Phát triển vùng bờ thành điểm tựa vững chắc để tiến ra biển

Đưa VN trở thành quốc gia mạnh về biển, giàu từ biển

Phát biểu tại hội nghị, Bộ trưởng Bộ TN-MT Đỗ Đức Duy cho biết ngày 7.10.2024, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 1117/QĐ-TTg phê duyệt Quy hoạch tổng thể khai thác, sử dụng bền vững tài nguyên vùng bờ thời kỳ 2021 - 2025, tầm nhìn đến năm 2050.

Theo ông Duy, đây là quy hoạch mới, lần đầu tiên được thực hiện tại VN với phạm vi quy hoạch rộng, trong khi thông tin, cơ sở dữ liệu còn hạn chế. Tuy nhiên, với sự cố gắng, nỗ lực của đơn vị chủ trì và sự phối hợp hiệu quả của các bộ, ngành, địa phương, sự hỗ trợ kỹ thuật của các tổ chức quốc tế, quy hoạch đã được hoàn thành đúng tiến độ và bảo đảm chất lượng.

Việc triển khai thực hiện quy hoạch sẽ góp phần phát triển các địa phương vùng bờ biển VN thành những trung tâm kinh tế - văn hóa sôi động, là cửa ngõ kết nối không gian phát triển giữa đất liền với biển, là điểm tựa vững chắc để tiến ra biển.

"Quy hoạch là cơ sở để chúng ta tiếp tục hoàn thiện khuôn khổ pháp lý, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý tổng hợp tài nguyên, môi trường biển, kết hợp với củng cố tiềm lực quốc phòng - an ninh, bảo đảm lợi ích quốc gia trên biển, góp phần đưa VN trở thành quốc gia mạnh về biển, giàu từ biển", Bộ trưởng Đỗ Đức Duy nhấn mạnh.

Định hướng phát triển 4 vùng đất ven biển

Theo quy hoạch, các vùng đất ven biển và các hải đảo được sắp xếp, phân bổ theo 4 vùng kinh tế - xã hội gồm: Vùng phía bắc từ Quảng Ninh đến Ninh Bình; vùng Bắc Trung bộ và duyên hải Trung bộ từ Thanh Hóa đến Bình Thuận; vùng Đông Nam bộ, gồm Bà Rịa-Vũng Tàu và TP.HCM; vùng Tây Nam bộ từ Tiền Giang đến Kiên Giang.

Ảnh: Thế Quang

Cụ thể, vùng đất ven biển phía bắc có khu vực Hải Phòng - Quảng Ninh là trung tâm kinh tế biển hiện đại, mang tầm quốc tế, hàng đầu ở Đông Nam Á, là cửa ngõ, động lực phát triển của vùng Đồng bằng sông Hồng. Khu vực Thái Bình - Nam Định - Ninh Bình phát triển mạnh và bền vững kinh tế biển.

Khu vực này tập trung đầu tư và hoàn thiện hệ thống kết cấu hạ tầng ven biển, nhất là các tuyến đường bộ, đường sắt ven biển, đường kết nối cảng đến quốc lộ và cao tốc; nghiên cứu xây dựng các tuyến đường sắt mới kết nối các cảng biển, cửa khẩu quốc tế Móng Cái với Hà Nội. Phát triển các đô thị, điểm dân cư ven biển theo hướng hình thành chuỗi đô thị ven biển, gắn với phát triển kinh tế biển, liên kết chặt chẽ thông qua vành đai kinh tế ven biển.

Vùng đất ven biển Bắc Trung bộ và duyên hải Trung bộ là cửa ngõ ra biển của vùng Tây nguyên và nước bạn Lào, có khả năng phát triển nhanh, mạnh, bền vững về kinh tế biển với các khu kinh tế ven biển hiện đại, hệ thống đô thị ven biển thông minh, thân thiện với môi trường, có khả năng chống chịu cao với thiên tai và ứng phó với biến đổi khí hậu; các giá trị văn hóa, lịch sử và các hệ sinh thái được bảo vệ, bảo tồn và phát huy.

Về hạ tầng, kết nối đồng bộ hệ thống giao thông với các khu kinh tế ven biển, khu công nghiệp, khu công nghệ cao Đà Nẵng và các cảng hàng không, cảng biển; hoàn thành tuyến đường bộ ven biển tại các địa phương trong vùng; nghiên cứu đầu tư, nâng cấp các tuyến đường cao tốc trục ngang kết nối cửa khẩu quốc tế với cảng biển; nâng cấp, cải tạo và nâng cao hiệu quả khai thác các cảng hàng không hiện có trong vùng; đầu tư xây dựng mới cảng hàng không Phan Thiết, cảng hàng không Quảng Trị; tập trung nguồn lực phát triển các cảng biển có tiềm năng thành cảng biển đặc biệt, nhất là cảng biển ở Thanh Hóa, Nghệ An, Đà Nẵng và Khánh Hòa.

Vùng đất ven biển Đông Nam bộ (Bà Rịa-Vũng Tàu và TP.HCM) là trung tâm kinh tế biển mạnh có tầm quốc tế hàng đầu ở Đông Nam Á với các ngành, lĩnh vực ưu tiên: cảng biển, logistics, khai thác dầu khí, hóa dầu, du lịch biển, khai thác, nuôi trồng và chế biến thủy sản. Phát triển các loại hình du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng, văn hóa, thể thao, dịch vụ vui chơi giải trí chất lượng cao. Phát triển chuỗi đô thị du lịch ven biển theo hướng đô thị xanh.

Đầu tư hoàn thiện hệ thống đường ven biển; đẩy mạnh xây dựng khu vực cảng biển Cái Mép - Thị Vải - Sao Mai - Bến Đình, liên kết với cảng biển TP.HCM, trong đó ưu tiên nguồn lực cho phát triển cảng cửa ngõ quốc tế Cái Mép - Thị Vải thành cảng quốc tế trung chuyển lớn, có tầm cỡ khu vực châu Á và quốc tế; nghiên cứu xây dựng cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ; xây dựng khu thương mại tự do gắn với cảng biển tại khu vực Cái Mép Hạ, hình thành hệ sinh thái công nghiệp - dịch vụ hoàn chỉnh.

Phát triển Bà Rịa-Vũng Tàu thành trung tâm kinh tế biển quốc gia dựa trên nền tảng công nghiệp lọc hóa dầu, chế biến sản phẩm từ dầu khí, công nghiệp hóa chất, công nghiệp năng lượng tái tạo, công nghiệp đóng tàu biển; nuôi trồng thủy sản giá trị hàng hóa cao gắn kết với dịch vụ thương mại nghề cá và chế biến xuất khẩu tập trung.

Vùng đất ven biển Tây Nam bộ gồm các trung tâm kinh tế biển mạnh của khu vực Đông Nam Á với phát triển công nghiệp xanh, năng lượng sạch, năng lượng tái tạo, nhất là điện gió, điện mặt trời gắn với bảo vệ rừng và bờ biển; nuôi trồng, khai thác hải sản, dịch vụ hậu cần, hạ tầng nghề cá hiện đại phục vụ khai thác xa bờ; hình thành và phát triển du lịch sinh thái, góp phần chủ động phòng, tránh, giảm thiểu rủi ro thiên tai và ứng phó với biến đổi khí hậu, nước biển dâng.

Về hạ tầng, hoàn thiện hệ thống giao thông kết nối với các trung tâm kinh tế lớn trong khu vực và thế giới; tập trung khai thác tốt các cảng biển, trong đó khu bến Trần Đề (cảng biển Sóc Trăng) định hướng quy hoạch tiềm năng thành cảng biển đặc biệt, đảm nhận vai trò cảng cửa ngõ vùng ĐBSCL; nâng cấp, cải tạo, duy trì các tuyến luồng hàng hải, bảo đảm hoạt động ổn định và phù hợp với năng lực khai thác của hệ thống cảng biển, trong đó chú trọng các luồng hàng hải cho tàu biển trọng tải lớn vào sông Hậu, luồng hàng hải Trần Đề...