(TNO) Năm 2011 được đánh giá là một trong những cột mốc quan trọng của lịch sử, với những sự kiện định hình thế giới trong tương lai.
Thanh Niên Online xin được cung cấp một cái nhìn toàn cảnh về năm quan trọng vừa qua.
Biến động Bắc Phi - Trung Đông
Năm 2011 bắt đầu với làn sóng biểu tình lan tràn từ Tunisia ra khắp Trung Đông và Bắc Phi, kèm theo đó là hiệu ứng domino lần lượt xuất hiện, khiến nhiều chính phủ phải "gục ngã".
Vào ngày 14.1, Tổng thống tại vị hơn 23 năm của Tunisia là Zine El Abidine Ben Ali đã chạy sang Ả Rập Xê Út sau những đợt biểu tình đông đảo diễn ra khắp nước.
Sự sụp đổ của chính phủ ông Ben Ali đã kéo theo tình trạng bất ổn của những nước khác trong khu vực, trong đó có Libya, Ai Cập, Bahrain, Ma-rốc, Kuwait, Oman, Jordan và Algeria.
Đến ngày 11.2, người biểu tình tại Ai Cập đã lật đổ chế độ cầm quyền kéo dài 30 năm của Tổng thống Hosni Mubarak.
Và gần đây nhất vào ngày 23.11, Tổng thống Yemen Ali Abdullah Saleh đã ký vào thỏa thuận chuyển trao quyền lực và từ chức sau 33 năm tại vị.
Hiện tình trạng bất ổn chính trị vẫn bao trùm Syria, nơi đang xuất hiện những dấu hiệu tương đồng với Libya trước khi liên quân phương Tây tiến hành không kích gây áp lực buộc nhà lãnh đạo Muammar Gaddafi phải từ bỏ quyền lực.
Cuối cùng, ông Gaddafi đã bị giết hại trên đường trốn chạy vào tháng 10.
Hiện cái chết của ông vẫn còn gây nhiều tranh cãi. Tòa Hình sự quốc tế cho rằng hành động sát hại Gaddafi có thể gọi là “tội ác chiến tranh”.
Khủng hoảng hạt nhân Nhật Bản
Vào ngày 11.3, một trận động đất mạnh đến 9 độ Richter đã giáng xuống bờ biển đông bắc Nhật Bản, kích hoạt đợt sóng thần khủng khiếp với chiều cao lên đến 10m.
Hậu quả là 15.645 người được xác định thiệt mạng và 4.984 người mất tích.
Thảm họa này không chỉ dừng lại ở đó. Một số lò phản ứng của nhà máy điện hạt nhân Fukushima số 1 lâm vào tình trạng rò rỉ phóng xạ, và độ nghiêm trọng của nó được chính phủ Tokyo đánh giá ngang bằng với sự cố Chernobyl hồi năm 1986.
Giới chuyên gia ước tính mức độ nhiễm xạ tại Nhật sẽ không được loại trừ hoàn toàn trong vòng 70 năm nữa.
Khủng hoảng hạt nhân ở Đông Á cũng tạo nên làn sóng lo ngại về an toàn của điện hạt nhân trên thế giới.
Chính phủ Đức đã gây tiếng vang khi trở thành quốc gia sử dụng điện hạt nhân quyết định loại bỏ hoàn toàn các lò phản ứng vào năm 2022.
Lễ cưới hoàng gia Anh
Một trong những điểm sáng của thế giới năm 2011 chính là đám cưới được chờ đợi lâu nay của Hoàng tử William với cô gái thường dân Kate Middleton.
Được mệnh danh là “đám cưới thế kỷ”, hôn lễ của cặp đôi vàng nước Anh không khác chi chuyện cổ tích hiện giữa đời thực.
Gần 3 tỉ người trên thế giới đã dán mắt vào màn hình TV để xem truyền hình trực tiếp đám cưới hoàng gia vào ngày 29.4, so với 750 triệu người chứng kiến lễ cưới của cha mẹ William là thái tử Charles và công nương quá cố Diana.
Thậm chí, đài CNN xem sự kiện này còn thu hút sự quan tâm của người Mỹ cao hơn cuộc bầu cử tổng thống vào năm 2008, khi nước này đón chào sự lãnh đạo của tổng thống da màu đầu tiên là ông Barack Obama.
|
|
Cái chết của Osama Bin Laden
Vào ngày 1.5, Đội 6, thuộc lực lượng biệt kích SEAL (Mỹ) đã bí mật tấn công nơi ẩn náu của Osama bin Laden tại Abbotabad, cách thủ đô Islamabad của Pakistan khoảng 60km về phía bắc.
Chiến thắng bất ngờ này của Lầu Năm Góc không những khiến dân thường ngẩn ngơ mà còn đẩy chính phủ Pakistan lâm vào tình trạng bẽ mặt chưa từng thấy.
Dù vậy, không thể phủ nhận Tổng thống Barack Obam đã ghi điểm đậm trước dân Mỹ sau khi tiêu diệt được kẻ thù không đội trời chung vào thời điểm trước khi Washington tưởng niệm 10 năm sự kiện 11.9.
Mỹ cũng chấm dứt cuộc chiến tại Iraq và rút quân về nước.
Nạn đói tại châu Phi
Tình trạng hạn hán nghiêm trọng hiếm thấy đã tấn công vùng Đông Bắc Phi, gây ảnh hưởng cho hơn 12 triệu người.
Hậu quả là tính đến tháng 8, khoảng 29.000 trẻ em dưới 5 tuổi tại Somalia đã chết đói trong vòng 3 tháng, trong lúc nước này phải gánh chịu thảm họa nhân đạo tồi tệ nhất trong gần một thập niên.
Trong khi đó, Tổ chức Lương nông của Liên Hiệp Quốc (FAO) tổng kết được có khoảng 1,3 tỉ tấn lương thực, tương đương 30% tổng sản lượng lương thực toàn cầu, bị lãng phí mỗi năm.
Tính bình quân, mỗi người dân khu vực châu u và Bắc Mỹ phung phí 95 - 115 kg lương thực/năm, chủ yếu là rau quả.
Steve Jobs qua đời
Thế giới công nghệ đã chứng kiến nỗi mất mát lớn lao khi người hùng của Apple là Steve Jobs qua đời sau 2 tháng rời khỏi vị trí lãnh đạo của hãng này.
Nếu không có Steve Jobs, chắc hẳn Apple không thể tạo nên những trào lưu vượt trội trong lĩnh vực công nghệ di động, với sự ra đời của các dòng thiết bị kỹ thuật số như iPod, iPhone và iPad.
Sáng kiến của thiên tài Steve Jobs đã biến Apple thành tập đoàn có giá trị nhất thế giới, hơn cả tập đoàn dầu khí Exxon Mobil.
Steve Jobs đã trở thành biểu tượng khi còn sống, và được liệt ngang với các nhân vật nổi tiếng như Thomas Edison, Alexander Graham Bell và Henry Ford.
Di sản của nhà sáng lập Apple không chỉ dừng lại ở những sản phẩm như Macbook, iPhone, iPod, iPad mà còn ở lòng đam mê tìm kiếm sự hoàn hảo.
Ông trở thành biểu tượng của niềm cảm hứng bất tận trong thế giới hiện đại.
Thế giới hơn 7 tỉ người
Báo cáo của Quỹ dân số của Liên Hiệp Quốc (UNFPA) cho thấy công dân thứ 7 tỉ của thế giới đã ra đời đâu đó trên địa cầu vào ngày 31.10.
Nơi tập trung dân số cao nhất là châu Á với hơn 4 tỉ người; kế đến là châu Phi (hơn 1 tỉ người); châu Mỹ (gần 1 tỉ người) và châu u (750 triệu người).
Ngoài ra, cứ 5 người sẽ có 2 người mang quốc tịch Trung Quốc hoặc Ấn Độ.
Một mặt, sự phát triển đều đặn của dân số chứng tỏ điều kiện sống hiện nay ngày càng được đảm bảo hơn trên toàn thế giới. Tuy vậy, thách thức được đặt ra là liệu “Mẹ trái đất” còn có thể cầm cự đến khi nào, trong lúc “con cái” của mẹ không chú trọng lắm vào công tác bảo vệ môi trường cũng như tiết kiệm tài nguyên thiên nhiên cho các thế hệ sau.
Khủng hoảng nợ châu u
Không khí mùa Giáng sinh năm nay tại châu u u ám hẳn, sau khi khu vực này đối mặt với cơn khủng hoảng kinh tế triền miên kéo dài từ năm 2008.
Một loạt lãnh đạo thành viên EU bị mất chức trong thời gian qua dù cố gắng trì hoãn trước sức ép dư luận.
Các thủ tướng George Papandreou của Hy Lạp và Silvio Berlusconi của Ý buộc phải từ chức vì không giải quyết nổi nợ công cao như núi, trong khi chính quyền của Thủ tướng Tây Ban Nha Jose Luis Rodriguez Zapatero thất bại thảm hại trong cuộc tổng tuyển cử hồi tháng 11.
Khủng hoảng nợ cũng làm nảy sinh bộ đôi quyền lực mới lãnh đạo khối châu u, được gọi chung là Merkozy (tức Thủ tướng Đức Angela Merkel và Tổng thống Pháp Nicolas Sarkozy), trong khi Anh bị cô lập và tiếng nói theo đó cũng mờ nhạt dần.
Ở bên kia bờ Đại Tây Dương, chính phủ Mỹ cũng lần đầu tiên bị hạ bậc tín nhiệm sau khi Standard & Poor cảnh báo quốc hội đã không cố gắng tìm cách ổn định tình trạng nợ nần của nước này.
Trong lúc tỉ lệ thất nghiệp tại Mỹ giảm nhẹ từ mức kỷ lục là 9,1% vào tháng 6, phong trào “Chiếm phố Wall” đã lan sang nhiều thành phố trong nước, kéo theo những đợt biểu tình tại các nước châu u.
Sự ra đi của ông Kim Jong-il
Nhà lãnh đạo suốt 20 năm của CHDCND Triều Tiên Kim Jong Il đã qua đời vào ngày 17.12 trong sự tiếc thương của toàn dân và sự bất ngờ của giới tình báo Hàn Quốc.
Hai ngày sau khi ông Kim từ trần, chính phủ Bình Nhưỡng mới chính thức công bố tin buồn và tổ chức phát tang.
Bộ ba liên minh Mỹ - Nhật - Hàn lập tức thành lập ủy ban xử lý khủng hoảng, trong lúc con trai út Kim Jong-un của ông Kim Jong-il gánh vác trọng trách thay thế cha mình lãnh đạo đất nước với sự hỗ trợ của một đội ngũ “nhiếp chính”, trong đó có vợ chồng bà Kim Kyong-hui, em gái nhà lãnh đạo quá cố.
Thụy Miên
(tổng hợp)
>> 10 sự kiện thế giới nổi bật năm 2011
>> Ông Ben Ali bị xử vắng mặt lần thứ ba
>> Chi tiết mới về thảm họa Fukushima Daiichi
>> Những cô dâu sành điệu nhất năm 2011
>> Bin Laden đã không còn "cầm lái" al-Qaeda trước khi chết
>> Các thí sinh Hoa hậu Hoàn vũ thăm trẻ sứt môi hở hàm ếch
>> Steve Jobs qua đời
>> Thế giới 7 tỉ người
>> Châu u đối mặt nguy cơ suy thoái
>> Kim Jong-un chính thức trở thành Tư lệnh tối cao
Bình luận (0)