Nội bộ của ông Trump xuất hiện rạn nứt

Tỉ phú Elon Musk và tỉ phú Vivek Ramaswamy, hai nhà đồng lãnh đạo Ban Hiệu suất Chính phủ (DOGE) trong chính quyền sắp tới của Tổng thống đắc cử Donald Trump, đã kích hoạt cuộc tranh cãi trong cộng đồng MAGA về cách thức chương trình H-1B được áp dụng trong nghị trình chống di dân khi ông Trump quay lại Nhà Trắng vào ngày 20.1.2025. Trong đó, H-1B là thị thực được cấp cho lao động nước ngoài có chuyên môn cao về một số ngành nghề, chủ yếu là lĩnh vực công nghệ.

Nguồn cơn cuộc tranh cãi H-1B mới nhất

Tuần qua, bà Laura Loomer, nhân vật ủng hộ ông Trump tranh cử, lên tiếng chỉ trích việc nhà đầu tư mạo hiểm Sriram Krishnan, di dân từ Ấn Độ, được chọn làm cố vấn chính sách trí thông minh nhân tạo (AI) trong chính quyền kế tiếp, theo tờ The Wall Street Journal. Ông Krishnan có quan điểm ủng hộ cấp thẻ xanh cho người lao động lành nghề theo diện H-1B. "Chúng ta cần những người giỏi nhất, dù họ sinh ra ở đâu", ông Krishnan viết trên X (tên cũ Twitter) hồi tháng 11.

Ảnh: AFP

Sau khi ông Trump ngày 22.12 chọn ông Krishnan làm cố vấn AI, bà Loomer nhắc lại quan điểm ủng hộ tuyển mộ lao động nước ngoài tay nghề cao của ông Krishnan. Theo bà, đây là quan điểm nằm ngoài chính sách "Nước Mỹ trên hết", đồng thời cáo buộc các giám đốc công nghệ có mưu đồ làm giàu cho bản thân. Bài tút của bà Loomer kích hoạt cuộc tranh cãi trên mạng với nhà đầu tư mạo hiểm và cựu giám đốc PayPal David Sacks, người phụ trách vị trí cố vấn về AI và tiền điện tử của Nhà Trắng khi ông Trump nhậm chức.

Sau đó, đến lượt tỉ phú Musk và tỉ phú Ramaswamy vào cuộc bênh vực cho nhu cầu của ngành công nghệ cần tuyển mộ lao động nhập cư có tay nghề cao để tiếp tục duy trì vai trò dẫn đầu trên thế giới. Trong bài viết trên X ngày 25.12, ông Musk ước tính các công ty công nghệ Mỹ cần gấp đôi so với số lượng kỹ sư đang làm việc ở nước này, và so sánh những lợi ích của chương trình H-1B như việc một đội thể thao lành nghề phải làm để tuyển mộ những nhân tài tốt nhất trên toàn cầu.

Hôm sau (26.12), tỉ phú Ramaswamy, có cha mẹ là người di dân từ Ấn Độ, lên tiếng đồng tình với ông Musk trong khi bảo vệ những công ty tìm kiếm người lao động ngoài nước Mỹ. Theo ông, việc các hãng công nghệ có khuynh hướng thuê kỹ sư nước ngoài hoặc là con cái của người Mỹ di dân là vì "văn hóa Mỹ từ quá lâu đã tôn sùng sự tầm thường hơn là sự xuất sắc". "Một nền văn hóa tôn sùng các nữ hoàng vũ hội hơn là những nhà vô địch toán học, hay tôn vinh vận động viên hơn là thủ khoa, sẽ không tạo ra những kỹ sư giỏi nhất", theo ông Ramaswamy.

Quan điểm của ông Trump

Đến lúc này, cựu nghị sĩ Matt Gaetz, người được ông Trump đề cử làm bộ trưởng tư pháp trước khi rút lui vì bị điều tra, gia nhập "cuộc chiến" khi đăng tút chế giễu bộ đôi Musk- Ramaswamy, theo Đài CNN. Ông Gaetz cho rằng chính quyền sắp tới của ông Trump không cần những người như hai vị tỉ phú xuất thân từ người di dân "xây dựng chính sách di trú của Mỹ". Cựu Đại sứ Mỹ tại LHQ Nikki Haley cũng lên tiếng khẳng định chính phủ cần đầu tư và ưu tiên dân Mỹ chứ không phải lao động nước ngoài.

Trong khi đó, quan điểm của tỉ phú Musk và tỉ phú Ramaswamy lại nhận được sự ủng hộ từ một số nhân vật thuộc đảng Dân chủ. Nhận xét với Đài CNN, Thống đốc bang Colorado Jared Polis hoan nghênh việc họ nhận ra giá trị của di dân có tay nghề cao, trong khi hy vọng vai trò của di dân tay nghề thấp cũng cần được nhận định đúng đắn.

Chương trình thị thực H-1B hằng năm cho phép 65.000 lao động tay nghề cao di dân đến Mỹ. Ban đầu, ông Trump vào năm 2016 phản đối chương trình này với lập luận các hãng công nghệ muốn thay thế lao động Mỹ bằng lao động nước ngoài với chi phí thấp hơn. Năm 2020, ông Trump trong nhiệm kỳ đầu tiên tại Nhà Trắng không ít lần hạn chế thị thực H-1B với lý do liên quan dịch Covid-19.

Tuy nhiên, lần gần đây nhất vào tháng 6, ông Trump nói muốn cấp quy chế thường trú nhân cho bất kỳ công dân nước ngoài nào tốt nghiệp đại học ở Mỹ. Hiện tổng thống đắc cử vẫn chưa đưa ra bình luận về cuộc "nội chiến" đang bùng nổ giữa phe công nghệ và phe MAGA.