Ngành dầu khí khổng lồ của Indonesia đang suy thoái

Theo Bloomberg, giá cả toàn cầu giảm, nhiều quy định thay đổi và cạnh tranh từ các nước láng giềng trong việc chứng tỏ sức hấp dẫn với các công ty năng lượng quốc tế, đang là những nguyên nhân khiến nền kinh tế lớn nhất Đông Nam Á phải đối mặt với sự sụt giảm về doanh thu từ dầu và nhập khẩu nhiên liệu.

Số liệu từ chính phủ Indonesia cho thấy, 5 năm trước ngành công nghiệp dầu khí chiếm gần 6% tổng GDP của quốc gia vạn đảo, nhưng trong năm ngoái con số này lao dốc chỉ còn một nửa, ở mức 3%. Đầu tư thăm dò dầu khí ở Indonesia cũng giảm từ 1,3 tỉ USD vào năm 2012 xuống còn 100 triệu USD trong năm 2016. So với 19 giàn khoan trong giai đoạn 2013 - 2014, số giàn khoan ngoài khơi có thể hoạt động của Indonesia vào nửa đầu năm nay chỉ còn bốn giàn.

“Dường như Indonesia đang thiếu một tầm nhìn dài hạn. Họ cũng đang phát đi tín hiệu về thái độ chấp nhận rằng sản lượng dầu đang giảm, chứ không phải tinh thần cố gắng để xoay xở tình thế”, Tony Regan, một chuyên gia tư vấn dầu khí độc lập tại Singapore, nói.

Theo ông Johan Utama, nhà phân tích dầu mỏ Đông Nam Á tại Công ty nghiên cứu thị trường Wood Mackenzie, sự thiếu “thành công và các vấn đề thương mại hóa đã làm suy yếu triển vọng của Indonesia, và đầu tư vào ngành công nghiệp này có thể sẽ còn giảm thêm nữa”.

tin liên quan

Indonesia sẽ đón 200 tỉ USD đầu tư nhờ được S&P tăng xếp hạng tín nhiệm

Nền kinh tế lớn nhất Đông Nam Á có thể đón 200 tỉ USD tiền đầu tư trong tương lai sau khi được hãng xếp hạng tín nhiệm Mỹ S&P Global Ratings nâng xếp hạng.

Cách đây 20 năm, Indonesia bơm khoảng 1,5 triệu thùng dầu mỗi ngày. Năm 1997 nước này đã vinh dự chủ trì cuộc họp các bộ trưởng dầu mỏ của Tổ chức Các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC). Song, giờ đây Indonesia đang phải chờ đợi để được gia nhập trở lại OPEC sau khi rời khỏi nhóm trong suốt 8 năm qua. Các nhà buôn dầu và nhà quản lý liên tục phàn nàn về sự thiếu thốn trong thăm dò cũng như tình trạng đầu tư “ứ đọng” trong nước.

“Indonesia trước giờ vẫn được biết đến là một thị trường khó thăm dò và phát triển dầu khí, không phải vì nước này không có tiềm năng, nhưng vì những rào cản trong việc phê chuẩn cũng như cấp phép từ chính quyền”, ông Regan cho hay.

Theo ông Utama, chi phí thăm dò và sản xuất dầu trên toàn thế giới sẽ tăng 3% trong năm nay, lên khoảng 450 tỉ USD, sau hai năm suy giảm. Và một số nước láng giềng của Indonesia đang dẫn đầu sự phục hồi này.

Bộ trưởng Năng lượng Khoáng sản Indonesia, ông Ignasius Jonan, cho biết trong một cuộc phỏng vấn hồi tháng 4.2017 rằng chính phủ đang lên kế hoạch mở rộng ngành công nghiệp dầu khí nhằm thu hút 200 tỉ USD vốn đầu tư trong thập niên tới, bằng cách đưa ra các ưu đãi như miễn thuế nhập khẩu thiết bị khoan, đơn giản hóa chi phí phục hồi và sửa đổi cơ cấu thuế. Ông Jonan cũng nói thêm rằng nhà sản xuất dầu mỏ khổng lồ PT Pertamina đang chi hàng tỉ USD để tăng năng suất sản xuất, nâng sản lượng dầu của Indonesia dự kiến lên mức 1 triệu thùng/ngày vào năm 2019, so với mức 800.000 thùng/ngày ở thời điểm hiện tại. Tuy nhiên, theo thông tin chính phủ Jakarta tuyên bố hồi tuần trước, đầu tư vào dầu trong nửa đầu năm nay của Indonesia là 4 tỉ USD, còn cách xa so với mục tiêu cả năm là 22,2 tỉ USD.

“Các quy định mới có thể tăng tốc độ phê duyệt và tiết kiệm chi phí khai thác, nhưng so với những điểm đến khác, Indonesia có thể sẽ không phải là nhân tố hấp dẫn các công ty dầu mỏ toàn cầu. Môi trường pháp lý liên tục thay đổi là dấu hiệu cho thấy Indonesia là một nơi thiếu ổn định để đầu tư, thăm dò”, ông Utama nhận định.

Nỗ lực của chính phủ Indonesia nhằm thu hút các nhà đầu tư mới đây đã bị thổi bay, khi tập đoàn dầu khí đa quốc gia của Mỹ ExxonMobil quyết định rút khỏi dự án khí đốt tự nhiên ở phía đông quần đảo Natuna vì “không khả thi về kinh tế”. Công ty Thăm dò Khai thác và Sản xuất PTT của Thái Lan cũng ngưng hoạt động trong dự án này, để lại tập đoàn dầu khí quốc gia Indonesia PT Pertamina “một mình một cõi” ở một trong những vùng chưa được khai thác lớn nhất trên thế giới, với chi phí phát triển đòi hỏi có thể lên tới 56 tỉ USD.

Trong trường hợp chính phủ đạt được mục tiêu tăng sản xuất, sản lượng có được cũng sẽ không đủ để đáp ứng nhu cầu năng lượng trong nước đang tăng lên mạnh mẽ. Theo Wood Mackenzie, Indonesia đã phải nhập khẩu 500.000 thùng dầu thô mỗi ngày. Dự báo tổng nhu cầu của cả nước sẽ tăng lên 1,9 triệu thùng/ngày vào năm 2022.

Một cuộc điều tra của PwC, một trong bốn công ty kiểm toán hàng đầu thế giới, trên 50 công ty quốc tế tham gia vào ngành dầu khí Indonesia cho thấy, các công ty này rất lo ngại về môi trường đầu tư “ứ đọng” cũng như cam kết của chính phủ đối với các hợp đồng.

“Việc định giá rất quan trọng, nhưng nó không phải là mối quan tâm lớn nhất đối với những người đầu tư vào Indonesia. Thay vào đó, sự thiếu quan tâm của chính phủ trong việc thực hiện bất kỳ hình thức thăm dò nào và cơ sở hạ tầng nghèo nàn là những yếu tố chính đang giữ ngành công nghiệp này tụt lại phía sau”, Colin Singer, chủ tịch công ty Tư vấn Năng lượng TIGA-I, người đã có 30 năm kinh nghiệm trong ngành dầu khí Indonesia, nói.