Đô thị ở VN gần đây phát triển quá cỡ tới mức bắt đầu đè nén con người. Trong khi đó, những con phố mới là bản sắc đô thị Việt.
Các đô thị VN mới chỉ phát triển gần đây thôi. Tuy nhiên, những chuyện đô thị lớn TP.HCM, Hà Nội đã phát triển ở mức vượt tầm vượt cỡ vượt sức con người bình sinh. Con người bình sinh bắt đầu không đủ sức để hấp thụ đô thị phát triển đó. Đô thị bắt đầu đè nén con người. Con người bắt đầu bị bươn chải trong đó. Nghĩa là đô thị đang bị phát triển vị phát triển chứ không còn vì con người nữa. Chúng ta cũng bắt đầu chạm trán với việc không thể khống chế nổi sự phát triển ấy.
Với việc đô thị phát triển đến mức đè nén, mất bản sắc, người ta sáng tạo ra những không gian dành cho con người. Ở đó, con người phải cảm giác thấy chân tay mình, giải thoát khỏi sự chiếm dụng không gian của ô tô và có thể đi bộ được. Tuy nhiên, có những cách phát triển đô thị dựa trên bản sắc đã có, chính là thành phần rất cũ trong các đô thị - con phố. Con phố nho nhỏ là nơi người ta sống bám vào, bán hàng, sinh hoạt ăn uống, ở, tạo ra người phố, sống phố, ăn phố, cộng đồng phố. Nó nối tiếp thiết chế nông thôn là làng, giờ đây phố như cái xóm.
Hiện nay, chúng ta có vẻ quên dần phố đi. Chúng ta hiếm dần những con phố và chỉ có những con đường lớn để xe cộ giao thông. Chúng ta tạo ra khu đô thị này khu đô thị kia nhưng nhiều khi chỉ để về ngủ, mà thiếu hẳn những con phố truyền thống trong đó. Trong lịch sử VN, làng, phố là nơi con người sinh sống. Thời đại ngày nay vẫn cần có nhiều đại lộ, khu đô thị, nhưng chúng ta vẫn phải luôn dành chỗ cho những con phố là nơi cuộc sống đô thị diễn ra bình thường. Ở đó, con người vẫn sống được, cảm thấy mình được giao thiệp, sinh hoạt, có xóm giềng, có dịch vụ cấp thiết ngay cạnh. Chứ không phải đô thị chuyển động và đô thị xa lạ.
Chính phố truyền thống có đời sống dai dẳng cần được nhận ra, được bênh vực và nên duy trì hoàn thiện thành phần đặc trưng của đô thị Á Đông. Chính điều đó làm cho đô thị trở nên vị nhân sinh, vị cộng đồng. Trong cái mênh mông của đô thị thì có không gian chuyển tiếp, quay lại với những con phố. Ngay trong khu đô thị mới cũng cần những con phố. Nó sẽ tạo ra bản sắc. Đô thị VN sẽ đặc sắc khi giữ đúng bản sắc đô thị của những con phố.
Bình luận (0)