Dịch vụ “gián điệp” của Vinaphone

>> Thuê bao bị xác định địa điểm
>> Phát tán tin nhắn rác, 3 doanh nghiệp bị thu hồi đầu số
>> Cấm cán bộ xử lý công việc bằng... tin nhắn

Dù đã hết sức cẩn trọng: cài đặt mã cho điện thoại, xóa sạch tin nhắn ngay sau khi đọc... nhưng ròng rã 5 tháng trời, anh X. (Q.Thanh Xuân, Hà Nội) vẫn không hiểu vì sao mình liên tiếp bị vợ bắt quả tang lăng nhăng với bồ nhí. Cho đến một ngày anh chết đứng người khi biết vợ mình dùng dịch vụ sao chép tin nhắn (copy sms) của nhà mạng Vinaphone để theo dõi.

Dịch vụ sao chép tin nhắn của Vinaphone đã tạo kẽ hở cho các hành vi xâm phạm bí mật đời tư - Ảnh: Diệp Đức Minh

Bị vợ nghi ngờ ngoại tình từ lâu, nhưng câu chuyện gia đình anh X. chỉ vỡ lở khi chị vợ trưng ra bằng chứng là toàn bộ số tin nhắn mùi mẫn mà anh trao đổi với “người thứ ba”. Đơn giản là cách đó vài tháng, vợ anh đã dùng máy điện thoại của chồng đăng ký dịch vụ sao chép tất cả tin gửi đi, gửi đến sang máy của mình, tất cả chỉ bằng một thao tác gửi tin nhắn nhanh gọn. 

Kể lại câu chuyện này, tới giờ anh X. vẫn còn bàng hoàng bởi suốt một thời gian dài anh đã không hề biết mình bị theo dõi. Điều đáng nói, dịch vụ “chết người” này được đăng ký một cách quá đơn giản, dễ dãi.

“Bên em triển khai lâu rồi”

Tôi thường xuyên trao đổi thông tin làm ăn qua tin nhắn, có khi nào bị lộ hợp đồng, bị theo dõi thông tin nội bộ bởi những dịch vụ hết sức nguy hiểm như thế này khi mà họ chỉ cần lấy máy và đăng ký quá dễ dàng như vậy? Anh Phương - Giám đốc CTCP thương mại và quốc tế CDC

Qua số tổng đài 18001091 của Vinaphone, chúng tôi bấm số 9191 được nhân viên số 151 của nhà mạng này hướng dẫn nhiệt tình: “Chỉ cần 2 thuê bao mạng Vinaphone, dùng máy muốn copy soạn tin nhắn SCON gửi đến 9335 để đăng ký dịch vụ. Sau đó, cần copy tin nhắn gửi đến số máy nào thì nhắn SCT SĐT (số điện thoại) gửi 9335, còn nhận tin nhắn gửi đi soạn SCD SĐT gửi 9335”.

Cũng theo nhân viên trên, sử dụng dịch vụ này không mất tiền thuê bao tháng, tin nhắn ngoại mạng 350 đồng/tin, nội mạng 290 đồng/tin. “Theo Công văn số 1189 thì Vinaphone áp dụng từ 20.4.2011. Bên em triển khai lâu rồi và không qua công ty trung gian nào cả” - nhân viên này nói thêm.

Sau khi chúng tôi làm đúng như những gì hướng dẫn, chỉ trong vòng chưa đầy 1 phút, tất cả những tin nhắn gửi đi, gửi đến số của thuê bao thử nghiệm, đã được chuyển đến một số máy thứ ba cùng một thời điểm và không kèm theo bất cứ thông báo nào chứng tỏ tin nhắn trên đã được chuyển đến một số máy khác. Trong khi đó, số máy thứ ba nhận được tin nhắn lại kèm theo cả số điện thoại của người gửi tới.

Giúp đỡ hay làm hại khách hàng?

Dịch vụ “theo dõi” tin nhắn này đang khiến thuê bao của mạng Vinaphone - người tỏ ra vô cùng hoang mang, sợ hãi khi lo ngại thông tin riêng tư của mình bị đánh cắp, người thì tỏ ra rất hứng khởi.

Chị Kim Oanh nhà ở Cầu Giấy, Hà Nội vô cùng chán nản, buồn rầu khi qua sử dụng dịch vụ đã biết được con mình thường xuyên trốn học lêu lổng với đám bạn cùng lớp. Trong khi đó, anh N.Long - cán bộ công ty xây dựng vô cùng hứng thú khi tranh thủ sếp đi họp quên máy, đăng ký dịch vụ đẩy hết tin nhắn của sếp sang máy của mình. Thông tin nội bộ của cơ quan luôn cập nhật trước các đồng nghiệp, kể cả chuyện riêng tư của sếp dễ bề thăng tiến sự nghiệp.

Anh Phương - Giám đốc CTCP thương mại và quốc tế CDC, nói trong sự lo ngại: “Tôi thường xuyên trao đổi thông tin làm ăn qua tin nhắn, có khi nào bị lộ hợp đồng, bị theo dõi thông tin nội bộ bởi những dịch vụ hết sức nguy hiểm như thế này khi mà họ chỉ cần lấy máy và đăng ký quá dễ dàng như vậy?”.

Còn chị Anh Thư nhà ở Ba Đình, Hà Nội rơi vào trạng thái hết sức mâu thuẫn sau khi biết được dịch vụ này, bởi chị nửa muốn theo dõi chồng mà nửa lại không muốn vì lỡ có biết được bí mật gì đó lại vô tình làm tan nát hạnh phúc gia đình sau bao nhiêu năm vun đắp. “Có nên tin tưởng chồng mình không, hay cứ sử dụng dịch vụ để theo dõi, vì thà biết trước để trị còn hơn cứ để kéo dài rồi lại vô phương cứu chữa”, chị nói.

Trả lời Thanh Niên, một lãnh đạo của Vinaphone cho rằng dịch vụ này được cung cấp với mục đích giúp những khách hàng sử dụng nhiều thuê bao thuận tiện hơn trong việc quản lý thông tin của mình. Tuy nhiên, vị này thừa nhận việc đăng ký sử dụng dịch vụ quá đơn giản nên có thể bị lợi dụng cho những mục đích xấu. Tiếp nhận những phản ánh của Thanh Niên, phía Vinaphone khẳng định sẽ có điều chỉnh, kể cả khả năng tạm ngừng dịch vụ trong thời gian sớm nhất.

Ý kiến Đã xâm phạm bí mật đời tư Tất cả các giao dịch trên điện thoại gồm cả tin nhắn được coi là bí mật đời tư của một cá nhân. Nếu họ không đồng ý cung cấp, công khai những thông tin này thì không ai có quyền tiết lộ. Đối với việc một số nhà mạng đưa ra dịch vụ có thể xâm hại đến bí mật đời tư, tôi cho rằng họ cần phải hiểu đúng, đầy đủ hơn về quyền của con người. Lâu nay, chúng ta vẫn thường hiểu một cách đơn giản là trong một gia đình, điện thoại cá nhân của chồng hay vợ thường được người ta coi như là của chung và có quyền kiểm tra, kiểm soát, điều này là không đúng và xét về pháp luật là đã xâm phạm vào bí mật đời tư và gây ra nhiều hậu quả khác nhau. Đối với nhà cung cấp dịch vụ liên quan đến bí mật đời tư thì cần phải thận trọng để không ảnh hưởng đến quyền lợi của khách hàng, vi phạm pháp luật. Luật sư Trần Đình Triển (Đoàn luật sư TP.Hà Nội) Tạo kẽ hở để vi phạm pháp luật Tin nhắn trong điện thoại được coi là một dạng thư tín cá nhân và được pháp luật bảo vệ, không ai được phép xâm phạm. Đối với dịch vụ copy tin nhắn của Vinaphone, mục đích như nhà mạng đưa ra tôi cho rằng là hợp lý nhưng cái cách họ cho phép khách hàng chỉ cần dùng tin nhắn để đăng ký dịch vụ đã tạo ra điều kiện, kẽ hở để xuất hiện các hành vi xâm phạm đời tư, xâm phạm bí mật thư tín. Do vậy, dưới góc độ là một khách hàng tôi có thể nhìn nhận, nhà cung cấp dịch vụ đã không đảm bảo được quyền lợi cho khách hàng, có thể làm lộ bí mật đời tư của khách hàng thì có thể lựa chọn cho mình một đơn vị cung cấp khác an toàn hơn. Luật sư Phạm Văn Phất (Đoàn luật sư TP.Hà Nội) Có thể truy cứu trách nhiệm hình sự Tin nhắn là một dạng thông tin điện tử thuộc bí mật đời tư đã được pháp luật bảo hộ. Khi được coi là bí mật của một người thì không ai được thu thập, quảng bá, phổ biến cho người khác biết, trừ khi có sự đồng ý của người đó hoặc có quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Theo quy định pháp luật, khi một người bị xâm phạm về bí mật đời tư thì có thể khởi kiện ra tòa yêu cầu bồi thường thiệt hại. Người phải chịu trách nhiệm là đơn vị đã cung cấp dịch vụ tạo ra kẽ hở, hoặc người đã trực tiếp có các thao tác để lấy thông tin về bí mật đời tư. Theo pháp luật, cá nhân có hành vi vi phạm pháp luật này tùy theo tính chất, mức độ vi phạm mà bị xử lý kỷ luật, xử phạt hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Luật sư Nguyễn Văn Hậu (Phó chủ tịch Hội Luật gia TP.HCM) A.V - T.S (ghi)

Anh Vũ - Thái Sơn