'Nhìn thấy kỷ vật cuốn nhật ký như nhìn thấy anh trai trở về'

Sáng ngày 5.3.2023, tại trụ sở UBND xã Kỳ Xuân (H.Kỳ Anh, Hà Tĩnh), cựu binh Mỹ là ông Peter Mathews đã tận tay trao trả lại cuốn nhật ký cho thân nhân của liệt sĩ Cao Văn Tuất dưới sự chứng chiến của chính quyền địa phương và người dân.

Lễ tiếp nhận kỷ vật của liệt sĩ Tuất do UBND H.Kỳ Anh chủ trì phối hợp với ngành chức năng tỉnh Hà Tĩnh và người thân của liệt sĩ Tuất.

PHẠM ĐỨC

Phát biểu tại lễ tiếp nhận, ông Peter Mathews cho biết bản thân rất vui khi được mời đến dự lễ trao trả cuốn nhật ký hôm nay. Đã từ rất lâu, cách đây 56 năm, ông mới quay trở lại Việt Nam.

"Tôi từ Mỹ đến tỉnh Hà Tĩnh vào ngày hôm qua, 4.3, đó là một chuyến bay dài với 22 tiếng. Tuy hơi mệt nhưng nghĩ đến sự kiện ngày hôm nay, tôi dường như quên hết mỏi mệt. Tôi nghĩ chắc mọi người đọc báo cũng đã nắm được câu chuyện về việc tôi nhặt được cuốn nhật ký và mong muốn của tôi là trao trả lại. Và ngày hôm nay, sự kiện này đã giúp tôi thực hiện được điều đó. Đây là sứ mệnh và cũng là nhiệm vụ mà tôi phải thực hiện, đó là được tận tay trao trả lại cuốn nhật ký cho gia đình thân nhân liệt sĩ", ông Peter Mathews bày tỏ.

PHẠM ĐỨC

Đây là sứ mệnh và cũng là nhiệm vụ mà tôi phải thực hiện, đó là được tận tay trao trả lại cuốn nhật ký cho gia đình thân nhân liệt sĩ

Ông Peter Mathews

Cựu binh Mỹ nói rằng vào thời điểm nhặt được cuốn nhật ký, ông rất ấn tượng và bất ngờ vì bên trong có nhiều bài thơ, bản nhạc, hình vẽ đẹp đẽ. Xem qua cuốn nhật ký, ông cảm nhận được tinh thần lạc quan, sự lạc quan trong thời kỳ chiến tranh mà liệt sĩ Tuất đã thể hiện.

Sau khi trở về từ cuộc chiến, ông mất thời gian rất dài để hồi phục và giải quyết một số vấn đề cá nhân. Ông cũng mất khá nhiều thời gian để có thể cởi bỏ được những ký ức trong cuộc chiến. Khi ông cầm cuốn nhật ký về, cho người khác xem thì một số bạn bè cũng tỏ ra rất ấn tượng.

"Tôi nghĩ cuốn nhật ký có ảnh hưởng rất sâu sắc tới họ vì thông qua cuốn nhật ký không có sự thù hằn, thù địch mà thay vào đó là mối quan hệ bạn bè, hữu nghị. Tôi cũng xin gửi lời chúc sức khỏe cho thân nhân liệt sĩ Tuất và mong rằng gia đình có thể giữ gìn cuốn nhật ký này thật cẩn thận. Tôi muốn gia đình liệt sĩ là người đầu tiên chạm tay vào cuốn nhật ký vì từ bây giờ đây là tài sản của họ", ông Peter Mathews nhấn mạnh.

PHẠM ĐỨC

Ông Mathews cho hay, mỗi khi nhìn lại cuốn nhật ký thì ông đều nhìn thấy những gì bản thân đã từng trải qua tại Việt Nam và đó là một phần của cuộc đời của mình.

"Tôi cảm thấy rất nhẹ lòng, nhẹ nhõm khi thực hiện được sứ mệnh của mình là trao trả lại cuốn nhật ký cho gia đình liệt sĩ. Kể từ khi đặt chân tới Việt Nam nói chung và tỉnh Hà Tĩnh nói riêng, tôi cảm thấy rất ấn tượng vì một đất nước hòa bình, đang phát triển hòa bình và rất hiếu khách", cựu binh Mỹ vui mừng.

Thay mặt gia đình, ông Hà Huy Mỳ (cháu liệt sĩ Cao Văn Tuất) đã có lời phát biểu tại buổi lễ trong tâm trạng rất xúc động.

Ông Mỳ chia sẻ: "Cậu tôi hi sinh khi còn quá trẻ, chưa có gia đình, không để lại kỷ vật gì. Bởi vậy, khi tiếp nhận thông tin về cuốn nhật ký, tôi rất vui và xúc động. Gia đình tôi hứa sẽ tiếp tục gìn giữ cuốn nhật ký, kỷ vật thiêng liêng của người cậu".

PHẠM ĐỨC

Ông Mỳ cũng không quên cảm ơn ông Peter Mathews vì đã gìn giữ cuốn nhật ký và trao lại cho gia đình. Ông cũng nói lời cảm kích vì các cơ quan, đơn vị, tổ chức đã nỗ lực xác minh, kết nối để kỷ vật duy nhất của liệt sĩ Cao Văn Tuất được trở về với gia đình.

Chia sẻ tại buổi lễ, ông Phạm Quốc Bảo (76 tuổi, trú tại quận Hai Bà Trưng, Hà Nội) - cựu Đại sứ đặc mệnh toàn quyền của Việt Nam tại Cộng hòa Bulgari, kiêm nhiệm Cộng hòa Macedonia, cho hay cách đây 58 năm trước, sư đoàn 3 Sao Vàng ra đời. Trong tiểu đoàn 8 của Sư đoàn có người lính Cao Văn Tuất.

Theo ông Bảo, đây là tiểu đoàn nổi tiếng với nhiều trận đánh ác liệt ở Quảng Ngãi. Ông Bảo khái quát về lịch sử chiến đấu anh dũng, vẻ vang của sư đoàn 3 Sao Vàng, trong đó có phần đóng góp của liệt sĩ Cao Văn Tuất.

PHẠM ĐỨC

Tại lễ tiếp nhận, ông Bảo cũng trao tặng cho đại diện gia đình liệt sĩ Cao Văn Tuất huy hiệu của Sư đoàn 3 Sao Vàng và tặng cựu binh Peter Mathews cuốn sách về lịch sử Trung đoàn 22 của Sư đoàn 3 mà ông đã dày công hoàn thành.

Nhân sự kiện đặc biệt này, đại diện lãnh đạo UBND H.Kỳ Anh cũng có một món quà tặng vợ chồng cựu binh Mỹ. Đó là bó hoa và một chiếc nón bài thơ xứ Nghệ cùng một cuốn sách.