Phá rừng để chiếm đất

Theo báo cáo của UBND tỉnh Gia Lai, từ tháng 8.2018, UBND tỉnh này có báo cáo gửi Ủy ban Dân tộc đề nghị T.Ư hỗ trợ hơn 500 tỉ đồng nhằm cụ thể hóa thực hiện đề án “Hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội vùng dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2017 - 2020” của Thủ tướng. Theo đó, sẽ có hơn 20.000 hộ cần hỗ trợ với 1.341 hộ cần hỗ trợ đất, còn lại là cần hỗ trợ sản xuất, chuyển đổi ngành nghề…

Sáng 5.3, cơ quan chức năng phát hiện tại Tiểu khu 363, xã Ia Chía, H.Ia Grai thuộc lâm phần Ban Quản lý (BQL) rừng phòng hộ Ia Grai có 60 người trú tại làng Kúc, xã Ia O, H.Ia Grai đang chặt phá rừng trái phép. Những người này không nghe lực lượng chức năng tuyên truyền mà tiếp tục chặt phá, còn đe dọa, chống đối. Khi nhiều lực lượng đến phối hợp ngăn chặn, tuyên truyền, khoảng 10 giờ 30 cùng ngày, những người này mới chịu về. Tuy nhiên hàng ngàn mét vuông rừng đã bị “cạo trụi”. Ước tính, số diện tích rừng bị phá, lấn chiếm lên đến nhiều héc ta. Cơ quan chức năng của H.Ia Grai đang thống kê, củng cố hồ sơ để khởi tố vụ án.

Trước đó, nhiều vụ phá rừng thuộc lâm phần BQL rừng phòng hộ Ia Grai diễn ra với chiều hướng phức tạp. Ngày 14.1, BQL phối hợp lực lượng Đồn biên phòng Ia O, kiểm lâm địa bàn xã Ia O phát hiện người dân bản địa đang phá rừng tại Tiểu khu 344 với diện tích theo thống kê ban đầu hơn 4.500 m². Ngày 2.2, lực lượng chức năng tiếp tục phát hiện 3 đối tượng đang chặt phá rừng tại Tiểu khu 344 thuộc lâm phần BQL rừng phòng hộ Ia Grai với diện tích rừng bị thiệt hại là 18.980 m2. Cũng tại tiểu khu này, ngày 28.2 lực lượng bảo vệ rừng phát hiện 1 hộ dân bản địa phá rừng với diện tích đo đếm ban đầu là 3.500 m².

Những ngày qua, lực lượng chức năng ở Gia Lai đang xác minh, điều tra làm rõ vụ phá rừng tại xã biên giới Ia Mơ, H.Chư Prông. Trước đó, từ thông tin của người dân, trong hai ngày 24 và 25.2, Đội kiểm lâm đặc nhiệm, Cục Kiểm lâm VN phối hợp Chi cục Kiểm lâm vùng IV, Chi cục Kiểm lâm tỉnh Gia Lai, Hạt Kiểm lâm H.Chư Prông và các đơn vị chủ rừng, chính quyền địa phương kiểm tra phát hiện nhiều khu vực rừng tại xã Ia Mơ bị phá. Trong đó, lâm phần do UBND xã Ia Mơ quản lý có 5 vị trí bị phá thuộc rừng sản xuất với tổng diện tích 66.151 m2 tại Tiểu khu 1012. Tại lâm phần do BQL rừng phòng hộ Ia Muer quản lý, lực lượng chức năng phát hiện có 2 vị trí rừng phòng hộ đầu nguồn, trạng thái rừng tự nhiên rụng lá phục hồi bị phá với tổng diện tích hơn 7.000 m2. Đáng chú ý, tại khoảnh 8, Tiểu khu 981 thuộc lâm phần của BQL rừng phòng hộ Ia Muer, toàn bộ cây đều mới bị cưa hạ, còn nguyên gốc, thân, cành tại hiện trường. Có 45 cây sơn, dầu, cà chít (nhóm 1 - 5), đường kính từ 10 - 25 cm bị cưa hạ, khối lượng thiệt hại trên 3,8 m³. Lực lượng chức năng xác định toàn bộ diện tích rừng này bị phá với mục đích lấy đất sản xuất. Trong số diện tích rừng bị phá, đã có nhiều diện tích được người dân trồng cây sản xuất như: điều, mì...

Tại rừng thông thuộc lâm phần của BQL rừng phòng hộ bắc Biển Hồ, hàng trăm cây thông bị chặt hạ, đất rừng bị lấn chiếm.

Ông Lâm Văn Long, Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm H.Ia Grai, cho biết: “Tình trạng phá rừng trái pháp luật có chiều hướng gia tăng, đặc biệt ở hai xã Ia O, Ia Chía. Đa phần là người đồng bào thiểu số lén vào, sử dụng các công cụ như: rìu, rựa hoặc cưa xăng độ chế nhằm tránh phát ra tiếng động để đối phó lực lượng chức năng. Họ cho người theo dõi, nếu phát hiện lực lượng chức năng sẽ thông tin cho nhau để bỏ trốn, nên rất khó khăn cho các lực lượng chức năng trong việc phát hiện...”.

Việc rừng bị tàn phá và đất rừng bị chiếm quá nhiều trong những năm qua cho thấy sự bất lực của các cơ quan chức năng và chủ rừng. Để làm sáng tỏ tình trạng phá rừng, lấn chiếm đất rừng, UBND tỉnh Gia Lai đã chỉ đạo thanh tra tỉnh tiến hành thanh tra 10 BQL rừng. Qua thanh tra rừng của 6 BQL, Thanh tra tỉnh Gia Lai phát hiện rừng bị xâm hại, bị chiếm lên đến hơn 5.000 ha. Một số sai phạm này đã được chuyển sang cơ quan điều tra để tiếp tục làm rõ, xử lý.

Ông Kpă Thuyên, Phó chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai, cho biết: “Chúng tôi đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo các cơ quan chức năng tăng cường công tác tuần tra, kiểm tra, kiểm soát công tác quản lý bảo vệ rừng để phát hiện, ngăn chặn kịp thời các hành vi lấn chiếm đất rừng, chặt phá, khai thác rừng trái pháp luật. Chủ rừng, chính quyền địa phương để mất đất rừng, để phá rừng phải chịu trách nhiệm, bị xử lý”.

Để phủ xanh đất trống, đồi trọc, đất rừng bị lấn chiếm, UBND tỉnh Gia Lai đã có kế hoạch cụ thể trong 3 năm (2017 - 2019) sẽ thu hồi tối thiểu 30.000 ha đất rừng để chuyển cây trồng phù hợp với mục đích lâm nghiệp, trồng rừng. Trong hai năm qua, tỉnh Gia Lai đã đầu tư trồng được 12.648 ha rừng. Năm 2019 dự kiến sẽ trồng thêm hơn 5.000 ha rừng từ diện tích đất rừng bị lấn chiếm được thu hồi.

Tuy nhiên theo ông Nguyễn Nhĩ, Chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm Gia Lai, công tác thu hồi đất lâm nghiệp bị chiếm cũng đang gặp không ít khó khăn như ý thức người dân trong việc hợp tác với cơ quan chức năng; đối tượng là người bản địa xâm canh khó xác định được thời điểm lấn chiếm...

Ông Dương Văn Trang, Bí thư Tỉnh ủy Gia Lai, cho biết:“Tôi vừa cùng các lãnh đạo của tỉnh, sở ngành chức năng liên tục có những chuyến công tác về các địa phương để kiểm tra tình hình, trong đó có việc thu hồi đất rừng bị lấn chiếm trái phép để trồng rừng. Các cơ quan chức năng cần điều tra khẩn trương và xử lý nghiêm các vụ phá rừng, lấn chiếm đất rừng để ngăn chặn hiệu quả tình trạng này”.