Tay níu thời gian là triển lãm có tính cách hồi cố, tưởng nhớ 20 năm ngày mất của họa sĩ Bửu Chỉ (14.12.2002 -14.12.2022). Triển lãm do REI Artspace chủ trương thực hiện, giới thiệu bộ sưu tập riêng và một số tác phẩm được mượn lại từ các nhà sưu tập khác, ví dụ gia đình nhà sưu tập mỹ thuật Nguyễn Chí Sơn (1957 - 2020). Nhiều tác phẩm lần đầu bước ra từ các bộ sưu tập này, hoặc chưa được Bửu Chỉ đặt tên, nên REI Artspace chủ động đặt tên để tạm nhận diện.
 |
Tác phẩm Ký ức |
 |
Nghĩ về thời gian |
 |
Trà đạo |
Hơn 30 họa phẩm của họa sĩ Bửu Chỉ được sáng tác trên nhiều chất liệu khác nhau như sơn dầu trên giấy, canvas, vải bố, bột giấy trên vóc… sẽ được trưng bày. Ngoài các tác phẩm và câu chuyện hội họa của Bửu Chỉ, triển lãm cũng giới thiệu đến công chúng cuốn sách nghệ thuật cùng tên Tay níu thời gian, phiên bản giới hạn, gồm tiểu sử của Bửu Chỉ, các tác phẩm và các bài viết về ông. Cuốn sách một phần nào đó giúp cho độc giả - đặc biệt giới trẻ - bước sâu hơn vào cuộc đời, các mối quan hệ cũng như là phong cách, nguồn cảm hứng sáng tác của ông.
Nổi loạn bản thân mình và muốn phá phách những trật tự xung quanh
Nhà sưu tập Đỗ Viết Tuấn (một đại diện của REI Artspace) cho biết: “Chúng tôi là những hậu bối, bước vào làng mỹ thuật khi Bửu Chỉ đã rời xa nhân thế từ lâu, nên triển lãm Tay níu thời gian được thực hiện với lòng ngưỡng vọng một tài năng, một cá tính riêng. Những vụng về, thiếu sót trong việc thực hiện chắc chắn sẽ có, nhưng hãy vì tình yêu mến dành cho Bửu Chỉ mà chỉ bảo, lượng thứ cho chúng tôi. Điều tuyệt vời nhất của Tay níu thời gian là toàn bộ tác phẩm đã có một hành trình minh bạch, từng thuộc sở hữu của những bộ sưu tập uy tín, nên sẽ là dịp để công chúng chiêm ngưỡng”.
Trước đây, lúc sinh thời trong một lần phỏng vấn, Bửu Chỉ tâm sự: “Tôi chưa đến một trường mỹ thuật nào thì đúng hơn. Còn học vẽ thì phải học cả đời. Nhất là đối với một người tự học như tôi. Tôi đam mê hội họa từ nhỏ và ráo riết làm việc với nó cho đến nay, và dĩ nhiên là suốt cả đời tôi. Như tôi đã nói ở trên, đối với một họa sĩ tự học, mọi người đi trước không kể trong nước hay ngoài nước và không kể thời đại nào đều là thầy của tôi. Nhưng tôi phải luôn luôn tự thấy rõ ràng rằng vấn đề then chốt là chính tôi mới là chủ thể chính yếu, và quan trọng trong sáng tạo của tôi".
Bửu Chỉ quan niệm: "Nghệ thuật đứng về phía nước mắt. Nó phản ảnh cái phần bóng tối của cuộc sống mà mọi người chưa thấy ra hoặc mỗi người nghĩ mỗi cách. Nghệ thuật là khát vọng hướng về chân, thiện, mỹ mà chẳng bao giờ đạt được cái cùng. Nghệ thuật dĩ nhiên là cái đẹp nhưng trước khi làm cái đẹp nó phải là cái trung thực. Do đó nghệ thuật mạnh hơn cái tự nhiên là vậy. Tác phẩm nghệ thuật là bản thông điệp về cuộc sống mà người nghệ sĩ muốn gửi đi. Và người thưởng ngoạn sẽ chia sẻ với họ bằng những kinh nghiệm tâm linh của riêng mình. Nhờ đó nghệ thuật sẽ trở nên phong phú hơn, và nó là mối cộng thông giữa nhân loại. Tác phẩm nghệ thuật không có tham vọng nhằm giải quyết gì hết. Tác phẩm nghệ thuật chỉ nhằm đánh thức lương tâm, lương tri con người”.
 |
Dưới trăng |
 |
Xương rồng xanh |
 |
Bửu Chỉ quan niệm: "Nghệ thuật đứng về phía nước mắt. Nó phản ảnh cái phần bóng tối của cuộc sống mà mọi người chưa thấy ra hoặc mỗi người nghĩ mỗi cách" |
 |
Bửu Chỉ tại Huế 1997 |
t.l lý đợi |
Bửu Chỉ với tâm hồn nhạy cảm của một nghệ sĩ và một trái tim nhiều ưu tư của người trí thức, vẫn đương đầu, vẫn dấn thân trước một khung cảnh mới. Và rồi ta bắt gặp ở tác phẩm sự trầm tĩnh - thái độ cần thiết để nhìn lại và nhìn suốt vấn đề con người bằng tất cả lương tâm của một con người, một công dân…
Vì vậy dễ dàng bắt gặp ở anh cái thế giới bàng bạc những nỗi niềm, những tình cảm và suy nghĩ khát khao được bày tỏ. Chính từ đó, Bửu Chỉ đã hình thành một quan niệm riêng về nghệ thuật. Nhà thơ Trần Hoàng Phố (Bửu Nam, người gần gũi bên dòng họ Bửu Chỉ) đã nhận xét chí lý: “Không gian vô cùng tận của vũ trụ, nơi nhật nguyệt mang mang soi tỏ, ở trong đó con người vừa nhỏ bé, vừa kỳ vĩ, nhỏ bé trong thân phận và kỳ vĩ trong khát vọng và suy tưởng muốn ôm choàng tất cả sự sống và nỗi đau - nỗi sầu muộn và niềm hy vọng kiếp nhân sinh, hoá thân thành sự đam mê sáng tạo nên các tác phẩm nghệ thuật như là sự chống trả với bước đi tàn bạo của thời gian”.
 |
Khỏa thân xanh |
 |
Nhật Nguyệt |
 |
Thiếu nữ và trăng |
Xem tranh của họa sĩ Bửu Chỉ và nói về cuộc đời lao động nghệ thuật của ông, nhạc sĩ Trịnh Công Sơn nhận xét: “Bửu Chỉ, tự bản chất là một con người phản kháng. Anh không chỉ nổi loạn với chính bản thân mình, mà còn muốn phá phách những trật tự xung quanh. Đó cũng chính là tiền đề cho những cuộc dấn thân không ngừng nghỉ trong cuộc đấu tranh thời chiến và bây giờ muốn tiếp nối con người ấy trong hội họa. Hội họa đối với Bửu Chỉ chính là đời sống và đời sống với anh cũng chính là hội họa. Ngày xưa đã thế, ngày nay còn hơn thế nữa. Nhất là trong thời gian này…”.
Vào những ngày này, đến với triển lãm Tay níu thời gian (kéo dài đến hết ngày 4.1.2023) tại REI Artspace (371/4 Hai Bà Trưng, Q.3, TP.HCM), các tác phẩm tuyển chọn của cố họa sĩ Bửu Chỉ sẽ mê hoặc người xem qua những bức tranh thiếu nữ khỏa thân duyên dáng và khỏe khắn, mang đậm sự sáng tạo tài hoa của một người nghệ sĩ đậm chất Huế.
Bình luận (0)