Ông chủ Phở 24 ngày trước nay làm gì?

- Ông Lý Quí Trung: Tại sao không? (Cười lớn). Tôi sang Úc năm 2013, hai năm đầu nói chung không làm gì, chỉ bỏ thời gian cho gia đình, con cái, ổn định việc ăn học cho tụi nhỏ và có thời gian nghỉ ngơi thư giãn, một thứ “xa xỉ” mà trước đó tôi chưa từng có. Đến cuối năm qua, tôi quyết định trở lại công việc mà mình yêu thích, là mở một tiệm ăn nằm trên phố Broadway của Sydney. Tiệm nhỏ thôi nhưng khá xinh xắn, nhiều người khen ngon và khen nhà hàng bài trí đẹp, nhẹ nhàng, nhất là mấy tấm tranh sơn dầu treo trên tường do chính chủ nhà hàng vẽ. (Cười)

- Trái lại là đằng khác. Nó vẫn phải khó khăn như hồi nào nhất là trong thời gian đầu chuẩn bị khai trương. Ở một quốc gia mới, phải mày mò lại từ đầu vì luật lệ, cách thức điều hành tổ chức, văn hóa ẩm thực, phong tục tập quán mỗi nơi mỗi khác, lại không có nhiều người thân, bạn bè và một đội ngũ nhân viên hùng hậu như ở Việt Nam. Nhưng nhờ cái gì mình cũng phải biết, phải đụng vô chi tiết nên có dịp học hỏi được rất nhiều, rất cặn kẽ. Sau này có làm gì lớn hơn thì mình đã sẵn sàng. Tôi nghĩ hoài bão không có tuổi mà chỉ có thái độ và cách ứng xử với nó có thay đổi theo thời gian hay không thôi. Người có kinh nghiệm có thể cẩn trọng hơn và ý thức hơn sự hiện diện của những thứ khác của cuộc sống. Và càng lớn tuổi thì càng ít cơ hội để sửa sai. Đúng không?

- Bây giờ tôi không có áp lực phải làm cái gì to tát cả, mà ưu tiên làm cái gì mình đam mê. Nếu thành công thì tự nó sẽ lớn mạnh - với điều kiện là mình vẫn còn muốn trò chơi này. Ưu tiên hàng đầu của tôi hiện nay là chất lượng của cuộc sống, chứ không phải số lượng. Nếu mở một chuỗi nhà hàng hoặc một mô hình mới mà thấy vui và chất lượng cuộc sống không bị đánh đổi thì tại sao không. Và tôi e là máu kinh doanh trong người của tôi vẫn chưa chịu già theo tuổi.

Những ngày đầu tháng 9 này, khi lướt facebook chúng tôi tình cờ thấy tấm hình người đồng sáng lập chuỗi Phở 24 trước đây đang nhận thư bổ nhiệm chức danh giáo sư danh dự của Đại học Western Sydney, nơi ông từng lấy bằng cử nhân Quản trị khách sạn và du lịch cách đây 23 năm và là một trong những du học sinh đầu tiên đến từ Việt Nam. Như vậy, với sự công nhận này, ông Lý Quí Trung trở thành giáo sư danh dự tại hai trường đại học của Úc. Trước đó năm 2007, khi ông Trung đang “nổi đình nổi đám” trong vai trò ông chủ chuỗi tiệm Phở 24 tại Việt Nam và đã kịp nhượng quyền sang một số nước lân cận, Đại học Griffith University (Úc) cũng đã bổ nhiệm chức danh giáo sư danh dự này cho ông.

- Các trường đại học ở Úc thường phong hàm giáo sư danh dự cho những cá nhân có đóng góp quan trọng cho các hoạt động của trường hoặc trong một cộng đồng, một quốc gia nào đó. Các cá nhân này cũng có thể đã có một số thành công nhất định về mặt hàn lâm hoặc trong các lãnh vực chuyên môn mà nhà trường đang có giảng dạy hay quan tâm. Nói chung, trường đại học muốn tạo dựng hay duy trì một mối quan hệ đặc biệt với các cá nhân này.

Việc bổ nhiệm này xuất phát từ những đóng góp của tôi đối với nhà trường trong quá khứ, kéo dài đến hiện tại, tương lai. Và dĩ nhiên những hoạt động của tôi trong lãnh vực ẩm thực tại Việt Nam trước đây cũng là một yếu tố quan trọng. Hiện nay tôi đang giúp nhà trường định hình một môn học mới liên quan đến ngành quản trị nhà hàng và khách sạn, và tôi cũng có chân trong ủy ban cố vấn cho khoa Quản trị Kinh doanh của đại học này.

- Hiện nay tôi chú trọng hơn vào vai trò cố vấn, định hướng, nhưng thỉnh thoảng vẫn có tham gia thỉnh giảng hoặc nói chuyện chuyên đề với sinh viên về các đề tài mà mình tâm đắc.

* Sau quyển tự truyện Bầu trời không chỉ có màu xanh được xuất bản tại Việt Nam, hi vọng trong tương lai sẽ có thêm quyển sách về kinh nghiệm kinh doanh nhà hàng ở Úc của tác giả Lý Quí Trung?

- (Cười). Tôi đã viết và sẽ xuất bản trong nay mai. Là sách về chuyện khởi nghiệp, về niềm đam mê nghề nhà hàng của tôi nhưng tôi cũng không quên khuyên các bạn trẻ là phải cẩn trọng vì đây là một ngành kinh doanh rất “khó nuốt”. Thậm chí tôi còn nói rằng đọc xong cuốn sách của tôi mà thấy mở nhà hàng nhiêu khê quá thì nên suy nghĩ lại, không chừng tiết kiệm được nhiều tiền của và thời gian. Nhưng đối với ai quyết chí dấn thân vào nó để khởi nghiệp thì những điều tôi chia sẻ trong cuốn sách hi vọng sẽ giúp rút ngắn con đường đi đến thành công, hoặc ít ra cũng hạn chế bớt rủi ro.

- Hồi đầu tôi chỉ để tựa Chỉ có niềm đam mê thì nghe hay hơn và nghệ sĩ hơn, nhưng lại sợ bạn đọc hiểu lầm với sách tiểu thuyết hay lại thêm một cuốn tự truyện nữa (Cười lớn). Nên quyết định thêm vô câu 20 điều chia sẻ cùng người khởi nghiệp cho nó rõ ràng, nhưng vì thế cũng có thể nghe có vẻ khô khan hơn một chút. Tuy nhiên, 20 điều này không phải là 20 điều lý thuyết suông mà là những trải nghiệm thực tế được tôi đúc kết trong suốt quá trình kinh doanh nên chắc sẽ thú vị đối với các bạn trẻ.

- Tôi không nghĩ vậy… Kinh nghiệm thì vẫn là kinh nghiệm, những trải nghiệm của tôi trước đây ở Việt Nam sẽ giúp ích rất nhiều cho các bạn trẻ khởi nghiệp cũng ở Việt Nam. Còn những kinh nghiệm sau này tôi có được từ việc kinh doanh nhà hàng tại Úc cũng vẫn rất liên quan vì thế giới ngày hôm nay đã phẳng hơn rất nhiều, người ngoại quốc đến Việt Nam mở nhà hàng thì tại sao không có chuyện người Việt đi ra nước ngoài mở tiệm ăn made-in-Vietnam.

- Tôi luôn nghĩ về Phở 24 trong thời gian qua, với nhiều cảm xúc đan xen khác nhau nhưng chưa bao giờ cảm thấy tiếc nuối với các quyết định quan trọng của mình. Chỉ có điều là sau một thời gian rời xa nó đủ lâu để chiêm nghiệm tôi mới có thể đánh giá đúng hơn những gì mình làm được và chưa được. Có những thứ tôi có thể làm tốt hơn nhiều nhưng cũng có những thứ bây giờ tôi không thể nào làm được.

Ông Lý Quí Trung, sáng lập chuỗi tiệm Phở 24 vào năm 2003. Từ những kinh nghiệm của người kinh doanh theo mô hình nhượng quyền đầu tiên của Việt Nam, ông Trung đã viết quyển sách về đề tài nhượng quyền thương mại (franchise): Franchise - Bí quyết thành công bằng mô hình nhượng quyền kinh doanh và Mua Franchise - Cơ hội mới cho các doanh nghiệp Việt Nam. Hai quyển sách này liên tục nằm trong danh sách “best seller” năm 2005 và 2006. Từ thành công này, ông được mời làm cố vấn đặc biệt cho Trung tâm nghiên cứu nhượng quyền châu Á - Thái Bình Dương (Asia Pacific Center of Franchising Excellence), trụ sở đặt tại Úc. Năm 2007: Được Đại học Griffith University (Úc) phong hàm giáo sư danh dự. Năm 2012: Bán toàn bộ thương hiệu và chuỗi tiệm Phở 24 cho chủ chuỗi cà phê Highland. Năm 2013: Xuất bản tự truyện Bầu trời không chỉ có màu xanh, chia sẻ nhiều về những thất bại và thành công từ việc kinh doanh chuỗi Phở 24. Năm 2015: Mở nhà hàng Việt tại Úc. Năm 2016: Được đại học Western Sydney (Úc) phong hàm giáo sư danh dự. Dự kiến sẽ phát hành sách 20 điều chia sẻ cùng người khởi nghiệp.