Nguy hiểm do rắn độc

23/07/2013 03:00 GMT+7

Số ca nhập viện do bị rắn độc cắn tăng cao những tuần gần đây. Các bác sĩ cảnh báo về sai lầm trong sơ cứu và nguy hiểm tính mạng do giải độc bằng bài thuốc của thầy lang.

Nhiều trường hợp

TS Nguyễn Kim Sơn, Phó giám đốc Trung tâm chống độc (Bệnh viện Bạch Mai, Hà Nội), cho biết liên tục những tuần gần đây tiếp nhận các ca nhập viện do rắn độc cắn, trung bình nhận 3-4 ca/tuần. Có thời điểm, số bệnh nhân nặng phải thở máy chiếm 2/3 số bệnh nhân điều trị do rắn độc cắn.

Bệnh nhân nam 28 tuổi (ở Quảng Ninh) đang điều trị trong tình trạng bàn tay trái và cánh tay trái sưng nề. Trước nhập viện anh vô tình bị rắn hổ mang cắn vào tay trái khi lấy chiếc chậu trong nhà tắm - nơi con rắn trú ngụ. Vết cắn rất nhỏ, chỉ chừng 2-3 mm nhưng gây nguy hiểm. “Tôi gần như không thể cử động được vì đau nhức dọc cánh tay”, bệnh nhân cho biết. Một mảng lớn vùng da quanh vết cắn bị sưng tấy, tím đỏ.

Bệnh nhân nam L.C.H (42 tuổi, ở Đan Phượng, Hà Nội) đang ở nhà thì có con rắn hổ mang trườn vào, anh lấy gậy đánh chặn nhưng rắn bất ngờ ngoặt đầu cắn vào đầu ngón tay trái. Vết cắn rất nhỏ, nhưng “chỉ khoảng nửa tiếng sau khi bị rắn cắn tôi đã thấy tim đập rất nhanh, mệt và sau đó bàn tay trái gần như tê liệt”, anh H. thuật lại.

Bệnh nhân nữ Đinh Thị S. (51 tuổi, ở Đông Anh, Hà Nội) bị rắn cạp nia cắn trong lúc ngủ canh đầm cá. Chỉ ít giờ sau đó, bệnh nhân đã có hiện tượng ngấm độc, chân tay cử động khó khăn và sau đó không thể cử động. Bệnh nhân nhập viện phải thở máy vì đã liệt cơ toàn thân, sụp mi. Khoảng 3 ngày sau điều trị, bệnh nhân mới có thể cử động được tay. Mọi trao đổi sinh hoạt chỉ viết nguệch ngoạc ra giấy vì không thể nói được do tình trạng liệt cơ bởi độc chất của rắn gây nên. Tương tự, bệnh nhân nữ 41 tuổi ở Sơn La bị rắn độc cắn vào mu bàn chân, chỉ sau 2 giờ đã bị liệt toàn thân.

 

Không nuốt chanh giải độc vì có bệnh nhân đã bị chảy máu dạ dày, mà chanh cũng không thể giải độc do nọc độc của rắn. Không uống thuốc lá, nhai nuốt lá giải độc do có thể bị tắc ruột vì lá có nhiều xơ, trong khi đó bệnh nhân đã bị liệt ruột bởi nọc độc của rắn gây nên. Khẩn trương đến cơ sở y tế khi bị rắn độc cắn.

TS Nguyễn Kim Sơn
(Phó giám đốc Trung tâm chống độc, Bệnh viện Bạch Mai)

Theo TS Nguyễn Kim Sơn có nhiều loại rắn độc khác nhau. Nhiều bệnh nhân bị nhiễm độc do rắn cạp nia cắn. Độc chất của loại rắn này nguy hiểm bởi gây liệt cơ toàn thân. Trong trường hợp này, bệnh nhân phải thở máy dài ngày, 4-6 tuần vì nếu ngưng thở máy sẽ tử vong do liệt cơ hô hấp. Điều trị bệnh nhân bị nhiễm độc do rắn cạp nia khó khăn vì hiện không có huyết thanh kháng độc.

Nếu nhiễm nộc độc do rắn hổ mang phì, rắn hổ mèo, người bị nhiễm độc có nguy cơ hoại tử vùng bị cắn rất cao. Bệnh nhân có thể bị cắt bỏ chi do hoại tử lan rộng, thậm chí tử vong do nhập viện muộn.

Với trường hợp bị rắn lục cắn, nguy cơ tử vong do nọc độc vào cơ thể gây rối loạn đông máu khiến bệnh nhân bị cháy máu, xuất huyết não.

Sai lầm khi sơ cứu

Sai lầm phổ biến nhất khi sơ cứu cho người bị rắn độc cắn là ga rô chặt, gây tắc mạch máu, rất nguy hiểm vì có thể làm hoại tử do thiếu máu nuôi dưỡng. Khi bị rắn độc cắn, cần khẩn trương băng ép tại vết cắn, nhanh chóng đến cơ sở y tế chuyên khoa để được điều trị sớm nhất.

Không nên rạch, nặn máu tại vết cắn vì đó không phải là biện pháp hiệu quả. Nhiều bệnh nhân đắp lá “hút” nọc độc, bôi lòng đỏ trứng... Đó là những cách chữa trị làm tăng nguy cơ nhiễm trùng vết cắn, hoại tử do mất vệ sinh.

Nguy hiểm hơn nữa, một số bệnh nhân tìm đến thầy lang để uống thuốc giải độc. Mỗi loại nọc độc khác nhau có “đích” tấn công khác nhau nên cần có chỉ định trị chính xác giúp giải độc hiệu quả.

Chỉ một bài thuốc thì không thể hiệu quả cho các độc chất khác nhau. “Nhiều thầy lang chuyên bán thuốc giải độc rắn, đến khi chính bản thân mình dính phải loại nọc độc này, vẫn phải vào điều trị tại Trung tâm chống độc, thậm chí trong tình trạng nặng hơn người khác do đã dùng bài thuốc giải độc mà không công hiệu. Có thầy lang nguy hiểm tính mạng vì khó thở nặng do nọc rắn độc gây liệt cơ hô hấp”, TS Kim Sơn cho biết. 

Liên Châu

>> Bị rắn cắn vào chỗ hiểm
>> Suýt cưa chân vì garô khi rắn cắn
>> Suýt mất chân vì rắn cắn
>> Xử trí khi bị rắn cắn
>> Hoại tử tay vì rắn cắn

Top

Bạn không thể gửi bình luận liên tục. Xin hãy đợi
60 giây nữa.