Ngoài mừng, trong ngại

Các đối tác bên ngoài mừng vui bao nhiêu thì ở bên trong Ukraine lại có mối lo ngại sâu sắc bấy nhiêu.

Nội dung cốt lõi nhất của thỏa thuận là chính phủ Ukraine dành cho hai khu vực kia quyền tự chủ đặc biệt trong phạm vi lãnh thổ của Ukraine. Tổng thống Volodymyr Zelensky có hai chủ ý. Thứ nhất là đánh đổi việc trao quy chế đặc biệt lấy việc hai vùng trên vẫn ở trong lãnh thổ của Ukraine, tức là ngăn ly khai bằng việc chia sẻ quyền hạn quản lý nhà nước từ Kiev cho chính quyền vùng tự trị đặc biệt. Thứ hai là mở đường cho sự hoạt động trở lại của Khuôn khổ Normandy - diễn đàn gặp gỡ và thương thảo cấp cao giữa Nga, Ukraine, Đức và Pháp.

Ông Zelensky muốn dùng việc phục hồi hoạt động và đề cao vai trò của Khuôn khổ Normandy để vừa ràng buộc Nga vào trách nhiệm góp phần giải quyết vấn đề Ukraine, vừa mở ra cơ hội để gặp và thiết lập kênh quan hệ trực tiếp với Tổng thống Vladimir Putin. Có thể thấy khác biệt rất cơ bản của ông Zelensky so với người tiền nhiệm. Cũng chính vì thế nội bộ Ukraine mới có lo ngại rằng ông Zelensky đã “đầu hàng Nga”.

EU vui mừng và lạc quan vì thỏa thuận này thực chất tháo gỡ được một trong những bế tắc cơ bản nhất lâu nay trong vấn đề Ukraine. Nó đáp ứng điều kiện để Nga đồng ý khôi phục hoạt động của Khuôn khổ Normandy và đồng thời củng cố kênh hòa đàm trực tiếp giữa chính phủ và phe ly khai ở Ukraine.