Vân Phi được đánh giá là một trong số những cây bút trẻ có nhiều triển vọng của văn nghệ Bình Định trong mấy năm gần đây. Tập thơ Ngày mắc cạn (NXB Hội Nhà văn, 2020) của Vân Phi gồm 42 bài, được viết chủ yếu theo thể thơ tự do. Mỗi bài thơ như một câu chuyện kể - những câu chuyện vui, buồn, nhưng đa phần nỗi buồn chiếm ưu thế. Đó là những suy tư, trăn trở; đôi lúc là những cảm xúc thăng hoa bất chợt nhưng tất cả là tiếng lòng thao thiết của một người trẻ luôn hướng về cuộc sống, về quê hương, nguồn cội. Muốn về lại ngày xưa/ nghe tiếng vót nan trên chiếc chõng tre/ ngày đôi tay ba chắc mầm cây rựa/ từng nhịp, từng nhịp đã thành điệu khúc/ chiếc rế bên hiên nhuộm khói bếp đen huyền (Ta tìm gì phía ấy ngày xưa).
Viết về điều gì thơ Vân Phi cũng chất chứa những nỗi niềm day dứt, đó là sự thức ngộ của một người trẻ đang sống trong một xã hội mà mọi thứ thay đổi chóng vánh. Cái mà con người quan tâm nhất như niềm tin, biết đâu rồi cũng sẽ có ngày "mắc cạn"? Câu hỏi ám ảnh tâm hồn người thơ, cứ chập chờn, cứ quẩn quanh, day dứt trong tâm não và cả sự hiện hữu ở bên ngoài. Có một sớm loài người mắc cạn/ trên xác ngày ngỡ tươi tắm dưới bình minh/ họ đã trao nhau niềm tin bọc qua kẹo ngọt/ họ nâng niu về sự sống như biển cả bao dung/ ôm lấy những thân phận bé mọn/ họ bàn về tự do và minh triết của loài người/ về môi sinh/ về tuyệt diệt/ nghiêm túc và hồ hởi/ như cái cách tôi thấy họ vinh danh loài vích biển,/ trên bàn nhậu/ có một mẹ vích lạc vào bãi cạn đêm qua (Ngày mắc cạn).
Vân Phi cảm nhận trong sự khủng hoảng niềm tin có cả những ám ảnh về thân phận. Vì thế, đôi lúc anh cảm thấy lạc lõng, chênh vênh giữa cõi người. Và cũng chính điều này là câu trả lời xác đáng nhất vì sao trong thơ Vân Phi luôn có hình ảnh của những giấc mơ, tìm lại ngày xưa, nỗi mong ngóng được trở về quê cũ để sống lại những ký ức xa xăm, muốn được hồi sinh, muốn được trở lại xuân thì...
Thơ Vân Phi luôn ẩn hiện những hoài niệm về quê hương, làng xóm, về mẹ cha và cả những gì vốn gắn bó thân thuộc từ thuở thiếu thời. Từ một khúc đồng dao cũng gợi lên bao điều suy ngẫm: câu chuyện có cánh đồng/ có đàn gà mổ nát cọng rơm/ có cánh diều nằm vọng bên mương đồng no gió/ có người mẹ địu con ru à ơi: “Con ơi con ngủ cho ngoan” mẹ còn chăn vịt.../ à ơi những giọt đồng dao/ luống cày mắc nợ công cha/ trái đậu no tròn còn vương bụi đất/ à ơi chú dế trũi trốn mình khỏi sự săn lùng của mụ Cốc/ nghe cô đơn dưới gốc rạ già.
Chủ thể trữ tình trong thơ Vân Phi nhớ về cố hương với tất cả sự “thèm khát”. Bởi từ khi rời làng lên phố “ta” đã quăng mình vào cuộc mưu sinh được thua cơm áo nên nỗi nhớ về mảnh đất chôn nhau lại càng da diết hơn "Ta lên phố/ giã từ bùn lấm gót chân/ quăng mình vào cuộc mưu sinh được mất/ dường như đã chẳng còn gì có thể làm tổn thương ta/ giữa trùng khơi quăng quật/ ngoài nỗi cô đơn” (Gã con nít ngoại ô). Cuộc sống phồn hoa nơi phố thị với bao hào nhoáng nhưng cũng lắm đua chen nên “gã nhà quê” lên phố cố oằn mình thích nghi để mà tồn tại. Sự thích nghi “miễn cưỡng” thành ra vui ít buồn nhiều. Để rồi, nhà thơ cố “va vào xưa cũ” khi "ta gặp ta một chiều nay/ bên hiên phố đã rơi dày niềm xưa// ta về tìm chút buồn vui/ phố im lìm quá, ta cười riêng ta"...
Đọc bài thơ Nẻo về hạnh phúc còn xa, không khỏi rưng rưng xúc động về hình ảnh người đàn bà “bất hạnh”: người đàn bà ném ánh nhìn câm lặng vào thinh không/ 60 năm thời gian xếp chồng những nếp nhăn vô trật tự/ nỗi bất hạnh nào cho vết thương quá khứ/ rỉ loét tim gan...//... đi hỏi vợ cho chồng vì tủi phận mình bị cướp đi/ quyền thiêng liêng làm mẹ/ chỉ có người con gái nuôi, ba mươi tuổi rồi/ vẫn như một đứa trẻ/ nhưng sưởi ấm tim bà với tiếng gọi ngọt ngào/ mẹ hỡi/ mẹ ơi.
Ngôn từ trong thơ Vân Phi chứa đựng khả năng biểu cảm lớn vì đó là ngôn từ của cảm xúc, tình cảm của một trái tim chân thành. Thơ anh mang vẻ đẹp thuần khiết, hồn hậu ngay cả khi chữ nghĩa đang dùng để diễn tả, phản ánh những điều hụt hẫng, bất an.
Ngày mắc cạn, Vân Phi đã trải lòng mình với mọi thứ xung quanh để cảm nhận thấu đáo và sâu sắc hơn về con người và cuộc đời. Những gì mà anh chuyển tải không chỉ đơn thuần là tâm sự của riêng anh mà nó còn phản ánh tâm thế của rất nhiều người trong xã hội hiện đại.
Bình luận (0)