'Rước' chất độc lên đầu nguồn

Nhưng nếu mọi người biết điểm đến của cyanua lâu nay, hẳn sẽ còn kinh sợ hơn.

Các chủ bãi vàng trái phép ở miền núi Quảng Nam đang cần nguồn cyanua để phân kim, và như thường lệ, chuyến vận chuyển cyanua trái phép lớn nhất từ trước đến nay vừa nhắc đến cũng nhắm đến một bãi vàng ở H.Phước Sơn. Liệt kê lại, dễ nhận thấy các vụ tương tự trước bị bắt giữ cũng chủ yếu đổ “hàng” về các bãi vàng trái phép ở khu vực Bồng Miêu, Phước Sơn…

tin liên quan

Nhiều người đổ về Bồng Miêu khai thác vàng trái phép

Với khu vực đào đãi vàng được cấp phép, nỗi lo tạm thời được gác lại, vì ít nhất đã ràng buộc các quy định về hồ lắng, bể chứa chất thải… Còn với những bãi trái phép, ở các đường hầm khoét sâu vào lòng núi để mót vàng, thì lời cảnh báo “ô nhiễm môi trường” chỉ là con số 0. Mà lượng cyanua chuyển trót lọt lên đó thì không thể đo đếm.

Ông Trần Quốc Danh, Trưởng phòng Tài nguyên - Môi trường H.Phú Ninh (Quảng Nam), than phiền về nạn cyanua chuyển ẩu, dùng chui, xả lén. Ở nơi có mỏ vàng Bồng Miêu hoạt động công khai lẫn các hang hốc đào xới trái phép, lực lượng chức năng H.Phú Ninh thường chốt chặn bên ngoài, ngăn không cho chất độc lẫn xăng dầu, lương thực tiếp tế đưa vào trong hoặc chọn cách “đón lõng”. Bởi “vàng tặc” bất chấp tính mạng, đang ẩn thân trong những đường hầm ngập nước.

Nhưng rủi ro không chỉ có vậy. Một cán bộ y tế thốt lên kinh ngạc khi thấy cảnh các chiến sĩ CSGT chặn bắt cyanua. Bởi loại chất kịch độc này được thăng hoa trong không khí, có tác động nhanh nhất là qua đường hô hấp, tiêu hóa. Đại tá Nguyễn Đức Dũng, Phó giám đốc Công an tỉnh Quảng Nam, cũng nhìn nhận các chiến sĩ đang đối mặt nguy hiểm, dù họ biết rõ tính năng, tác dụng của cyanua và có phương án bảo vệ. Có điều, các vụ bắt quả tang thường… bất ngờ, nên chẳng phải lúc nào cũng sẵn phương tiện phòng hộ. Sức khỏe của người thực thi công vụ dễ bị ảnh hưởng.

Chỉ cần vỡ bờ đập nước thải xử lý quặng cũ của Công ty 6666 làm tràn nước thải từ ra sông Bồng Miêu (Phú Ninh) hồi giữa tháng 3 năm nay khiến cá chết hàng loạt trên sông, Tổng cục Địa chất và khoáng sản VN đã chỉ đạo các cơ quan liên quan khẩn trương vào cuộc. Vậy mà lâu lâu lại có tin nơi này, nơi kia chặn bắt cyanua lậu. Chất độc lén lút chuyển lên phía đầu nguồn chỉ vì nguồn lợi bất chính. Một khi cyanua “hòa” vào sông suối thượng nguồn rồi đổ về xuôi, thật khó hình dung hậu quả tiềm ẩn. 0,1 mg cyanua đã có thể gây tử vong trên 1 kg thể trạng. Chỉ cần người dân tắm rửa hay vô tình uống phải nguồn nước nhiễm độc, sức khỏe sẽ bị đe dọa...

"Rước" chất độc lên phía đầu nguồn là nhẫn tâm với chính đồng loại.