Những bóng hồng trong thơ nhạc: Đi về nơi xa và mối tình người lính

Đi về nơi xa được sáng tác năm 1996 và sau đó được biết đến bởi tiếng hát Đan Trường. Tuy nhiên, tác giả của bài hit này cho biết “cuộc tình lẻ loi” trong ca khúc đã có từ năm 1988 và ám ảnh anh suốt thời gian dài, vì anh cũng có... dính líu. “Đó là khoảng thời gian tôi đi lính ở Campuchia. Chắc vì chữ đẹp và có ý tứ văn vẻ nên tôi được anh bạn thân nhờ viết thư tình cho bạn gái”, nhạc sĩ Lê Quang kể. Thư đi tin lại bao yêu thương ngọt bùi chừng hơn nửa năm thì Lê Quang không thấy bạn mình nhờ viết nữa. Hỏi ra mới biết, cô bạn gái ấy đã đi lấy chồng...

Hỏi anh “Viết thế nào mà người ta... bước đi không còn quay về (lời bài hát - NV)”?, nhạc sĩ bối rối giải thích: “Mình diễn đạt không đến nỗi tệ, cũng giữ đúng ý mà bạn mình gửi gắm, nhưng không biết tại sao...”.

Từ khi không còn là cầu nối giao duyên nữa, cứ vào ca trực của mình sau giờ cơm chiều, Lê Quang lại thấy bạn mặc đồ đẹp như sắp hẹn hò người yêu vậy, đi bộ lên ngọn đồi nhỏ trước đơn vị. Rồi khoảng tầm tan ca trực, lại thấy anh bạn ấy trở về trong dáng điệu buồn bã. “Hình ảnh đó không thể thoát khỏi tâm trí mình”, anh chia sẻ. Cho đến năm 1996, khi đang chơi trong ban nhạc rock Da Vàng, bị một người em đồng nghiệp thách thức: “Da Vàng thử viết bài tình ca đi”, anh đặt bút và nghĩ ngay đến hình ảnh bị phụ tình của người đồng đội năm xưa, thế là ca từ tuôn chảy: “Trong bóng đêm tôi về, ôm cuộc tình lẻ loi...”.

Theo nhạc sĩ Lê Quang, Đi về nơi xa được biểu diễn lần đầu tiên bởi ban nhạc Da Vàng, chơi theo kiểu rock ballade. Sau đó, có người bảo anh thử đưa bài này cho ca sĩ hát, phối lại nhẹ nhàng chắc sẽ hay hơn. Trong lúc chưa biết nên chọn giọng hát nào thì ca sĩ Thu Hà muốn đưa hát bài này vào album Niềm đau chìm xuống của cô. “Cùng lúc đó, anh Hoàng Tuấn cũng nhờ tôi viết một bài cho album mới của Đan Trường. Tôi đưa anh Tuấn nghe thử Đi về nơi xa, ảnh kết luôn vì bảo rằng bài hát rất hợp với chất giọng Đan Trường, vậy là phía Đan Trường ký hợp đồng mua độc quyền 2 năm, rồi 2 năm tiếp...”, Lê Quang kể.

Sau Đan Trường, còn có nhiều ca sĩ khác thể hiện ca khúc này như Thủy Tiên, Phương Thanh (trong nước), Nguyên Khang, Thế Sơn, Thái Châu (hải ngoại)... Tuy nhiên, cho đến nay, dấu ấn của Đi về nơi xa qua giọng hát Đan Trường vẫn chưa phai trong lòng người yêu nhạc, đặc biệt với những ai hâm mộ “anh Bo”.

Với Đan Trường, anh vẫn còn nhớ như in thời gian đó: “Khi nhận được bài hát này, tôi đã linh cảm, đây chính là ca khúc đưa mình đến gần hơn với khán giả”. Quả thật, hình ảnh Đan Trường với mái tóc rẽ đôi cùng giai điệu nhẹ nhàng mà da diết của Đi về nơi xa nhanh chóng xuất hiện hầu khắp các sân khấu ca khạc thời bấy giờ. Đây là ca khúc mà các nhà tổ chức, bầu sô đều yêu cầu, thậm chí bắt buộc Đan Trường biểu diễn khi mời anh. “Làm sao tôi có thể quên được khoảnh khắc hàng chục nghìn khán giả hòa giọng theo cùng khi tôi chỉ mới cất lên Trong bóng đêm tôi về... Lúc đó, tôi vừa tròn 22 tuổi”, Đan Trường nhớ lại. Từ thành công này, nhiều đồng nghiệp anh hài hước bảo rằng “bài thơ xưa anh viết cho em... không còn là nỗi đau” (lời bài hát - NV) với Đan Trường nữa.

Gần đây, trong live show Dấu ấn Đan Trường, ca khúc Đi về nơi xa lại được phối mới, vang lên với tiếng hát của cả Đan Trường và Lê Quang. Vẫn dành tình cảm cho thần tượng và ca khúc như năm xưa, hàng nghìn khán giả lại hòa nhịp hát cùng. “Gần 20 năm nhìn lại, phải công nhận, bài hát Đi về nơi xa đã tạo nên một Lê Quang, một Đan Trường của nhạc Việt thập niên 1990. Sau ca khúc này, một sáng tác khác của anh Lê Quang được tôi đặt hàng cũng tiếp tục trở thành hit đến tận hôm nay.

Đó là bản Dòng máu Lạc Hồng. Bài này lại được yêu cầu nhiều nhất trong các ngày kỷ niệm mang tính lịch sử, các cuộc thi; được các tổ chức, hội người Việt khắp nơi trên thế giới sử dụng”, Đan Trường cho biết. Hiện tại, nếu Đi về nơi xa vẫn được Đan Trường thường xuyên hát lại, nhất là khi lưu diễn ở hải ngoại thì Dòng máu Lạc Hồng là ca khúc đưa Đan Trường đến với các chương trình lễ hội cấp quốc gia hay giao lưu văn hóa.

Trên 250.000 bản cassette, CD, VCD và karaoke có Đi về nơi xa Không chỉ đoạt giải Làn sóng xanh 1999 - 2000, ca khúc Đi về nơi xa trong album cùng tên được phát hành sau đó là bước đột phá và chính thức tạo nên tên tuổi của ca sĩ Đan Trường. Theo thống kê của HT.Audio &Video Production, đơn vị quản lý Đan Trường, số lượng băng cassette, CD, VCD, karaoke có ca khúc Đi về nơi xa lên đến trên 250.000 bản.