Nghịch lý ở cửa biển Tam Quan

CỬA BIỂN DƯ CÁT

Cảng cá Tam Quan thuộc P.Tam Quan Bắc, TX.Hoài Nhơn, là một trong 3 cảng cá lớn của tỉnh Bình Định. Quy hoạch tổng thể phát triển thủy sản của tỉnh Bình Định đến năm 2020 và tầm nhìn đến năm 2030 (được phê duyệt năm 2015) đặt mục tiêu tại khu vực Tam Quan sẽ hình thành trung tâm nghề cá; đồng thời là nơi neo đậu tránh trú bão cho tàu thuyền khu vực phía bắc tỉnh và các địa phương lân cận.

THANH QUÂN

Tuy nhiên hiện nay, luồng lạch và khu vực cửa Tam Quan thường xuyên bị bồi lấp. Từ năm 2010 đến nay, tình trạng này diễn ra ngày càng nghiêm trọng, khối lượng bồi lấp vào cửa biển trung bình mỗi năm từ 50.000 - 150.000 m3. Công tác nạo vét luồng lạch phải duy trì liên tục hằng năm vì sau khi nạo vét, tình trạng bồi lấp lại tái diễn. Trong khi đó, tàu thuyền đánh bắt ở vùng biển xa ngày càng có công suất lớn nên việc ra vào cửa Tam Quan rất khó khăn và không đảm bảo an toàn. Hầu như năm nào cũng có tàu mắc cạn, va vào đá gây thiệt hại cho người và phương tiện hoạt động nghề cá của TX.Hoài Nhơn, đồng thời cũng ảnh hưởng đến thời gian của chuyến biển.

Là chủ của một tàu cá thường xuyên ra vào cửa Tam Quan, ông Huỳnh Nùng (54 tuổi, P.Tam Quan Bắc, TX.Hoài Nhơn) chia sẻ: "Mấy năm gần đây, cửa biển bị bồi lấp khiến cho việc ra vào của tàu cá rất khó khăn. Vào những ngày nắng thì chỉ ảnh hưởng việc neo đậu, chứ vào những ngày mưa thì ra vào ảnh hưởng rất lớn do các gò cát rất khó đoán".

Ông Nguyễn Chí Công, Phó chủ tịch UBND TX.Hoài Nhơn, cho biết hiện tại UBND thị xã đã xin chủ trương của tỉnh trước mắt cho sử dụng ngân sách của thị xã để nạo vét tạo luồng cho tàu thuyền ra vào thuận tiện. Còn về lâu dài, sẽ xin chủ trương xây dựng dự án không cho cát bồi lấp vào cửa biển.

BỜ BIỂN THIẾU CÁT

Trong khi cửa biển bị bồi lấp thì cách đó vài trăm mét, tuyến kè biển Tam Quan lại xói mòn nghiêm trọng. Tại điểm sạt lở, dọc bờ biển ở thôn Thiện Chánh 1 (P.Tam Quan Bắc, TX.Hoài Nhơn), những tảng bê tông bị vỡ từng mảng lớn, nhiều đoạn bị nứt, đứt đoạn. Nhiều vị trí bị sóng đánh vỡ toác, đổ sập, trôi ra biển mất dấu. Con đường ven biển bị sóng biển ăn sâu vào,

nhiều đoạn tạo thành vực sâu, hở hàm ếch, rất nguy hiểm. Để hạn chế việc bờ biển bị xâm thực, người dân phải liên tục đổ xà bần vào những điểm bị xói mòn nghiêm trọng.

Kè biển này dài gần 2,4 km, tổng mức đầu tư gần 80 tỉ đồng, được hoàn thành vào tháng 9.2016. Cuối năm 2016, một phần kè dài 250 m mới đưa vào sử dụng đã bị sóng đánh sập, UBND tỉnh Bình Định phải bổ sung gần 10 tỉ đồng để sửa chữa. Tiếp đó, trận bão mùa đông năm 2017 đã giật sập nhiều đoạn khác của công trình này. Đầu năm 2018, tổng chiều dài kè bị hư hỏng tăng lên đến 672 m. Cũng kể từ đó, kè biển này mỗi năm lại hư một ít, đến hiện tại thì đã hư gần hết.

HỆ LỤY DO NẠO VÉT BÙN CÁT

Liên quan đến chuyện tréo ngoe cửa biển thì dư cát còn bãi biển thì thiếu cát, Sở NN-PTNT tỉnh Bình Định đánh giá khối lượng bùn cát nạo vét tại khu vực cửa biển Tam Quan trong những năm gần đây lên tới 400.000 m³ cát/đợt nạo vét. Bùn cát nạo vét từ đây được vận chuyển đi nơi khác đã dẫn đến hiện tượng mất cân bằng bùn cát và gây ra hiện tượng xói lở khá nghiêm trọng cho bãi biển Tam Quan. Lượng bùn cát nạo vét không được bù đắp khiến cho hiện tượng xói lở và hư hỏng các công trình bảo vệ bờ biển ngày càng nghiêm trọng.

Ông Hồ Đắc Chương, Phó giám đốc Sở NN-PTNT tỉnh Bình Định, cho biết trước đây việc tạo luồng để tàu bè ra vào cửa biển Tam Quan chưa đủ rộng, chưa đủ sâu. Sau khi cửa biển bị bồi lấp thì lại cho hút cát đưa đi nơi khác gây ra mất cân bằng.

"Để xử lý tình trạng này, hiện nay sở đang xin chủ trương của UBND tỉnh về việc hỗ trợ kinh phí khắc phục tạm thời các bất cập tại cửa biển Tam Quan", ông Chương cho biết thêm.