Chặng dừng chân tại Trung Quốc thu hút sự quan tâm nhiều nhất của dư luận quốc tế trong chuyến công du 4 nước châu Á của nhà lãnh đạo Mỹ. Sau 90 phút hội đàm với chủ tịch Trung Quốc Hồ Cẩm Đào tại Đại lễ đường Nhân dân ở Bắc Kinh, ông Bush mô tả mối quan hệ với Trung Quốc là "quan trọng". Về phía Trung Quốc, chủ tịch Hồ Cẩm Đào cho biết hai nhà lãnh đạo đã cam kết sẽ thúc đẩy quan hệ và tiếp tục đối thoại với nhau giữa "những căng thẳng không thể tránh khỏi". Quả thật, mối quan hệ giữa quốc gia có nền kinh tế mạnh nhất thế giới và quốc gia đang trỗi dậy nhanh nhất hành tinh luôn luôn phức tạp.
Thu hẹp cách biệt trong cán cân thương mại, dự đoán ở mức 200 tỉ USD nghiêng về phía Trung Quốc trong năm 2005, là một trong những nhiệm vụ then chốt trong chuyến thăm chỉ kéo dài một ngày của ông Bush. Trên mặt trận ngoại giao, ông Bush đã tìm được tiếng nói đồng thuận từ đất nước đông dân nhất hành tinh. "Hai bên đã sẵn sàng chung sức để dần cân bằng thương mại bằng cách mở rộng hơn nữa trao đổi thương mại giữa hai nước", chủ tịch Hồ Cẩm Đào phát biểu. Như để bày tỏ thiện chí của mình, Trung Quốc đã ký một hợp đồng trị giá đến 4 tỉ USD với hãng Boeing của Mỹ để mua 70 chiếc Boeing 737. Lễ ký kết diễn ra đúng ngay vào chuyến thăm của Tổng thống Bush. Tuy nhiên, 4 tỉ vẫn tỏ ra quá ít ỏi so với con số 200 tỉ USD kể trên. Căng thẳng thương mại vẫn còn đó. Trước chuyến thăm của ông Bush, hai thượng nghị sĩ Mỹ đã đệ trình dự luật áp đặt hàng rào thuế quan đến 27,5% đối với hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc. Hai dân biểu này cho rằng 27,5% là tỷ lệ nằm dưới giá trị thật của đồng nhân dân tệ Trung Quốc so với đồng USD, từ đó giúp hàng hóa Trung Quốc ào ạt xâm chiếm thị trường tiêu thụ lớn nhất hành tinh.
Tất nhiên, áp đặt hàng rào thuế quan không phải là cách "chơi đẹp" và sẽ dẫn đến hàng loạt tranh cãi gay gắt nên một nhiệm vụ khác của nhà lãnh đạo Mỹ là thuyết phục Bắc Kinh tăng tỷ giá đồng nhân dân tệ. Chủ tịch Hồ Cẩm Đào đã cam kết sẽ tiến tới cải cách đồng nhân dân tệ mà không nêu rõ chi tiết. Dù sao đi nữa, trong bối cảnh Trung Quốc đang hưởng lợi rất nhiều với tỷ giá hiện nay, trông chờ một sự điều chỉnh ngoạn mục là không khả thi.
Dù Mỹ có muốn hay không thì Trung Quốc cũng đang trên đường trở thành một cường quốc hùng mạnh của thế kỷ 21. Bên cạnh đó, Trung Quốc cũng chính là thị trường đang phát triển với tốc độ nhanh nhất đối với hàng loạt ngành công nghiệp của Mỹ, chẳng hạn như công nghệ cao. Sự trỗi dậy của Trung Quốc đưa đến một kết quả tất yếu: Mỹ và Trung Quốc không thể thiếu nhau trên con đường phát triển kinh tế và điều này báo trước sự hợp tác mạnh mẽ hơn trong tương lai.
Kiều Oanh
(Newsday, BBC)
Bình luận (0)