Phú Quốc cần gì để chớp thời cơ lịch sử, cất cánh cùng APEC 2027?

Cơ hội lịch sử cho Phú Quốc

Theo các chuyên gia, với sự vào cuộc quyết liệt của địa phương và sự đồng hành tâm huyết của những nhà đầu tư chiến lược như Sun Group, các công trình trọng điểm phục vụ APEC 2027 đang được xây dựng thần tốc có chất lượng không thua kém, thậm chí vượt trội so với thế giới.

Theo đó, sự kiện APEC 2027 không chỉ là một hội nghị mang tính nghi lễ ngoại giao, mà còn là một cơ hội vàng để đảo ngọc quảng bá hình ảnh Việt Nam ra thế giới. Đây là cú hích để Phú Quốc bứt phá mạnh mẽ nhưng cũng là thách thức để Phú Quốc vươn tầm quốc tế và kiến tạo một đặc khu kinh tế mới của thế giới.

Tại phiên tham luận của hội thảo, PGS-TS Trần Đình Thiên, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam khẳng định: APEC 2027 chính là cơ hội vàng cho Phú Quốc, nhưng cũng là thách thức lớn, là một thử nghiệm mang tính quốc gia.

Đồng quan điểm, chuyên gia kinh tế - TS Trần Du Lịch cho rằng, APEC giống như một “siêu” sự kiện MICE, mang đến lợi ích lớn cho thương hiệu điểm đến, APEC sẽ để lại di sản dài hạn cho Phú Quốc. Theo đó, các trụ cột sản phẩm chủ đạo gắn với APEC tại Phú Quốc sẽ là du lịch MICE, du lịch nghỉ dưỡng và sức khỏe cao cấp, du lịch trải nghiệm văn hóa - cộng đồng biển đảo, kinh tế đêm và du lịch sáng tạo.

Đặt nhiều kỳ vọng cho sự phát triển của đảo Ngọc, TS Võ Trí Thành cho rằng cùng với APEC, Phú Quốc phải là một đô thị đa năng như Singapore, hoặc thậm chí là vượt Singapore.

Đặc khu Phú Quốc cần có những chính sách đặc thù

Cơ hội lịch sử đang tới, vậy thể chế nào, cơ chế nào để Phú Quốc vươn xa, cất cánh và thành miền đất của khát vọng?

Theo PGS-TS Trần Đình Thiên, Phú Quốc cần có quy chế đặc khu trực thuộc Trung ương. Việc giữ quy chế đặc khu trực thuộc tỉnh sẽ kiềm chế cơ hội phát triển, trói buộc năng lực của Phú Quốc và tự giới hạn khả năng tạo ra một “hình bóng quốc gia” để vươn ra thế giới. “Chúng ta cần thảo luận và thống nhất để nâng tầm Phú Quốc vươn ra thế giới. Phú Quốc cần được tự quyết, tự làm, tự chịu trách nhiệm trước đất nước này, và thậm chí là trước cả cộng đồng quốc tế”, PGS-TS Trần Đình Thiên nói.

TS Nguyễn Sĩ Dũng, nguyên Phó chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội, cho rằng tất cả những gì Phú Quốc quyết được thì cần phân quyền cho Phú Quốc. Bên cạnh đó, vấn đề thuế đất cần được kéo dài để tạo điều kiện tốt nhất cho các nhà đầu tư. Đồng thời cũng cần thu hút người tài về đảo ngọc.

Nhận định Phú Quốc có đủ tiềm năng để phát triển thành biểu tượng phát triển mới của Việt Nam trong 10 - 20 năm tới, giống như Jeju với Hàn quốc, hay Dubai với UAE, song, TS Trần Du Lịch lưu ý: Để làm được điều đó, cần đẩy mạnh vai trò của nhà đầu tư chiến lược, bởi họ không phải là người kinh doanh kiếm lãi, mà có sứ mệnh cùng nhà nước kiến tạo phát triển. Ngoài ra, Phú Quốc phải đi đầu chuyển đổi xanh trong kỷ nguyên số. Cần có không gian xanh, và có chỗ cho đô thị nén.

Hiện nay, Phú Quốc áp dụng miễn visa cho du khách quốc tế trong vòng 30 ngày, đây là một lợi thế lớn nhằm hút khách quốc tế. Tuy nhiên, trong bối cảnh Phú Quốc đã được định vị nằm trong top 3 hòn đảo đẹp nhất thế giới và đang đứng trước cơ hội vượt qua được những điểm đến nổi tiếng như Phuket, Maldives nhờ APEC 2027, đảo ngọc cần có các cơ chế nới lỏng hơn nữa để tăng khả năng tiếp cận khách quốc tế chất lượng cao và khách lưu trú dài ngày.

Theo TS Nguyễn Anh Tuấn, Viện trưởng Viện Kinh tế Du lịch, bên cạnh việc duy trì và mở rộng chính sách thị thực, Phú Quốc cần nghiên cứu e-visa riêng cho khách tham dự APEC và hậu APEC. Đồng thời cần nghiên cứu thí điểm trao quyền cho tư nhân, cộng đồng tham gia quản lý điểm đến.

PGS-TS Phạm Trung Lương cho biết, từ những năm 2000, Phú Quốc đã đề xuất miễn visa cho toàn bộ khách quốc tế, và là đảo đầu tiên tại Việt Nam có điện lưới. Visa chỉ dừng lại ở 30 ngày như hiện nay không phù hợp nữa. “Phú Quốc cần tăng thời hạn visa lên ít nhất nửa năm, vì khách đến Phú Quốc hiện nay vừa đi du lịch, vừa đi làm việc. Việc nâng thời hạn visa còn giúp thu hút nhân lực và trí tuệ của thế giới đến Phú Quốc”, PGS-TS Phạm Trung Lương khẳng định.

Cũng theo GS-TS Phạm Trung Lương, nhằm hút khách quốc tế, đường bay thẳng từ các thị trường là hết sức quan trọng. Hiện Phú Quốc mới có 4 đường bay thẳng ở khu vực và gần đây nhất là Ấn Độ, như vậy quá ít. Vì thế, cần có chính sách, phân cấp cho chính quyền địa phương, thậm chí là doanh nghiệp có thể kết nối các đường bay thẳng.

Đồng thời, để hút tàu du lịch theo đường biển, Phú Quốc cần quan tâm đến đến logistics trong du lịch, cần nghiên cứu đường sắt đô thị kéo dài và hệ thống giao thông công cộng phải đầu tư phát triển mạnh. Theo đó, đặc khu cần có chính sách cho các nhà đầu tư, để có thể đầu tư các dự án xuyên đảo, nhằm hút khách đến du lịch, sống và làm việc.

Phát biểu tại hội thảo, ông Trần Minh Khoa - Chủ tịch UBND đặc khu Phú Quốc thông tin: Đặc khu đã tổ chức hội nghị ký cam kết “Chuyển đổi xanh” với các doanh nghiệp và tổ chức quốc tế, nhằm đưa Phú Quốc hướng đến Net Zero - đưa khí phát thải ròng bằng 0. Hiện tại, đề án Chuyển đổi xanh cũng đang được gấp rút triển khai và dự kiến sẽ hoàn thành vào quý 1/2026. “Trên các tuyến đường từ sân bay đến bắc đảo cho tới nam đảo, 100% xe buýt đều là xe điện và không còn sử dụng nhiên liệu hóa thạch. Đây là bước đầu triển khai “giao thông xanh” của Phú Quốc. Sau này, chúng tôi sẽ hướng tới phát triển du lịch xanh, quản trị xanh và môi trường sống xanh khi đề án hoàn thành”, ông Trần Minh Khoa khẳng định.

Bổ sung định hướng phát triển xanh và bền vững, PGS-TS Phạm Trung Lương cho rằng Phú Quốc cần quản lý lượng khách theo sức chứa của điểm đến. Phú Quốc cần nhắm đến lượng khách chi trả cao, không nhắm đến số lượng. Để làm điều đó, cần có chính sách cho nhà đầu tư, đặc biệt là nhà đầu tư chiến lược.