Năm đầu tiên trong nhiệm kỳ thứ 2 làm tổng thống, ông Bush đã đạt được một số thành công. Đầu tiên có thể kể đến là sự ra đời của luật phá sản, trong đó quy định chặt chẽ hơn về điều kiện phá sản. Tình hình kinh tế nước Mỹ năm nay nhìn chung khá lạc quan.
Trên bình diện quốc tế, ông Bush đã đạt được thỏa thuận về tự do thương mại với 6 nước khu vực Mỹ La-tinh, bước quan trọng trong việc hình thành khu vực tự do mậu dịch châu Mỹ. Các cuộc bầu cử tại Iraq và Afghanistan, nơi Mỹ đóng vai trò "tổng đạo diễn", nhìn chung suôn sẻ. Mối quan hệ giữa Mỹ với các "cựu đồng minh" như Úc, Nhật Bản được củng cố trong khi quan hệ với một số "tân đồng minh" cũng được tăng cường.
Rất nhiều chính sách của Nhà Trắng đã cho trái ngọt nhưng số lượng "trái đắng" có lẽ còn nhiều hơn. Theo ông D.Bartlett, cố vấn của Tổng thống, thất bại nặng nề nhất trong năm nay là sự rút lui của bà H.Miers, người được ông Bush đề cử vào cương vị thẩm phán Tòa tối cao. Bên cạnh đó, Chính phủ Mỹ cũng bị chỉ trích là đã phản ứng quá chậm trong công tác phòng chống và khắc phục hậu quả bão Katrina.
Năm nay, ông Bush còn mất một đồng minh quan trọng là hạ nghị sĩ Tom DeLay, người bị cáo buộc gian lận tài chính. Tổng thống cũng đau đầu trước việc nhiều nghị sĩ Cộng hòa "nổi loạn", quay lại chỉ trích một số chính sách của chính phủ. Vụ tiết lộ thân phận của điệp viên CIA V.Plame dẫn tới việc L.Libby, chánh văn phòng của Phó tổng thống D.Cheney, phải ra đi cũng khiến hình ảnh Nhà Trắng bị "sạm đen". Mới đây, sắc lệnh cho phép lực lượng an ninh nghe lén điện thoại và xem trộm thư điện tử của nghi can khủng bố cũng hứng chịu nhiều lời phàn nàn.
Trên bình diện quốc tế, cáo buộc về việc tình báo Mỹ có nhà tù bí mật cũng như triển khai các hoạt động bắt cóc, tra tấn giữa lòng châu u khiến cho quan hệ hai bờ Đại Tây Dương trở nên lạnh lẽo hơn. Tại chiến trường Iraq, số lính Mỹ chết ngày một nhiều, đến cuối năm nay đã vượt qua con số 2.100 (kể từ năm 2003). Bên cạnh đó, sự kiện Mỹ bị "đuổi" khỏi căn cứ quân sự tại Uzbekistan, bế tắc trong việc giải quyết vấn đề hạt nhân tại Iran... cũng được coi là thất bại ngoại giao của Nhà Trắng. Thế nên, thật dễ hiểu khi chuyên gia phân tích chính trị S.Waynme của Đại học George Town nhận xét rằng: "Đây là năm kém thành công nhất của ông Bush".
Sau một năm nặng nề, ông Bush đang hướng tới năm mới với một lịch làm việc dày đặc. Trong nước, ưu tiên đầu tiên là hoàn tất vấn đề nhân sự tại Tòa tối cao. Sau đó sẽ là việc thông qua chính sách cắt giảm thuế, nhập cư. Về ngoại giao, ngay đầu năm mới, Tổng thống Bush sẽ thăm Ấn Độ. Trong chuyến đi này, nhiệm vụ của ông là một mặt củng cố quan hệ với Ấn Độ, quốc gia đang trên đường biến thành gã khổng lồ, mặt khác tránh gây mếch lòng Pakistan. Các vấn đề tại Iraq, Afghanistan, tham vọng hạt nhân của Iran, CHDCND Triều Tiên là những điểm nhấn khác trong chính sách đối ngoại của Nhà Trắng năm 2006.
Đỗ Hùng
(AP, ABC)
Bình luận (0)