Đặt nhiều kỳ vọng
Ông N.Q.P (ngụ Q.Tân Bình, TP.HCM) đang “ôm” bản án tòa tuyên buộc một công ty ở Q.12 phải trả nợ cho ông hơn 400 triệu đồng, đi tới đi lui nhiều lần đến nay vẫn chưa thi hành án (THA) được do cơ quan THA xác định công ty này thuộc diện không có điều kiện THA. Ông P. than: “Công ty vẫn hoạt động rầm rộ nhưng lại thuộc diện không có điều kiện THA, tui chỉ biết kêu trời vì không thể chứng minh công ty này có tiền”.
| Theo quy định, để được Bộ trưởng Bộ Tư pháp bổ nhiệm làm TPL phải đáp ứng một số điều kiện: có bằng cử nhân luật, đã công tác trong ngành pháp luật trên 5 năm hoặc đã từng là thẩm phán, kiểm sát viên, luật sư..., có chứng chỉ hoàn thành lớp tập huấn về nghề TPL, không kiêm nhiệm hành nghề công chứng, luật sư. Đáng lưu ý là văn phòng TPL phải ký quỹ 100 triệu đồng/TPL hoặc có bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp. Khi hoạt động, TPL và đương sự được thỏa thuận mức phí, trừ trường hợp tổ chức THA thì phải thu theo mức phí hiện hành nhưng những trường hợp phức tạp thì được thỏa thuận mức phí thực hiện. |
Theo luật sư Bùi Quốc Tuấn (Đoàn Luật sư TP.HCM), không chỉ ông P. mà nhiều người có bản án chờ thi hành đang rất bức xúc về việc xác minh điều kiện THA. “Thực tế nhiều đương sự sống với khối tài sản đồ sộ nhưng tự người dân không thể đi xác minh tài sản này của đương sự, nhờ đến THA thì sau đó được thông báo đương sự thuộc diện không có tài sản để THA. Tôi nghĩ nếu TPL đi vào hoạt động thì việc giải quyết khó khăn này sẽ dễ dàng hơn. TPL làm việc với tư cách tư nhân, không được nhà nước bao cấp nên hoặc là làm việc hiệu quả hoặc là tự bị đào thải”, luật sư Tuấn nhìn nhận và cho biết chính ông cũng đang mong TPL nhanh chóng đi vào hoạt động. “Rất nhiều trường hợp chúng tôi bảo vệ quyền lợi cho chủ nợ, cứ long đong lận đận kiện tụng để rồi đến THA là tắc. Nay có thêm TPL sẽ tháo gỡ được nhiều”, luật sư Tuấn kỳ vọng.
Không chỉ ở TP.HCM, một số địa phương trên cả nước cũng đang sốt ruột mong mô hình TPL sớm được nhân rộng. Luật sư Lê Quang Y (Đồng Nai) cho biết đang được Công ty cổ phần bê tông Biên Hòa (BBCC) ủy quyền tìm cách “đòi” giúp số tiền hơn 5,6 tỉ đồng từ 15 bản án đã có hiệu lực vì “Nhiều năm qua cơ quan THA nhận đơn rồi... im lặng. Có nơi, chúng tôi phát hiện được tài sản báo cho cơ quan THA, họ cũng xuống làm nhưng chỉ qua loa chứ không làm hết trách nhiệm; có nơi cơ quan THA lại bảo đang chờ “chủ nợ” cổ phần hóa... Vì thế, 15 bản án có hiệu lực 3-4 năm nay vẫn nằm yên trong tủ”, luật sư Y nói và mong mỏi: “Sau khi thí điểm tại TP.HCM, nếu cơ quan chức năng cho phép áp dụng đại trà thì cũng rất mong mô hình này được mở rộng ra nhiều địa phương khác, như vậy, công tác THA được xã hội hóa, cơ quan THA giảm bớt áp lực với án tồn đọng”.
Tại TP.HCM, bình quân mỗi năm ngành tòa án phải tống đạt khoảng 840.000 văn bản, giấy tờ; ngành THA phải xác minh khoảng 50.000 việc và tống đạt khoảng 600.000 văn bản, giấy tờ. Khi những việc này được chuyển cho TPL, sự quá tải của 2 ngành này sẽ giảm đáng kể.
“Quyền” to hơn THA, nhưng...
Theo Nghị định 61/2009/NĐ-CP về tổ chức và hoạt động của TPL thực hiện thí điểm tại TP.HCM (từ ngày 1.7.2009 đến 1.7.2012), công việc của TPL đa dạng hơn chấp hành viên THA rất nhiều. Cụ thể là tống đạt theo yêu cầu của tòa án hoặc cơ quan THA dân sự; lập vi bằng theo yêu cầu của cá nhân, cơ quan, tổ chức; xác minh điều kiện THA theo yêu cầu của đương sự; trực tiếp tổ chức thi hành các bản án, quyết định của tòa án theo yêu cầu của đương sự (trừ các trường hợp THA chủ động). Khi xác minh điều kiện THA, TPL có quyền xác minh ngoài địa bàn TP.HCM trong trường hợp đương sự cư trú, có tài sản hay có điều kiện THA ngoài TP.HCM...
Tuy có nhiều chức năng hơn cả THA, nhưng luật sư Lê Hồng Nguyên (Đoàn luật sư TP.HCM) cho rằng vẫn còn có những điểm “vướng” gây lo lắng cho những ai có nhu cầu mở văn phòng TPL. “Theo quy định, trường hợp cưỡng chế THA cần huy động lực lượng bảo vệ, văn phòng TPL phải lập kế hoạch, có văn bản gửi trưởng THA dân sự TP.HCM kèm theo hồ sơ THA để vị này xem xét, ra quyết định cưỡng chế THA, phê duyệt kế hoạch cưỡng chế... Quy định này dễ dẫn đến TPL bị lệ thuộc vì trưởng cơ quan THA không ra quyết định coi như TPL “bó tay”. Đó là chưa nói đến việc chỉ có một căn nhà mà vừa trả nợ cho đương sự (việc của TPL) vừa nộp án phí, nộp lại tiền thu lợi bất chính... (án chủ động, việc của THA) thì sẽ xử lý ra sao?”, luật sư Nguyên băn khoăn.
Lê Nga - Hoàng Tuấn
Bình luận (0)