Kết hôn không còn là việc lớn cả đời
Nhiều thế hệ người Việt trước đây luôn xem “thành gia lập thất” là việc hệ trọng cả đời, là mục tiêu lớn mà bất cứ ai cũng phải phấn đấu. Thế nhưng với thế hệ Millennials (sinh sau năm 1982) và đặc biệt là thế hệ Z (sinh sau năm 1996), quan niệm này đã khác.
Kết hôn không còn là mục tiêu tối quan trọng của người trẻ hiện đại |
Ảnh: Shutterstock |
Là một người đã lập gia đình, anh Đức Tài (35 tuổi, TP.HCM) chia sẻ: “Tôi may mắn gặp và yêu bà xã từ những năm đại học. Sau 6 năm yêu nhau, chúng tôi kết hôn. Nếu hỏi hôn nhân có quan trọng không, tất nhiên câu trả lời của tôi là có. Nhưng tôi cũng thấy rằng nó không phải là việc mang tính bắt buộc. Quan điểm của tôi là nếu không phải người tâm đầu ý hợp, không nhất thiết phải kết hôn sớm”.
Với thế hệ Z, quan niệm về hôn nhân lại càng khác biệt. Nhiều bạn trẻ dành thời gian theo đuổi đam mê, phát triển sự nghiệp, du lịch khám phá thế giới. Việc hẹn hò, yêu đương dễ dàng và phổ biến trong môi trường công nghệ 4.0 nhưng khoảng cách từ tình yêu đến hôn nhân thì xa hơn.
Là sinh viên năm 2 ngành Công nghệ thông tin, Xuân Phúc thừa nhận chưa nghĩ đến chuyện kết hôn, ít nhất là trong 10 năm tới. “Mỗi ngày mình đi học, đi làm thêm, đi tập gym và về chăm sóc thú cưng đã thấy bận tối mắt tối mũi. Kể cả bây giờ có người yêu thì cũng chưa chắc dành được thời gian cho nhau nhiều, nghĩ gì đến kết hôn”.
Tốt nghiệp vào năm 2019 và vật lộn tìm việc suốt 2 năm đại dịch, Phương Trâm (23 tuổi) thừa nhận chưa nghĩ đến chuyện kết hôn. “Vất vả lắm mới tìm được công việc ưng ý nên mình dự định sẽ tập trung toàn bộ thời gian cho sự nghiệp. Với lại mình cũng sợ trách nhiệm, sợ áp lực cơm áo khi có con, sợ kết hôn rồi sẽ mất đi sự tự do. Nên thôi, kết hôn chắc là việc còn xa vời với mình”.
Bên cạnh những ý kiến xem việc hôn nhân không phải là tất yếu, cũng có không ít người trẻ đề cao giá trị của hôn nhân. Kết hôn ở độ tuổi 28 và đã là mẹ của một em bé, chị Cao Mỹ Anh (đang làm công việc kế toán) cho biết tổ ấm gia đình là động lực giúp chị phấn đấu, tiếp thêm năng lượng hạnh phúc mỗi ngày. “Cảm giác đi làm về có người chờ cơm, có tiếng trẻ con vui đùa rất tuyệt vời. Vợ chồng thì ai cũng có những lúc “cơm không lành, canh không ngọt”, nhưng những lúc ốm đau có chồng chăm sóc, lúc khó khăn anh ấy cũng ngồi lại giải quyết cùng, mình thấy kết hôn là lựa chọn đúng đắn. Chưa kể nhờ con cái mà mình có động lực làm kinh tế hơn. Hiện ngoài công việc chính, mình và chồng còn bán hàng online để tích lũy cho tương lai của con”.
Dù không đặt nặng chuyện kết hôn, song hôn nhân vẫn có những giá trị và ý nghĩa với nhiều người |
Ảnh: Shutterstock |
Xu hướng kết hôn của người trẻ
Quan niệm khác biệt là yếu tố dẫn đến sự thay đổi trong xu hướng kết hôn của người trẻ Việt. Cuốn Kết quả chủ yếu Điều tra biến động dân số và kế hoạch hóa gia đình phát hành năm 2020 của Tổng cục Thống kê Việt Nam đã cho thấy “bức tranh” xu hướng kết hôn với nhiều biến động lớn trong 30 năm trở lại đây. Theo đó, độ tuổi kết hôn trung bình của nam giới Việt Nam đã tăng từ 24,4 vào năm 1989 lên 27,9 vào năm 2020. Nam giới có xu hướng ngày càng kết hôn muộn hơn. Cá biệt một số thành phố lớn như TP.HCM, độ tuổi kết hôn trung bình của nam giới đã xấp xỉ 30 tuổi. Mức sinh hoạt phí cao cùng áp lực tại những thành phố lớn được xem là nguyên nhân dẫn đến xu hướng kết hôn trễ ở người trẻ thành thị.
Tại các khu vực nông thôn và miền núi, độ tuổi kết hôn cũng có xu hướng tăng lên, song hiện tượng kết hôn sớm vẫn còn. Báo cáo điều tra Các mục tiêu phát triển bền vững về trẻ em và phụ nữ Việt Nam (SDGCW) do Tổng cục Thống kê phối hợp cùng Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc UNICEF thực hiện trong năm 2020-2021 cho thấy tỷ lệ kết hôn trước 18 tuổi của khu vực nông thôn vẫn cao. Cụ thể là 23,1% (với nữ) và 7,8% (với nam) tại Trung du và miền núi phía Bắc; 14% (với nữ) và 2,9% (với nam) tại Đồng bằng sông Cửu Long.
Cùng với xu hướng kết hôn trễ, nhiều người trẻ cũng chọn việc yêu nhưng không muốn ràng buộc hôn nhân. Số liệu gần nhất của Tổng cục Thống kê cho thấy tỷ lệ người độc thân tại Việt Nam đang có xu hướng tăng nhanh, từ 6,23% năm 2004 lên 10,1% vào năm 2019. Như vậy, trong vòng 15 năm, tỷ lệ người chọn không kết hôn đã tăng gần gấp đôi.
Người trẻ đang có xu hướng kết hôn trễ và thậm chí là chọn sống độc thân |
Ảnh: Shutterstock |
Lý giải cho xu hướng đứng ngoài hôn nhân của một số người trẻ, chuyên gia tham vấn tâm lý Ngô Minh Uy (Giám đốc trung tâm tâm lý chuyên nghiệp Welink, Phụ trách ban đào tạo, hội Khoa học Tâm lý - Giáo dục TP.HCM (PESAH)) cho biết: “Cuộc sống hiện đại có nhiều lựa chọn thú vị cho cuộc sống độc thân, được mô tả như chỉ chịu trách nhiệm cho bản thân và không phải vướng vào phiền hà với một người khác như vợ chồng và con cái. Hình dung một cuộc sống giảm áp lực khi chỉ sống một mình có thể khiến nhiều bạn trẻ không có hứng thú lựa chọn lập gia đình. Về cơ bản bất kỳ ai cũng có quyền lựa chọn không kết hôn nếu họ thấy chưa đủ sẵn sàng, tôi nghĩ vấn đề đáng bàn là khả năng sống hòa hợp và trách nhiệm khi sống với người khác”.
Chương trình tuyên dương “Gia đình trẻ Việt Nam tiêu biểu” 2022 nằm trong chuỗi các sự kiện thuộc chương trình “Xây dựng gia đình trẻ hạnh phúc” giai đoạn 2021-2025 do Trung ương Hội LHTN Việt Nam và Công ty Cổ phần Vàng Bạc Đá quý Phú Nhuận PNJ tổ chức nhằm tăng cường tuyên truyền trong các cấp bộ Hội, hội viên, thanh niên về vai trò và giá trị của việc xây dựng gia đình hạnh phúc, ấm no, tiến bộ đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.
Bình luận (0)