Món ngon xứ biển: Mắm ruột cà dĩa

Tôi có ông anh ở xa, lần nào về quê, dù chỉ kịp ăn một bữa cơm thì nhất thiết bữa cơm ấy cũng phải có món cà dĩa chấm mắm ruột. Cái món ngon của vùng quê, làm từ thứ thiên hạ thường bỏ đi ấy lại có sức hấp dẫn lạ lùng với anh, tôi và những người… “trót” một lần ăn.

>> Mực cơm ngày biển lặng
>> Chình biển nấu nước cốt dừa thơm ngon, béo ngậy

Mắm ruột kho ngon nhất là chấm với cà dĩa - Ảnh: Trần Thị Duyên

Xứ biển mùa nắng, mùa có nhiều món ăn ngon từ biển nhất. Khi sóng êm gió lặng, những con thuyền đầy ắp cá ngừ trở về bến cũng là lúc các mẹ các chị có nguyên liệu ngon để làm món mà cả nhà cùng khoái: mắm ruột. Ruột cá ngừ được làm sạch, ướp nhiều muối rồi bỏ hũ, lu phơi nắng. Phơi chừng hơn một tuần, khi phần ruột trong hũ đã tan gần hết cùng với muối thì có thể lấy vào chế biến.

Nhiều người không quen sẽ thấy khó chịu với hũ mắm đen hin, tỏa mùi kỳ lạ (vì có cả mật cá) nhưng với những “tín đồ” mắm ruột thì đây lại là mùi thơm một cách nhức nhối. Mùi thơm ấy sẽ dậy lên khi được cho lên chảo dầu nóng phi tỏi. Trong chảo lúc này có sẵn chút thịt ba chỉ xắt hạt lựu, hũ mắm ruột chẳng mấy chốc mà tràn trề thấm đẫm thớ thịt. Người chế biến nhanh tay thêm đường, bột ngọt rồi đảo chảo mắm cho đến độ sền sệt là có thể tắt bếp.

Không riêng gì các bà mẹ, bà vợ mà hầu hết những người đàn ông xứ biển đều biết chế biến món ăn này. Chỉ kỳ công một chút ở đoạn làm ruột cá cho thật sạch, rửa xả với muối nhiều lần để thật ráo rồi đem đi muối. Thêm nữa là thời gian chờ đợi cho phần ruột rã thành mắm một cách hết sức tự nhiên chứ không thể “ép uổng” để nhanh có ăn được.

Phần thưởng thức món ăn luôn là phần được trông đợi nhất. Mắm ruột kho thịt ba chỉ ăn ngon nhất là khi vừa từ bếp nhắc xuống. Chảo mắm có màu đen, keo đường và tỏa mùi thơm nức mũi. Thơm tới nỗi có câu chuyện vui về hai nhà sát nhau có xích mích, nhà này kho mắm ruột trong khi nhà kia mắm chưa ăn được, đợi thì lâu mà lòng thì không kiềm được đành bưng chén qua xin tiện thể... giải hòa. Mùi đã vậy mà vị còn đặc biệt hơn. Người mới ăn lần đầu sẽ hơi nhăn mặt với vị đăng đắng, nhân nhẫn. Ăn miếng nữa thì thấy cái đắng ấy dịu lần, êm ái khó tả trong dư vị ngòn ngọt, thơm béo, mặn mòi của mắm, thịt, đường...

Mắm ruột kho ngon nhất là chấm với cà dĩa. Hai thứ đắng cộng lại mà thành ra ngon lành, hòa hợp. Nhai miếng cà dĩa giòn rụm có quệt mắm ruột rồi ăn với cơm nóng thì cứ thế mà ăn cho đến khi hết nồi, bụng no căng mà miệng thì vẫn cứ muốn được ăn thêm, ăn nữa...

 

Trần Thị Duyên