Nét độc đáo đặc sắc của người Việt là có một ngày Quốc giỗ chung cho vị Quốc tổ - vua Hùng (10.3 âm lịch). Đạo lý của người Việt là luôn tôn kính, tưởng nhớ không chỉ với Quốc tổ, mà còn thờ phụng cả cha mẹ vua Hùng là Lạc Long Quân và bà u Cơ, thờ tổ tiên và các anh hùng dân tộc.
Từ thời nhà Lý (thế kỷ 11) đã cho xây đền Vệ quốc, thờ các anh hùng dân tộc; đền thờ Đồng Cổ ở Thăng Long được Lý Thái Tông cho xây dựng năm 1028 và được lấy làm nơi để bách quan triều thần hằng năm đến đây thề hiếu, trung vào ngày 25.3 âm lịch. Đền Hùng (Phú Thọ) - nền móng kiến trúc bắt đầu được xây dựng từ thời vua Đinh Tiên Hoàng, đến thời Hậu Lê (thế kỷ 15) được xây dựng hoàn chỉnh. Vua Lê Thánh Tông cho lấy giỗ Quốc tổ làm quốc lễ và từ đó ngày mùng 10.3 là ngày giỗ Quốc tổ.
Cũng thật hiếm thấy nước nào như Việt Nam có ngày giỗ Quốc tổ với truyền thuyết họ Hồng Bàng, cả dân tộc Việt có cùng cội nguồn, là con cháu Tiên Rồng (đồng bào); cùng với những truyền thuyết đầy tính nhân văn như bánh chưng bánh giầy: vua coi trọng ẩm thực của ngon vật lạ với ý nghĩa sâu xa triết lý vuông tròn, của đạo hiếu đối với cha mẹ tổ tiên nhằm chọn người kế vị ngôi báu.
Cũng hiếm có nước nào thời lập quốc có những truyện cổ tích như truyện Thánh Gióng với tinh thần thượng võ, tự hào dân tộc; truyện Trầu cau với tình chung thủy; truyện An Tiêm với tinh thần khai phá khẩn hoang, tự lập, không phân biệt sắc tộc màu da hay truyện Chử Đồng Tử đề cao tình yêu không phân biệt giai cấp...
Việt Nam thật sự đã có triết lý sống từ khi lập quốc cho đến nay và nó càng ngày càng phong phú, rất đáng tự hào, như: “bầu ơi thương lấy bí cùng”, “thương người như thể thương thân” hay “ở đời muôn sự của chung”, “lấy đại nghĩa để thắng hung tàn, lấy chí nhân mà thay cường bạo” khiến cho người Việt luôn giữ được độc lập dân tộc, luôn giữ được bản sắc văn hóa dù phải trải qua bao cuộc xâm lăng của kẻ thù nhằm chiếm đoạt nền độc lập, nhằm đồng hóa dân tộc Việt.
Xã hội ngày càng phát triển, công nghệ ngày càng hiện đại, thế giới trở nên phẳng thì sự giao thoa, va chạm, thậm chí thôn tính văn hóa là một thách thức. Nhưng càng thách thức lại càng có thời cơ, nhất là khi nhà nước chủ trương xây dựng một nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc. Việc đề cao, coi trọng trở về nguồn cội, đại hòa dân tộc, thờ Quốc tổ, thờ anh hùng dân tộc, thờ tổ tiên tại các đền, các đình khắp nơi cùng các triết lý sống của người Việt Nam rất đáng tự hào và là cốt lõi giữ gìn bản sắc Việt để đất nước phát triển hùng mạnh.
Hãn Nguyên Nguyễn Nhã
(tiến sĩ sử học)
Bình luận (0)