Rác ngoại ồ ạt nhập cảng
Ngày 27.8, Cục Hải quan Hải Phòng và Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về môi trường (PC49 - Công an Hải Phòng) đã phát hiện 2 container chứa những ắc-quy chì phế thải không đủ điều kiện được nhập khẩu vào Việt Nam. Hai container này nhập cảng Hải Phòng vào tháng 12.2009 với danh nghĩa là loại hàng sắt phế liệu nhưng bên trong chứa các loại ắc-quy phế thải không thể sử dụng hoặc tái sử dụng. Doanh nghiệp đứng tên trên vận đơn nhận hàng là Công ty Quế Thành, Móng Cái (Quảng Ninh) đã có công văn từ chối nhận hàng.
Trước đó, trong 2 ngày 19 và 20.8, Tổng cục Hải quan, Cục Cảnh sát môi trường (C49) phối hợp với Cảnh sát môi trường và Hải quan TP Hải Phòng đã kiểm tra 17 container tại cảng Hải Phòng. Kết quả tất cả lô hàng trên đều là rác thải công nghiệp chủ yếu là vi mạch điện tử, không được phép nhập khẩu qua cảng biển Việt Nam. Mặc dù cơ quan chức năng đã triệu tập chủ lô hàng là Công ty cổ phần sản xuất và thương mại Đại Lộc, trụ sở tại 149 Vân Đồn, Trần Phú, TP Móng Cái (Quảng Ninh) đến giải quyết nhưng đơn vị này tuyên bố lô hàng đó không phải của mình.
Chỉ tính từ đầu năm tới nay, tại cảng Hải Phòng có hơn 300 container chất thải vi phạm pháp luật bảo vệ môi trường lưu bãi. Hầu hết các doanh nghiệp đứng tên chủ hàng đã có văn bản từ chối nhận hàng. Hiện PC49 - Công an Hải Phòng phối hợp với hải quan đã kiểm tra 30 container hàng khai báo là phế liệu, kết quả tất cả đều là rác thải tổng hợp gồm giấy, cao su, nhựa phế liệu.
Theo PC49 Công an Hải Phòng, tình trạng rác thải công nghiệp, nguy hại được nhập cảng Hải Phòng ngày càng trở nên phức tạp với số lượng lớn. Hải Phòng đứng trước nguy cơ trở thành bãi rác thải công nghiệp của nước ngoài thông qua hoạt động xuất nhập khẩu, tạm nhập tái xuất.
Chưa thể chặn đứng
Trao đổi với Thanh Niên, thượng tá Nguyễn Đức Đáng, Trưởng phòng PC49 cho biết: Hiện tình trạng rác thải công nghiệp nhập về Hải Phòng đang diễn biến rất phức tạp. Các cơ quan chức năng làm mạnh nhưng chưa thể chặn đứng được. Nguyên nhân do đối tượng là các tổ chức kinh tế, cá nhân trong nước và nước ngoài câu kết móc nối với nhau để vận chuyển hàng hóa vi phạm vào Việt Nam dưới hình thức ký hợp đồng xuất nhập khẩu hoặc tạm nhập tái xuất sang nước thứ 3. Nội dung hợp đồng, thủ tục khai báo hải quan đều thể hiện là những mặt hàng hợp pháp nhưng thực chất bên trong container là phế thải.
Khi bị phát hiện, các doanh nghiệp trong nước đứng tên trong các bộ chứng từ thanh toán (packing list) lại từ chối nhận hàng với lý do: hàng không đúng hợp đồng, chủ hàng nước ngoài gửi nhầm địa chỉ... Các doanh nghiệp nước ngoài thể hiện trên packing list đều là những doanh nghiệp “ma” ở các nước xuất xứ và nước nhập khẩu. Vì vậy, khi thông qua kênh Interpol đều không xác định được chủ thể vi phạm. Mặt khác, các doanh nghiệp vi phạm thường dùng thủ đoạn xếp hàng có vi phạm ở trong và hàng hóa đúng quy định bên ngoài.
Theo một lãnh đạo cấp đội của PC49, do hệ thống pháp luật về bảo vệ môi trường trong lĩnh vực xuất nhập khẩu còn thiếu đồng bộ, có nhiều điểm chưa rõ ràng nên khi thực thi còn lúng túng. Chưa kể việc xử lý hành vi vi phạm pháp luật bảo vệ môi trường còn quá nhẹ, không đủ sức răn đe. Số tiền phạt vi phạm hành chính quá nhỏ so với lợi nhuận thu được nên các doanh nghiệp vẫn tiếp tục vi phạm.
| Thống kê của PC49 Công an Hải Phòng cho thấy trong 3 năm (2003-2006) đã có gần 2.300 container chứa gần 37.000 tấn ắc-quy chì phế thải đã được nhập vào cảng Hải Phòng. Trong hai năm 2008 - 2009, cơ quan chức năng ở Hải Phòng tiếp tục phát hiện 340 container rác phế liệu và hàng chục container ắc-quy chì phế thải, vi mạch điện tử được nhập cảng. |
P.H.S
Bình luận (0)