Viện Hàn lâm khoa học hoàng gia Thụy Điển chiều 11.10 công bố người đoạt giải Nobel Kinh tế năm 2021. Năm nay, giải thưởng trị giá 10 triệu krona Thụy Điển (26 tỉ đồng) được chia làm 2 phần bằng nhau. Phần đầu tiên thuộc về nhà kinh tế người Canada David Card là giáo sư Đại học California, vì những đóng góp cho kinh tế học lao động. Phần còn lại thuộc về 2 nhà kinh tế người Mỹ Joshua D.Angrist của Viện Công nghệ Massachusetts và Guido W.Imbens của Đại học Stanford nhờ những đóng góp về phương pháp luận trong việc phân tích quan hệ nhân quả.
 |
| Những người thắng giải Nobel Kinh tế năm 2021 |
AFP |
Theo Viện Hàn lâm khoa học hoàng gia Thụy Điển, để thiết lập quan hệ nhân quả, các nhà khoa học có thể sử dụng thí nghiệm ngẫu nhiên. Tuy nhiên, phương pháp này không thích hợp để nghiên cứu nhiều vấn đề xã hội. Giải pháp của các nhà kinh tế thắng giải là sử dụng thí nghiệm tự nhiên, tức các tình huống phát sinh trong cuộc sống.
Hai nhà kinh tế người Mỹ Paul Milgrom và Robert Wilson đã thắng giải Nobel Kinh tế năm 2020 nhờ phát hiện lý thuyết giúp cải thiện việc đấu giá và phát minh các định dạng đấu giá mới.
Từ những năm 1990, ông Card đã phân tích các tác động của mức lương tối thiểu, nhập cư và giáo dục lên thị trường lao động qua thí nghiệm tự nhiên. Kết quả nghiên cứu cho thấy việc tăng lương tối thiểu không làm giảm số lao động. Ông Card cũng phát hiện người nhập cư không làm giảm lương cùng số việc làm của người dân địa phương và nguồn lực của trường đóng vai trò quan trọng trong thành công của học sinh. Đây là những vấn đề quan trọng trong kinh tế học lao động.
Trong khi đó, hai nhà kinh tế Guido W.Imbens và Joshua D.Angrist từ những năm 1990 đã phát triển khung lý thuyết giúp xác định những quan hệ nhân quả có thể rút ra từ thí nghiệm tự nhiên. Khung lý thuyết đã được các nhà khoa học làm việc với dữ liệu quan sát áp dụng rộng rãi.
Họ chỉ ra rằng chúng ta có thể ước tính hiệu quả của một chương trình bằng cách áp dụng quy trình hai bước. Đầu tiên, chúng ta cần xem ảnh hưởng của thí nghiệm tự nhiên lên xác suất tham gia chương trình. Sau đó, chúng ta cần xem xét xác suất này khi đánh giá tác động của chương trình.
Họ đã đưa ra kết luận quan trọng rằng chúng ta chỉ có thể ước tính tác động của chương trình trên những người đã thay đổi hành vi do kết quả của thí nghiệm tự nhiên. Tác động này được gọi là hiệu ứng can thiệp bình quân cục bộ (LATE).
Giải Nobel Kinh tế không được nêu trong di chúc của nhà khoa học Thụy Điển Alfred Nobel. Trên thực tế, Nobel Kinh tế có tên chính thức là Giải thưởng Sveriges Riksbank về khoa học kinh tế để tưởng nhớ Alfred Nobel. Giải thưởng được Ngân hàng Trung ương Thụy Điển lập ra năm 1968 để kỷ niệm 300 năm thành lập.
Bình luận (0)