Nga tuyên bố rút khỏi Kherson, Ukraine và Mỹ hoài nghi

Bước lùi của Nga?

Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu ngày 9.11 thông báo lực lượng nước này sẽ rút khỏi Kherson và các khu vực lân cận ở bờ tây sông Dnipro. Lệnh rút quân được đưa ra trong cuộc họp giữa ông Shoigu và các lãnh đạo quân sự hàng đầu, bao gồm tướng Sergei Surovikin, chỉ huy lực lượng Nga tại Ukraine. Theo ông Surovikin, việc quân Ukraine liên tục pháo kích và ngày càng áp sát khiến quân Nga không thể tiếp tục bám trụ ở bờ tây mà phải rút sang bờ đông sông Dnipro, báo The New York Times đưa tin.

Binh sĩ Ukraine tại tiền tuyến ở khu vực Kherson ngày 9.11

Reuters

Tuyên bố này đánh dấu một thời điểm bước ngoặt trong cuộc xung đột, giữa lúc Ukraine đang cố gắng giành lại các vùng lãnh thổ mà Nga kiểm soát. Là thành phố cảng thông ra biển Đen, cũng là cửa ngõ quan trọng dẫn đến bán đảo Crimea mà Nga đã sáp nhập từ Ukraine từ năm 2014, Kherson có vị trí chiến lược đặc biệt quan trọng. Nga đã giành được thành phố này ngay trong những ngày đầu chiến sự và dự định sử dụng Kherson làm bàn đạp để vươn xa hơn về phía tây đến Odessa, một thành phố cảng quan trọng khác của Ukraine.

Việc để mất thành phố Kherson sẽ là một thất bại nghiêm trọng và mang tính biểu tượng đối với Điện Kremlin, vì đây là đô thị tỉnh lị duy nhất của Ukraine mà Nga chiếm đóng thành công trong hơn 8 tháng xung đột. Tỉnh Kherson cũng là một trong 4 tỉnh của Ukraine mà Nga đơn phương sáp nhập từ Ukraine hồi tháng 9, sau các cuộc trưng cầu dân ý mà Kyiv và phương Tây lên án là “giả dối”.

Mỹ, Ukraine cảnh giác

Dù vậy, giới chức của Ukraine và Mỹ tỏ ra thận trọng trước tuyên bố từ Moscow, cho rằng vẫn còn quá sớm để đánh giá phạm vi rút quân hay ý định thực sự của Nga. Kyiv vốn đã cảnh báo Nga có thể đang cố gắng ngụy tạo việc rút quân để dẫn dụ lực lượng Ukraine vào các trận chiến trên đường phố.

Bộ trưởng Shoigu (phải) và tướng Surovikin trong cuộc họp ngày 9.11

Bộ Quốc phòng Nga/EPA

“Hiện tại, chúng tôi không biết ý định của họ - liệu họ có đánh nhau với chúng tôi và liệu họ có cố gắng giữ thành phố Kherson hay không. Họ đang di chuyển rất chậm”, Reuters dẫn lời ông Oleksiy Arestovych, cố vấn của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, nói vào tối 9.11.

Trong khi đó, ông Mykhailo Podolyak, một cố vấn khác của ông Zelensky, nói Ukraine không tin vào “các tuyên bố được dàn dựng để phát trên ti vi” từ Nga. “Chúng tôi không thấy dấu hiệu nào cho thấy Nga sẽ rời Kherson mà không có đánh nhau”, ông viết trên Twitter.

Tổng thống Mỹ Joe Biden, trong một cuộc họp báo tại Nhà Trắng, nói tuyên bố rút quân của Nga là “bằng chứng cho thấy họ đang gặp những vấn đề nghiêm trọng”. Các quan chức Mỹ khác cho biết việc Moscow từ bỏ bờ tây sông Dnipro có thể mất một vài ngày nữa mới rõ ràng, nhưng cũng lưu ý rằng đây là quyết định hợp lý để Nga bảo toàn lực lượng nếu Nga thực sự làm vậy.

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan ngày 10.11 hoan nghênh tuyên bố rút quân của Nga trước câu hỏi về triển vọng hòa đàm. Ông Erdogan đã đóng vai trò quan trọng trong việc làm trung gian giữa Kyiv và Moscow kể từ đầu chiến sự, mang lại một số đột phá ngoại giao hiếm hoi như thỏa thuận xuất khẩu ngũ cốc từ các cảng của Ukraine ở biển Đen.

Trong một diễn biến khác, tướng Mark Milley, Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Mỹ, đưa ra ước tính rằng hơn 100.000 binh sĩ của Nga đã tử trận hoặc bị thương trong xung đột, đồng thời cho biết lực lượng của Kyiv “có thể” hứng chịu mức độ thương vong tương tự, theo Reuters. Ngoài ra, khoảng 40.000 dân thường của Ukraine cũng có thể đã thiệt mạng, theo ông Milley.