Phán quyết mới: ông Trump ‘tham gia nổi dậy’, nhưng sẽ được tranh cử

AFP

Đài CNN ngày 18.11 đưa tin một thẩm phán tại bang Colorado (Mỹ) vừa bác bỏ đơn kiện đề nghị ngăn cựu Tổng thống Donald Trump tranh cử sơ bộ tại bang này. Trước đó, đơn kiện cho rằng do ông liên quan vụ nổi dậy ngày 6.1.2021 nên nếu đắc cử và giữ chức Tổng thống sẽ là vi hiến.

Phán quyết do thẩm phán Sarah Wallace đưa ra sau khi thẩm phán tại các bang Minnesota và Michigan cũng bác bỏ các đơn kiện tương tự. Ba vụ kiện này vốn thu hút tài trợ từ nhiều nhóm nhưng đến nay đều thất bại trong nỗ lực chặn ông Trump tranh cử tại cuộc bầu cử sơ bộ.

Dù bà Wallace nhận định "ông Trump tham gia một vụ nổi dậy hôm 6.1.2021 thông qua việc kích động", nhưng cũng cho rằng "lệnh cấm đối với những kẻ nổi dậy" theo Tu chính án thứ 14 không áp dụng đối với các tổng thống. 

Khoản 3 của Tu chính án số 14, được phê chuẩn năm 1868, có đoạn: "Những ai với tư cách là thành viên của Quốc hội, hoặc một quan chức Mỹ, hoặc một thành viên của một cơ quan lập pháp của bang, hoặc quan chức hành chính hay tư pháp của bất kỳ tiểu bang nào, đã tuyên thệ ủng hộ Hiến pháp Mỹ, nhưng sau đó lại tham gia các cuộc nổi dậy hay phiến loạn chống lại Hiến pháp" sẽ bị cấm giữ các vị trí trong chính quyền.

Điều khoản này rõ ràng cấm những người nổi dậy làm thượng nghị sĩ, đại diện và thậm chí cả đại cử tri, nhưng không nói đến tổng thống. Điều khoản này cũng không đề cập văn phòng tổng thống.

"Sau khi xem xét lập luận của 2 bên, tòa án bị thuyết phục rằng 'các quan chức của Mỹ' không bao gồm Tổng thống Mỹ. Tòa án thấy rằng vì bất kỳ lý do gì đi nữa, những người soạn thảo Khoản 3 không có ý định bao gồm người đã đọc lời tuyên thệ tổng thống", theo bà Wallace.

Các chuyên gia pháp lý cho rằng những vụ việc trên sẽ được đưa lên Tòa án Tối cao Mỹ. Nhưng trước khi đó, các cử tri và một tổ chức giám sát đã nộp đơn kiện tại Colorado có thể nộp đơn kháng cáo lên Tòa án Colorado.