Từ lâu đời, cư dân vùng biển Khánh Hòa và các tỉnh ven biển miền Trung có tục thờ Ông Nam Hải, tức cá voi. Bởi đây là loài sinh vật biển to lớn nhưng bản tính hình hòa, thường cứu giúp ngư dân mỗi khi gặp nạn trên biển. Khi cá voi chết, trôi dạt vào bờ thuộc địa phận của làng biển nào, thì làng ấy lập lăng thờ phụng nghiêm cẩn. Hằng năm, vào ngày Ông lụy (cá voi chết), bà con ngư dân long trọng tổ chức Lễ tế Ông Nam Hải - còn gọi là Lễ hội Cầu ngư - với niềm tin rằng Ông sẽ ban cho ngư dân được mùa tôm cá, đời sống sung túc…
|
|
Năm nay ở Nha Trang, Lễ hội Cầu ngư được phục dựng trong không gian rộng lớn trải dài hơn 2 km cả trên bộ, trên biển và được bắt đầu bằng lễ nghinh Ông. Đoàn rước khởi hành từ cảng Cầu Đá với hơn 20 tàu cá được trang trí cờ hoa rực rỡ; trên mỗi tàu có đội lân, đoàn hò bá trạo và đầy đủ nghi trượng như long đình, chiêng trống và hương án. Giữa trời nước mênh mông, những câu hò bá trạo nhịp nhàng, khoan thai, hòa lẫn tiếng trống, chiêng ngân vang trên biển kéo dài hơn 2 giờ để rước linh hồn Ông lên bờ.
Sau đó, lễ rước sắc bắt đầu. Dẫn đầu là đoàn lân, rồng; tiếp đó là mô hình lăng Ông được hàng chục thành viên trong đoàn rước sắc khiêng. Hòa trong các câu hò bá trạo, các đội long đình, tế lễ cùng hàng nghìn người theo sau đoàn rước sắc, đưa hồn Ông về lăng thờ. Lăng thờ Ông được bày biện trang trọng ở Công viên biển Nha Trang.
Buổi tế lễ được bắt đầu bằng màn múa hò bá trạo, mô tả cảnh ngư dân trên đường đánh bắt. Những câu hò tuy diễn tả tâm trạng ngư dân khi ra khơi gặp khó khăn, vất vả, khi sóng to gió lớn hay niềm vui được mùa…, nhưng vẫn thể hiện sự đồng lòng bởi niềm tin có Ông phù hộ. Tiếp đó, các ngư lão đại diện ngư dân đã dâng hương, tế lễ rước linh hồn Ông nhập lăng và cầu mong Ông ban cho biển cả yên bình, ngư dân gặp nhiều may mắn.
Trước đây, các vua triều Nguyễn đã liên tiếp ban những sắc phong cao quý cho loài cá voi. Ngày nay, ngư dân các làng ven biển miền Trung vẫn giữ tục thờ cúng cá voi. Mỗi khi có cá voi chết trôi dạt vào bờ, họ đều rước Ông vào lăng, tổ chức tế lễ và chôn cất theo nghi thức truyền thống.
Thiện Nhân - Lê Xuân
Bình luận (0)