Nhà thầu từ chối thực hiện nhiều hạng mục quan trọng của tuyến metro số 1

Theo MAUR, tuyến metro số 1 (metro Bến Thành - Suối Tiên) dự kiến sẽ hoàn thành thi công xây dựng và chạy thử toàn tuyến vào quý 3 năm nay. Tuy nhiên, vẫn còn một số vướng mắc liên quan đến khoản vay số 3 và số 4 với Chính phủ Nhật Bản.

T.N

Cụ thể, hồi giữa tháng 3, thực hiện chỉ đạo của Phó thủ tướng Trần Lưu Quang, Bộ Tài chính đã có công hàm đề nghị chính phủ Nhật Bản xem xét cung cấp vốn vay cho dự án. Sau đó, Đại sứ quán Nhật Bản cũng có công văn phản hồi, cam kết cung cấp khoản vay này. Tới tháng 6, UBND TP.HCM đã gửi Bộ Tài chính ý kiến đối với chủ trương đàm phán công hàm trao đổi đối với khoản vay.

Hiện Bộ Tài chính đang thực hiện các bước thủ tục tiếp theo để tiến hành đàm phán và ký kết khoản vay số 4 của tuyến metro số 1 nhưng dự kiến nhanh nhất cũng phải tới quý 3 mới có thể hoàn thành.

Trong khi đó, chi phí hiện tại được phân bổ trong thỏa thuận vay VN15-P5 ngày 28.5.2016 (khoản vay số 3) không đủ để thanh toán cho các hồ sơ thanh toán của các nhà thầu chính. Do đó, MAUR cho biết cần phải tiến hành cơ cấu lại các khoản mục trong thỏa thuận vay VN15-P5, điều chuyển chi phí dự phòng của khoản vay sang chi phí xây dựng, tư vấn để có thể tiến hành tiếp tục giải ngân.

Đáng chú ý, khi các hợp đồng vay chưa hoàn tất, công tác giải ngân còn khó khăn thì nhà thầu Hitachi (nhà thầu gói thầu số 3) hiện vẫn từ chối thực hiện các công việc của dự án theo hợp đồng, nhất là các công việc quan trọng như: đào tạo, bảo dưỡng và bảo trì, phối hợp với tư vấn đánh giá chứng nhận an toàn hệ thống, công tác phối hợp giao diện với các nhà thầu thi công (gói thầu CP1a, gói thầu CP1b, gói thầu CP2, nhà thầu thi công tòa nhà Công ty O&M) cùng các công việc phối hợp liên quan đến đẩy nhanh tiến độ thi công cầu bộ hành các nhà ga trên cao thuộc gói thầu số 2.

Phía UBND TP cũng đã tiến hành nhiều hình thức hỗ trợ nhà thầu Hitachi trong các vấn đề thủ tục với các bên có liên quan, đồng thời hỗ trợ tách các mốc thanh toán trong hợp đồng để thúc đẩy việc thanh toán và tài chính của nhà thầu.

Ngoài ra, đây là một trong các dự án metro đầu tiên ở Việt Nam, phía Việt Nam hầu như chưa có kinh nghiệm trong việc triển khai dự án metro nên mọi việc từ lập dự án đến hoàn thiện hợp đồng, giám sát thi công đều do tư vấn Nhật Bản thực hiện, công tác thi công do các nhà thầu Nhật Bản thực hiện. 

"Do đó, việc các nhà thầu và tư vấn Nhật Bản liên tục lạm dụng các điểm vênh, chưa hoàn thiện trong hợp đồng để làm ảnh hưởng tiến độ dự án là thái độ thực hiện dự án chưa đúng đắn, nhất là trong bối cảnh cần đẩy nhanh tiến độ hoàn thành công trình này" - MAUR nêu rõ.

Trước thực trạng trên, phía cơ quan phụ trách mạng lưới đường sắt đô thị của TP.HCM đề nghị Phó thủ tướng Chính phủ trao đổi với Phó chủ tịch điều hành cấp cao JICA về đề nghị các tổng thầu EPC dốc toàn lực thực hiện các công việc còn lại để hoàn thành dự án theo đúng tiến độ. UBND TP vẫn sẽ luôn tiếp tục hỗ trợ các nhà thầu tối đa để hoàn thành công tác thi công trong năm 2023.