đảm đủ dinh dưỡng, vì vậy thức ăn cần phong phú. Thường xuyên ăn thanh đạm bằng các loại rau tươi, hoa quả như rau cải trắng, rau chân vịt, rau cần, bí đao, táo, quýt. Lưu ý ăn các thức ăn có tác dụng trị mất ngủ như hạt sen, nhãn, bách hợp, táo nhân, hồ đào, vừng... Tuy nhiên, chú ý các thức ăn cần phải mềm nhừ, dễ tiêu và không nên ăn gần giờ đi ngủ. Tránh ăn các thực phẩm gây kích thích như ớt, hành, hẹ, tỏi, rượu, các thức ăn béo ngậy, xào, rán, nướng.

Món ăn bài thuốc

Dưới đây là một số món ăn bài thuốc dùng cho những người có tình trạng trên, theo hướng dẫn của lương y Quốc Trung và Như Tá.

- Hạt sen 15g, khiếm thực 15g, thịt heo nạc 100g cho vào nồi nấu chín, nêm nếm gia vị vừa miệng. Có thể dùng món ăn này thường xuyên.

- Hạnh đào nhân 10g, vừng đen 10g, bầu dục (thận heo) 60g đem nấu cháo cho chín nhừ, nêm nếm gia vị vừa dùng, ăn gần lúc chuẩn bị đi ngủ.

- Dùng vị thuốc ngọc trúc sâm 20g, đem nấu với 100-200g tim heo, nêm nếm gia vị, ngày dùng một lần.

- Dùng các vị thuốc gồm: ngũ vị tử 9g, bá tử nhân 9g, phục thần 12g đem nấu lấy nước bỏ bã, rồi cho vào 30g mật ong, và chia 2 lần dùng trong ngày.

- Nhân sâm 4g, đương quy 16g, bạch thược 16g, ngũ vị tử 4g, táo nhân 20g, mạch môn đông 20g, bạch truật 16g, bối mẫu 6g, liên tâm 8g, lạc tiên 20g. Sắc (nấu) uống trong ngày. Cách sắc như sau: Nước đầu cho các vị thuốc vào nồi đất cùng với 3 chén nước, nấu còn lại 1 chén (chắt nước ra). Nước hai tiếp tục cho 3 chén nước vào nồi, nấu còn lại nửa chén. Hòa hai nước lại, chia làm 3 lần dùng trong ngày.

- Thục địa 20g, sơn thù 12g, nhân sâm 6g, đương quy 16g, táo nhân 12g, bạch giới tử 12g, mạch môn đông 16g, nhục quế 2g, hoàng liên 8g. Sắc uống trong ngày. Cách nấu như bài thuốc trên.

- Lấy cùi nhãn 15g, táo nhân chua 6g, đem sắc uống ngày 1 lần.

Hạ Mai