Nỗi ám ảnh của người Brazil ở World Cup

“Anh biết không, tôi thích Brazil gặp Hà Lan hơn. Argentina khó chơi lắm vì họ có Messi. Có thể gần như toàn bộ trận đấu không có gì đặc biệt, thế rồi Messi xuất hiện và mọi thứ chấm dứt”, Guilherme Caio, anh chàng Brazil vừa xuất hiện trong khu nhà trọ nơi tôi ở, chia sẻ.

Người Brazil tự tin nhưng vẫn bị ám ảnh bởi Messi khi họ hát bài Messi ciao

ĐỖ HÙNG

Lời của Guilherme minh họa cho những gì mà tôi chứng kiến trong những ngày qua: Messi là nỗi ám ảnh của người Brazil.

‘Brazil sẽ thắng Croatia, tái đấu Argentina và tiến vào chung kết’

“Chúng tôi vượt trội”

Cứ luôn bị bủa vây bởi lời ca “Messi ciao! Messi ciao!” mà cổ động viên Brazil hát lên khắp các đường phố, nhà ga, quảng trường và trong các sân vận động ở Qatar những ngày này, tôi đã đem thắc mắc tới hỏi các đồng nghiệp Brazil về một cuộc tái đấu có thể diễn ra với Argentina.

Bây giờ vẫn chưa đến thời điểm của một cuộc đấu như thế, một sự tái hiện trận chung kết Copa America 2021, khi mà Argentina đánh bại Brazil ngay trên thánh địa Maracanã để giành chức vô địch. Để tiến đến một trận đấu như vậy, Brazil phải vượt qua Croatia và Argentina phải vượt qua Hà Lan tại tứ kết. Thế nhưng, với người Brazil, cơn ám ảnh đó không phải đợi đến ngày ấy mới hiển lộ.

Bài hát Messi ciao (Tạm biệt Messi) thực ra có lời khá cũ, vốn đã được hát lên từ World Cup 2018, trong đó nhắc tới một cái tên của quá khứ là “Mascherano” và một cái tên vẫn còn trong đội hình World Cup 2022 nhưng đã không ở vị trí quan trọng nữa: “Di Maria”. Thế nhưng, do cái điệp khúc sôi nổi vui tươi, lại nhấn vào nhân vật trung tâm của Argentina và cũng là của World Cup - Messi - nên thành ra các cổ động viên Brazil cứ không ngừng cất lên.

“Messi ư? Anh ta là ai vậy?”. Đó là lời một cổ động viên Brazil mà tôi đã gặp sau trận thắng của họ trước Hàn Quốc ở vòng 16 đội. Tất nhiên đấy là lời đáp mang tính đùa giỡn, hay khiêu khích (?), nhưng ẩn sâu trong đó có lẽ là nỗ lực che giấu đi nỗi ám ảnh thường trực.

Mang vấn đề Argentina và Messi tới hỏi các nhà báo và các chuyên gia, tôi đã nhận thấy những phản ứng trái ngược nhau. Nhận xét của họ dường như phản ánh những mâu thuẫn trong cách nhìn của người Brazil về gã láng giềng kỳ phùng địch thủ.

“Tôi không nghĩ Argentina là một đối thủ thú vị cho lắm. Có lẽ mọi người trên thế giới không biết nhưng ở Nam Mỹ thì Brazil đã là đội bóng thống trị trong một thời gian dài”, nhà báo Marinho Bruno của tờ O Globo chia sẻ với tôi.

“Nhưng Brazil đã thất bại trước Argentina trong trận chung kết Copa America đấy thôi!”, tôi đáp lại. Anh Marinho dẫn ra vài vấn đề ngoài chuyên môn, rồi kết luận: “Chúng tôi đã thua tại Copa America vừa qua nhưng tình hình lúc đó rất khác lạ. Đó là giải đấu mà đội tuyển Brazil không sẵn sàng thi đấu cho lắm nhưng phải tham gia vì những ràng buộc từ liên đoàn bóng đá và từ chính trị”. Rồi anh khẳng định: “Khi nói đến vòng loại World Cup ở CONMEBOL, tức khu vực Nam Mỹ, thì Brazil đã thống trị suốt 10 - 12 năm nay rồi. Xem thống kê lịch sử đối đầu, anh sẽ thấy Brazil có các trận đấu rất hay trước Argentina, đến nay thì Brazil vẫn xếp trên Argentina”.

Marinho nói không sai, có thể dễ dàng tìm bằng chứng để chứng minh sự vượt trội của Brazil trước Argentina. Thế nhưng, khi mọi việc phải giải quyết trong một trận đấu thì những số liệu thống kê về lịch sử đôi khi không mang nhiều ý nghĩa lắm.

“Brazil mạnh hơn, thi đấu thuyết phục hơn tại World Cup này, nhưng biết đâu đấy, trong một ngày đẹp trời của Messi, anh ta xuất hiện và mọi thứ chấm dứt”, không quá dựa vào các tính toán duy lý, những cổ động viên như Guilherme Caio có lý lẽ và cách lập luận của họ. Với họ, Brazil vẫn mạnh hơn, có nhiều ngôi sao hơn, có một tập thể gắn kết hơn, nhưng “biết đâu đấy”.

Giấc mơ 2 thập niên

Nhà báo Diogo Dantas của tờ O Globo, trong cuộc trao đổi với phóng viên Thanh Niên, gọi việc tiến vào chung kết là “một giấc mơ 20 năm”. “Nếu vượt qua Croatia thì trận đấu với Argentina sẽ là trận đấu khó khăn nhất. Nếu chơi tốt thì chúng tôi sẽ hiện thực hóa được giấc mơ vào chung kết”, Diogo nói. Nỗi ám ảnh Argentina và Messi cứ bàng bạc trong mỗi cuộc trao đổi với người Brazil.

Xét về lịch sử World Cup, cũng là lịch sử bóng đá thế giới, Brazil nằm ở một đẳng cấp khác với phần còn lại của thế giới. Nhưng trong hành trình của mình, niềm kiêu hãnh của đội bóng vĩ đại này đã không ít lần bị chà xát, bị làm tổn thương. Ở World Cup 1998 là thất bại trước người Pháp. Ở World Cup 2014 trên sân nhà là trận thua lịch sử trước người Đức. Và gần đây nhất là thất bại tại chung kết Copa America. Dù nguyên nhân là gì thì cũng không lảng tránh được một thực tế: Brazil đã thua kỳ phùng địch thủ Argentina ngay trên sân nhà, trong trận đấu quan trọng nhất của lục địa Nam Mỹ.

Tác giả (phải) phỏng vấn nhà báo Marinho Bruno của tờ O Globo

Thế nhưng, đối thủ của Brazil không chỉ có thế. Để Neymar và các đồng đội lặp lại thành tích của thế hệ Ronaldo, Cafu, Rivaldo, Ronaldinho…, họ cần vượt qua những đối thủ châu Âu sừng sỏ. Trước hết là Croatia, đội mà theo đánh giá của người Brazil là “giàu kinh nghiệm” nhưng “không quá khó nhằn”. Và một khi giải quyết hết các chướng ngại để tiến vào chung kết, họ sẽ đối đầu với Pháp, hoặc Bồ Đào Nha, hoặc Ma Rốc, hoặc Anh. Người Brazil có vẻ không mấy tin tưởng rằng Ma Rốc hoặc Anh sẽ tiến được tới trận chung kết, nhưng Bồ Đào Nha vừa có chiến thắng bão bùng trước Thụy Sĩ, còn Pháp là đương kim vô địch và đang thi đấu rất ổn định. Đó là các thách thức lớn cho người Brazil.

“Pháp là ứng cử viên vô địch. Hẳn Pháp là thách thức lớn nhất cho Brazil rồi. Tôi cho rằng họ đang chơi rất tốt tại World Cup này. Họ có Kylian Mbappé - có lẽ là cầu thủ xuất sắc nhất thế giới hiện tại. Nếu Brazil vào tới trận chung kết và gặp Pháp thì đó sẽ là một trận cực khó cho chúng tôi”, nhà báo Marinho chia sẻ. Ngoài các đối thủ trên, theo Marinho, đối thủ của Brazil còn là chính họ, khi mà lối chơi của họ phụ thuộc nhiều vào Neymar.

“Tôi nghĩ điểm yếu của Brazil có lẽ là việc cần phải có Neymar chơi đúng phong độ trên sân”, Marinho nhận định. Theo anh, vào năm trước, người Brazil đã bắt đầu nghĩ rằng họ sẽ không còn quá phụ thuộc vào Neymar khi đã có Vinícius Júnior, Richarlison, Rodrygo… “Nhưng hóa ra không phải thế. World Cup này đã cho thấy rằng ngay cả khi Neymar không sung sức nhất, ngay cả như thế thì Brazil vẫn phải phụ thuộc quá nhiều vào anh ấy. Đây có lẽ chính là điểm yếu của chúng tôi”.

Nhà báo Brazil: “Chúng tôi vẫn chưa nuốt được cục tức”

Trao đổi với phóng viên Thanh Niên, nhà báo Diogo Dantas (ảnh) của tờ O Globo nói rằng Argentina là một thách thức lớn cho Brazil một khi đội bóng của HLV Tite vượt qua được Croatia tại tứ kết. Đối với người Brazil, trận thua trước Argentina tại Copa America là một dấu mốc buồn khó phai mờ.

ĐỖ HÙNG

“Chung kết Copa America vừa rồi luôn nghẹn trong cổ chúng tôi. Chúng tôi vẫn chưa nuốt được cục tức ấy”, anh nói. Và rồi anh diễn giải thêm: “Brazil có một đội hình mạnh trong trận đấu đó, nhưng Argentina với Messi đã có một đêm tuyệt vời. Chúng tôi tôn trọng họ, tôn trọng thứ bóng đá mà họ thể hiện trước chúng tôi trong trận đấu đó”.

Tuy nhiên, xét những gì mà hai đội đã thể hiện tại World Cup 2022 tính tới thời điểm hiện nay, nhà báo Diogo vẫn tự tin cho rằng đội tuyển nước mình sẽ vượt qua được Argentina, dù đối thủ có trong đội hình ngôi sao xuất chúng Lionel Messi.

“Bây giờ khác rồi, lứa cầu thủ mà Brazil tập hợp được từ năm ngoái tới nay thực sự tốt hơn các cầu thủ Argentina. Mà Argentina thì hiện đang trong giai đoạn chuyển giao giữa Messi và thế hệ mới. Họ cần các tài năng mới. Còn chúng tôi thì đang sở hữu nhiều tài năng như Vinícius Júnior, Rodrygo và Richarlison. Đó là những gương mặt xuất sắc và tôi nghĩ thời điểm này thì Brazil mạnh hơn”, nhà báo Diogo chia sẻ.