Món ăn bài thuốc trợ tiêu hóa

Bụng đầy hơi, khó tiêu, hoặc đau bụng, lạnh bụng, đi tiêu nhiều là những tình trạng thường gặp khi dạ dày chứa quá nhiều món ăn - từ mặn, ngọt, chua, cay, béo...

Lương y Phạm Như Tá cho biết có nhiều cách để giải quyết tình trạng trên.

Đơn giản như, nếu rối loạn tiêu hóa, đi tiêu nhiều thì dùng búp lá ổi nấu nước uống; hoặc dùng vỏ trái măng cụt nấu nước uống; hay cắt mấy lát gừng tươi chấm muối (đã rang chín) ăn tươi. Trái bưởi ngoài công dụng giải nhiệt còn dùng rất tốt cho người bị đau bụng, bụng tích trệ thức ăn không tiêu.

Gừng - Ảnh: Thái Nguyên

Công phu hơn, y học cổ truyền có bài “Hương sa lục quân tán” công dụng kiện tỳ (làm mạnh tỳ vị), khai uất (giải quyết bụng đầy hơi, khó tiêu), chống rối loạn tiêu hóa, giúp ăn ngon miệng hơn. Bài thuốc gồm các vị thuốc: đảng sâm, phục linh, bạch truật, cam thảo, trần bì, bán hạ, mộc hương, sa nhân. Lấy mỗi loại từ 80-100g đem tán bột cho vào hũ để dành dùng. Mỗi lần dùng từ 15-20g bột này (cho người lớn, trẻ em dùng phân nửa) pha nước chín (còn ấm), dùng một lần sau bữa ăn. Hoặc dùng bài “Bình vị tán”, gồm các vị: trần bì, thương truật, cam thảo, hậu phác. Cũng cách dùng như bài “Hương sa lục quân tán” ở trên.

Với những người bụng yếu, hay bị lạnh bụng thì có thể làm ấm tỳ vị từ các món ăn, bài thuốc như sau:

- Gan gà đem chưng cách thủy cùng nhục quế giã nát (độ 5g), và một ít gừng, rượu trắng để ăn. Theo y học cổ truyền, quế có mùi thơm, vị cay, ngọt, tính nóng, có công dụng làm ấm tỳ vị, trừ lạnh, thông huyết mạch...

Quế - Ảnh: Shutterstock

- Lấy độ 200g thịt dê làm sạch, cắt lát, cùng một ít nhục quế, gừng tươi, tiểu hồi đem nấu canh để dùng.

- Nhục quế nấu lấy nước, bỏ bã, rồi dùng nước này đem nấu cháo cùng gạo, ăn với đường. Để trị tiêu chảy thì tán bột nhục quế (độ 2g) dùng với nước ấm.

- Lấy 100g gạo loại ngon rang cho vàng rồi để nguội. Lấy một ít gừng tươi giã nát hòa với ít nước, ép lấy nước cốt gừng. Cho đường, muối vào nước gừng, cùng khuấy đều, rồi cho nước này vào gạo đã rang để đó một vài phút cho gạo thấm nước gừng. Sau đó đem gạo rang thấm gừng nấu cháo thật nhừ, rắc tiêu sọ vào dùng lúc cháo còn nóng ấm.

- Lấy 200g thịt bò rửa sạch, thái mỏng; một ít rau cải, cắt khúc; một ít gừng tươi (giã nhuyễn rồi ướp với thịt bò). Nấu nguyên liệu này chín, rồi lấy nước dùng để giúp dạ dày tiêu hóa tốt. 

Khánh Vy