Một chiếc Boeing 787-10 Dreamliner giá bao nhiêu?

(Tin Nóng) Tại sự kiện Triển lãm Hàng không Paris 2015 (lần 51) diễn ra tại sân bay Le Bourget (Paris, Pháp) hồi trung tuần tháng 6 vừa qua, trong khi một chiếc Boeing 787-9 mang màu sắc và logo của Vietnam Airlines bay biểu diễn trên bầu trời thì ở mặt đất, giới chuyên ngành bàn tán nhiều về phiên bản Boeing 787-10.

Phác hoạ Boeing 787-10

Lý do là hãng Emirates Airline đang cân nhắc có nên trở lại mua khoảng 100 chiếc A350 XWB (từng hủy hợp đồng mua 70 chiếc loại này hồi tháng 6.2014) hay chọn mua B787-10.

Theo giá niêm yết thì một chiếc máy bay 787-10 có giá 298 triệu USD. Nó là phiên bản Dreamliner lớn nhất, có thể chở được 323 hành khách, nhiều hơn 1/3 so với chiếc 787-8 và 15% so với máy bay 787-9. Chiếc 787-10 có tầm bay gần 13.000 km và Boeing có kế hoạch bàn giao những chiếc đầu tiên vào năm 2018 sau khi bắt đầu sản xuất hàng loạt từ nhà máy đặt ở Charleston, bang Nam Carolina kể từ năm 2017.

Việc tăng tải trọng hành khách đã làm giảm tầm bay của 787-10 gần 2.400 km so với chiếc 787-9. Máy bay 787-10 dài hơn 787-9 khoảng 5,5 m và sải cánh lớn hơn.

Boeing phải mất gần 8 năm để đưa chiếc Dreamliner đầu tiên ra xưởng chế tạo và đưa vào phục vụ các hãng hàng không thế giới. Tổng chi phí cho việc triển khai đề án và sản xuất ước tính khoảng 32 tỉ USD, tăng gấp đôi về thời gian và gấp 5 về chi phí so với ước tính ban đầu của công ty.

Cách nay hai năm, Boeing chính thức giới thiệu kiểu 787-10 ngày 18.6.2013, tại Triển lãm Hàng không Paris và giành được 102 cam kết đặt hàng. Singapore Airlines đặt mua 30 máy bay trong ngày ra mắt ấy và United Continental Holdings Inc. mua thêm 10 chiếc cùng với 17 chiếc đã đặt trong năm 2010. Tập đoàn Air Lease Corp. (ALC) đặt hàng 30 chiếc và công ty cho thuê máy bay General Electric Capital Aviation Services (GECAS) cùng đặt 10 chiếc vào tháng 9.2013. Hãng Etihad Airways của Các Tiểu vương quốc Ả Rập đặt mua 30 chiếc vào tháng 11.2013 và British Airways, 12 chiếc trong tháng 12.2013.

Và sau đó còn vài ba hãng khác nữa, chẳng hạn All Nippon Airways mới hồi tháng 3.2015 đặt mua 3 chiếc, tổng trị giá gần 900 triệu USD. Hãng hàng không Nhật này hiện khai thác 34 chiếc 787-8 và 787-9 và sẽ còn nhận thêm 49 chiếc thuộc hai kiểu này. Đây là hãng bay đầu tiên đặt mua đủ 3 kiểu máy bay của dòng 787 Dreamliner.

Thân máy bay 787 được chế tạo từ 50% vật liệu tổng hợp composite và 20% là nhôm, gần như một sự đảo ngược hoàn toàn về mặt cấu tạo của chiếc 777, với 12% là composite và 50% nhôm. Trọng lượng nhẹ của composite là yếu tố chính đóng góp vào hiệu quả tiêu thụ nhiên liệu của 787. Boeing tuyên bố máy bay này đạt hiệu quả về tiêu thụ nhiên liệu hơn 25% so với các máy bay cùng kích cỡ và giảm thiểu ô nhiễm khí thải hơn 20%.

B787-9 Vietnam Airlines bay thử - Ảnh AirplanePictures

Điều thú vị nhất về giá cả một chiếc 787 không phải là có giá bao nhiêu, mà là nó “rẻ bao nhiêu”. Các hãng bay chẳng bao giờ mua theo giá niêm yết, và giá thực tế một chiếc 787-8 được biết vào khoảng 117 triệu USD, so với giá niêm yết là 218,3 triệu USD. May cho Boeing, lợi nhuận cao khi bán những chiếc 737 và 777 có thể bù đắp phần chiết khấu cao mà Boeing buộc phải dành cho những chiếc 787.

Boeing có thể tính toán các tổn thất bằng cách sử dụng chương trình kế toán, cho phép công ty đặt lợi nhuận trong tương lai bằng cách trang trải các chi phí và doanh thu từ những đơn đặt hàng máy bay 787 chưa thực hiện. Công ty gọi khoảng cách giữa chi phí  sản xuất một chiếc 787 và tiền thu được khi bán máy bay là “chi phí sản xuất chậm thu hồi”.

Cuối năm 2014, tổng chi phí sản xuất chậm thu hồi của Boeing trong chương trình 787 lên đến 26,2 tỉ USD, là phần sẽ phải trả lại trước có lợi nhuận. Một nhà phân tích cho rằng đến năm 2019 hãng vẫn chưa có lãi sau khi giao 1.000 chiếc Dreamliner đầu tiên và theo một phân tích khác, Boeing sẽ không thu hồi hết chi phí của chiếc 787 cho đến khi bán được ít nhất 1.900 chiếc.

Máy bay Boeing 787-9 của Vietnam Airlines tại Paris Air Show 2015

Emirates Airline lưỡng lự

Mặc dù Boeing đã nâng giá niêm yết 787, họ vẫn phải bán với giá thấp hơn nhiều. Với Dreamliner 787-10, Boeing hy vọng sẽ giành được một đơn hàng lớn từ hãng bay vùng Vịnh là Emirates Airline, tuy còn có trở ngại.

Ông Tim Clark (người Anh), giám đốc điều hành của Emirates Airline nói với nhóm nhà báo tại Triển lãm hàng không Paris 2015 vừa qua rằng “787-10 tuyệt đẹp, nhưng cũng có vài vấn đề”. Một vấn đề lớn là động cơ của Dreamliner 787-10 chưa đạt đến lực đẩy lý tưởng như mong muốn. Theo ông, khi nhiệt độ tại sân bay Dubai tăng cao hơn 43oC sẽ gây bất lợi cho điều kiện hoạt động, nên cần phải có động cơ mạnh hơn. Tuy động cơ của 787-10 có sức đẩy khoảng 338kN, nhưng theo Clark, nhóm của ông ước tính phải cần đến 374kN để đảm bảo động cơ có thể hoạt động quanh năm với sức tải tối đa. Ông nhận định: “Với A350-900, chúng tôi không bị hạn chế về điều kiện hoạt động như trên”.

Thế nhưng, ông Clark thừa nhận rằng nếu chẳng có mấy hãng bay khác yêu cầu, Boeing cũng như nhà chế tạo động cơ dành cho 787-10 không cần phải phát triển một động cơ mới cho Emirates. Clark đảm bảo Boeing vẫn còn cơ hội, vì dù sao ông chỉ là người đàm phán. Ông nói chiếc 787-10 có tầm bay khoảng 13.000 km, đủ để làm các nhiệm vụ cần thiết trong khi những chiếc A350-900 nặng hơn, được thiết kế để bay xa hơn khoảng 1.600 km. Clark cho biết ông hài lòng với 787-10, vì đơn giản nó là một mô hình kế thừa của chiếc 787-9 đáng tin cậy, trong khi cho đến nay Emirates chỉ mới nhận được 3 chiếc Airbus trong số các máy bay đã đặt hàng.

Cũng theo ông Clark, trong khoảng cách chỉ vài tiếng đồng hồ, có đến 120 máy bay của Emirates đến và đi tại Dubai,  vì vậy việc xử lý nhanh với độ tin cậy là rất quan trọng. Nhờ những chiếc Boeing 777, Emirates có thể sắp xếp lịch bay chính xác đến 99,3%. Tuy nhiên, 3 chiếc A350 đã chuyển giao cho người hàng xóm vùng Vịnh là Qatar Airlines lại được giám đốc điều hành Akbar Al Baker khen ngợi.

Trong khi đó, Saj Ahmad, nhà phân tích chiến lược của Strategic Aero Research, lại tin rằng Clark có thể đang ‘nói quá lên’ như một ‘chiêu’ trong chiến lược đàm phán, vì người hàng xóm vùng Vịnh khác của Emirates Airline là Etihad Airways của Abu Dhabi, gần như có cùng điều kiện khí hậu như Emirates ở Dubai, cũng là một khách hàng đầu tiên của 787-10 và có kế hoạch triển khai máy bay trên các tuyến tương tự như Emirates.

Tuy nhiên, Scott Hamilton, người sáng lập trang mạng phân tích Leeham.net, không xem nhẹ những điều ông Clark nói. Hamilton đã gặp Clark trong hội nghị thường niên của Hiệp hội Vận tải Hàng không Quốc tế (IATA) tại Miami (Mỹ) và sau đó là người đầu tiên nói đến mối quan tâm của Clark về lực đẩy của 787-10 trong bản tin của mình. Một phân tích kỹ thuật được công bố trên Leeham.net khẳng định rằng theo mô tả của Clark, lực đẩy động cơ vẫn chưa đủ mạnh và theo Hamilton, cuộc cạnh tranh giữa Airbus và Boeing vẫn còn bỏ ngỏ.

 

Vietnam Airlines sẽ khai thác 8 chiếc Boeing 787-10 B787-9 Dreamliner của Vietnam Airlines - Ảnh: PlanespottersNet Ngày 15.6.2015 qua, công ty chuyên kinh doanh cho thuê máy bay Air Lease Corp (ALC) cho biết họ và một khách hàng lâu năm là Vietnam Airlines đạt được thỏa thuận mới. Vietnam Airlines quyết định chuyển việc thuê 8 chiếc Boeing 787-9 đã ký kết trước đây sang việc thuê 8 chiếc 787-10 của ALC. Như vậy số 8 chiếc 787-10 này thuộc số 10 chiếc đăng ký mua chính thức của ALC với nhà sản xuất Boeing, thời gian giao hàng kể từ năm 2019 đến 2021. Ông Jie Chen, Phó Chủ tịch chấp hành kiêm giám đốc điều hành của ALC tại khu vực châu Á phát biểu: “Thương vụ mới này cho thấy Vietnam Airlines đánh giá cao chất lượng tư vấn và nguồn cung ứng của ALC khi lập kế hoạch tăng trưởng và thay thế đội máy bay của mình”. Ông cho biết ALC đã quen hợp tác cung ứng máy may mới, hiệu quả kinh tế cho Vietnam Airlines từ trên 20 năm qua.